Zamek w Mirze
→ usunąć/zweryfikować prawdopodobną twórczość własną.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Typ | kulturowy | ||
Spełniane kryterium | II, IV | ||
Numer ref. | 625 | ||
Region[b] | Europa i Ameryka Północna | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę | 2000 | ||
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego | |||
Położenie na mapie Białorusi | |||
53°27′04,75″N 26°28′24,42″E/53,451320 26,473450 | |||
| |||
Zamek w Mirze (biał. Мірскі замак, Mirski zamak) – zamek usytuowany w pobliżu Miru na Białorusi. W 2000 został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia
Budowę zamku rozpoczął na przełomie XV i XVI wieku, w stylu gotyckim starosta brzeski i kowieński Jerzy Illinicz. Około 1568 mirski zamek na mocy testamentu wnuka Jerzego Illinicza przeszedł w ręce książąt Radziwiłłów, którzy przebudowali go w stylu renesansowym. Wzdłuż wschodnich i północnych ścian zamku powstał pałac. Gipsowe fasady zostały udekorowane wapiennymi portalami, płytami, balkonami i gankami.
12 grudnia 1655 roku zamek zajęli żołnierze słuckiego garnizonu Bogusława Radziwiłła popierającego ówcześnie Szwedów. W 1656 zamek zniszczyli Moskale. Podczas wojny polsko-rosyjskiej, po bitwie pod Połonką w 1660 roku, zamek zdobył Samuel Kmicic. Zamek został zniszczony przez Szwedów w 1706. Odbudowany stał się rezydencją m.in. wojewody wileńskiego Karola Stanisława Radziwiłła, który znany był z wystawnych uczt.
Podczas wojny w obronie Konstytucji 3 Maja po wschodniej stronie zamku doszło do bitwy oddziałów polskich z rosyjskimi znanej jako Bitwa pod Mirem.
W epoce napoleońskiej zamek został opuszczony i częściowo zniszczony. W końcu XIX wieku budowla została ponownie odnowiona i zamieszkana. W 1813 po śmierci Dominika Radziwiłła zamek został przekazany jego córce Stefanii i jej mężowi Ludwigowi zu Sayn-Wittgenstein-Berleburg, a następnie w ręce ich córki Marii, która poślubiła księcia Chlodwiga Hohenlohe-Schillingfurst. Ich syn Maurice Hohenlohe-Schillingfurst sprzedał zamek w 1895 Mikołajowi Światopełk-Mirskiemu, herbu Białynia. W dniu 19 marca 1919 roku bolszewicy zamordowali w ruinach zamku polskich działaczy. Zginęli: Aleksander Haciski, ksiądz Wincenty Łotarewicz z Iszkołdzi (zwłoki wrzucono do studni zamkowej), Wołodźka i Kurnatowski.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i podpisaniu traktatu ryskiego syn Mikołaja Michał Światopełk-Mirski rozpoczął przebudowę zgodnie z planami Teodora Bursche z l. 1923-1924. Rodzina Światopełk-Mirskich miała w posiadaniu zespół obiektów do 1939.
Po zajęciu Mira przez Niemców w 1941 roku doszło do wymordowania części ludności żydowskiej na terenie parku zamkowego, a w maju 1942 roku Niemcy utworzyli na terenie zamku getto otoczone drutem kolczastym i strzeżone przez strażników z karabinami maszynowymi. W nocy 9 sierpnia 1942 część młodych Żydów uciekła z zamku do lasu, natomiast pozostali przy życiu zostali zamordowani przez Niemców na terenie zamku w dniu 13 sierpnia 1942 roku[2].
W 2000 roku zamek został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, w związku z czym zaczęto jego rewaloryzację i odbudowę. Przy tej okazji z trzech stron zamku zrekonstruowano ziemne fortyfikacje bastionowe.
Architektura zamku w Mirze
W pierwszym późnogotyckim etapie na początku XVI wieku istniały tylko ceglano-kamienne mury obwodowe w formie czworoboku (4 × 75 m), 4 kwadratowe (w górnych kondygnacjach 8-boczne) baszty narożne i nieistniejący dziś budynek jednopiętrowy w południowo-zachodnim narożniku dziedzińca. W drugim etapie w połowie XVI wieku powstał parterowy, podpiwniczony budynek wzdłuż murów północnych i wschodnich. Ten budynek, w trzecim etapie rozbudowy, na początku XVII wieku został podwyższony do trzech kondygnacji i uzyskał pałacowy wystrój. Przy okazji zamurowano strzelnice, przebito okna i przekształcono średniowieczne korony murów. W pierwszej połowie XVII wieku zamek otoczono bastionowymi fortyfikacjami ziemnymi (z wieżą bramną pośrodku zachodniej kurtyny), chronionymi fosami nawadnianymi przez rzeczkę Mirankę.
Obszar otaczający zamek został zaadaptowany na park.
Wnętrza
- Sala balowa
- Zrekonstruowana sala jadalna na III piętrze zamku
-
- Gabinet
- Przedpokój
-
- Zbroja husarska
- Najwyższa kondygnacja wieży
-
- Repliki armat
- Winiarnia
Galeria
- Obraz Kanutego Rusieckiego z 1853 roku
- Obraz Napoleona Ordy z 1880 roku
- Zamek w 1916 roku
- Skrzydło wschodnie w latach 90. XX wieku
- Zamek od strony północno-zachodniej
- Zamek od strony zachodniej
- Zamek od strony południowo-wschodniej
- Wieża bramna od strony dziedzińca
- Widok z wieży południowo-zachodniej na dziedziniec zamkowy i renesansowy balkon
- Renesansowy balkon, skrzydło wschodnie zamku
- Kaplica – mauzoleum rodziny Światopełk-Mirskich
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona zamku (ros. • ang. • biał.)
- Jurkau kutoczak – Юркаў куточак – Yury’s Corner. Старажытнае дойлідства Міра. szlachta.io.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
- zdjęcia Zamku
- Синчук И., Трусов О. Строительные материалы Мирского замка // Lietuvos pilys, 2010. № 6. P. 32-49
- Синчук И. И. Проблема реконструкции остекления XVI-XVIII вв. памятника архитектуры «Мирский замок» // Мірскі замак. Крыніцы стварэння музейных экспазіцый: гісторыка-дакументальныя матэрыялы і інфармацыйныя тэхналогіі. Матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі (г.п. Мір, 29 мая 2009 г.). Мн., 2013. С. 13-56
- Синчук И. И. О цвете фасадов Мирского замка // Археология русского города: Материалы научно-практического семинара 2018 г. / Труды Столичного археологического бюро. Т. III. М.: САБ, 2019. С. 40-57
- Archiwalne widoki zamku w bibliotece Polona
- p
- d
- e
- p
- d
- e
Obwód brzeski |
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Obwód grodzieński |
| ||||||
Obwód homelski |
| ||||||
Obwód miński |
| ||||||
miasto Mińsk |
| ||||||
Obwód mohylewski |
| ||||||
Obwód witebski |
|