Dwór w Rudnikach

Dwór w Rudnikach
Symbol zabytku nr rej. :
- A/1413/24 z 4 czerwca 2024 (woj. śląskie)[1]
- A/560/95 z 30 marca 1995 (woj. częstochowskie)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Rudniki (woj. śląskie)

Adres

ul. Pomowska

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

klasycyzm

Ukończenie budowy

XVIII/XIX wiek

Pierwszy właściciel

Taszyccy herbu Strzemię

Obecny właściciel

Gmina Włodowice

Położenie na mapie gminy Włodowice
Mapa konturowa gminy Włodowice, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Rudnikach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Rudnikach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Rudnikach”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Rudnikach”
Ziemia50°31′29,446″N 19°25′16,471″E/50,524846 19,421242

Dwór w Rudnikach – pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku budynek dworski, znajdujący się w Rudnikach (powiat zawierciański). Obecnie w stanie ruiny.

Historia i architektura

Dwór był własnością rodziny Taszyckich herbu Strzemię i nosił nazwę "Wysoka Pilecka". Nazwa te jest związana z osobą Gabriela Taszyckiego (ok. 1755–1804) – generała majora ziemiańskiego oraz szambelana Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1817 roku jego syn Michał Taszycki (1786-1832)[2] - generał województwa krakowskiego, prezes sądu wojskowego z okresu Księstwa Warszawskiego oraz prezes izby wojskowej lelowsko-siewierskiej, ufundował przy nim szkołę elementarną, na rzecz której uczynił zapis 400 złotych rocznie pensji dla nauczyciela, 10 sągów drewna na opał oraz oddał morgę gruntu pod ogród. Szkoła ta funkcjonowała do 1940 roku (obecnie mieszczący ją budynek nie istnieje).
Kolejnymi właścicielami drób rudnickich byli: dziedzic Jaszewski (1851), Aleksander Trzciński (1856) oraz Adam Jabłoński (1862). Natomiast ok. 1882 roku dwór wraz z Rudnikami najprawdopodobniej był własnością rodziny Hohenlohe[3].

Po II wojnie światowej w zabudowaniach dworu mieścił się Państwowy Ośrodek Maszynowy. Obecnie jest własnością gminy Włodowice.

Budynek dworu zbudowany został w stylu klasycystycznym. Jest on murowany, parterowy, z czterokolumnowym portykiem, zwieńczonym trójkątnym tympanonem. od frontu. Dobudowane do niego piętrowe przybudówki ozdobione w zwieńczeniu gzymsem z arkaturą pochodzą z późniejszego okresu. Wokół znajdują się pozostałości ogrodu dworskiego.

Przypisy

  1. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 4 czerwca 2024 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2024-06-08]
  2. Michał Taszycki z Lucławic h. Strzemię. www.sejm-wielki.pl. [dostęp 2022-07-07]. (pol.).
  3. Czerwiec w Zawierciu i okolicach 1844-1938 (część 2). Rok 1882. www.dawne-zawiercie.pl. [dostęp 2022-07-07]. (pol.).

Bibliografia

  • Dworek Taszyckich w Rudnikach. www.map4u.pl. [dostęp 2022-07-07]. (pol.).
  • Piotr Grzyb: Ocalić od zapomnienia. www.sprudniki.pl. [dostęp 2022-07-06]. (pol.).
  • Maciej Pawłowski: Nieudany przewrót pałacowy. witrynawiejska.org.pl, 2012-04-19. [dostęp 2022-07-06]. (pol.).


  • p
  • d
  • e
powiat będziński
dwory
pałace
zamki
powiat bielski, Bielsko-Biała
dwory
pałace
zamki
Bytom, Dąbrowa Górnicza
pałace
zamki
powiat cieszyński
pałace
zamki
powiat częstochowski, Częstochowa
dwory
pałace
zamki
powiat gliwicki, Gliwice
dwory
pałace
zamki
Jastrzębie-Zdrój
dwory
pałace
Katowice
dwory
pałace
powiat kłobucki
dwory
pałace
zamki
powiat lubliniecki
dwory
  • Łagiewniki Wielkie (1)
  • Łagiewniki Wielkie (2)
  • Panoszów
pałace
zamki
powiat mikołowski
dwory
  • Orzesze-Gardawice
  • Wyry
pałace
powiat myszkowski
dwory
  • Myszków
  • Żarki (nie istnieje)
pałace
strażnice
zamki
powiat pszczyński
dwory
pałace
zamki
powiat raciborski
pałace
zamki
powiat rybnicki, Rybnik
dwory
  • Czerwionka
pałace
zamki
Ruda Śl., Siemianowice Śl.,
Świętochłowice
dwory
pałace
zamki
Sosnowiec
dwory
pałace
zamki
powiat tarnogórski
dwory
pałace
zamki
Tychy, Zabrze, Żory
dwory
pałace
powiat wodzisławski
pałace
powiat zawierciański
dwory
pałace
strażnice
  • Ryczów
zamki
powiat żywiecki
dwory
pałace
zamki