Pałac Tyszkiewiczów w Wace Trockiej
Państwo | Litwa | ||
---|---|---|---|
Okręg | |||
Miejscowość | Waka Trocka (Wilno) | ||
Typ budynku | pałac | ||
Styl architektoniczny | neoklasycyzm, neogotyk, eklektyzm | ||
Architekt | Leandro Marconi | ||
Kondygnacje | 2 | ||
Pierwszy właściciel | Jan Witold Emanuel Tyszkiewicz | ||
Kolejni właściciele | Jan Józef Tyszkiewicz | ||
Obecny właściciel | Urząd miasta Wilna | ||
Położenie na mapie Wilna | |||
Położenie na mapie Litwy | |||
54°37′50″N 25°06′31″E/54,630556 25,108611 | |||
|
Pałac Tyszkiewiczów w Wace Trockiej (lit. Trakų Vokės grafų Tiškevičių rūmai) – pałac należący do rodziny Tyszkiewiczów położony w Wace Trockiej.
Historia
W latach 40. XIX w. od Ludwika Dąbrowskiego kupił Wakę Józef hr. Tyszkiewicz (1805-1844) herbu Leliwa, marszałek szlachty powiatu oszmiańskiego, właściciel Wołożyna i Połągi, Znajdował się tu drewniany dwór zbudowany przez Dąbrowskich. Po śmierci Józefa Tyszkiewicza w 1844 r. Wakę odziedziczył jego syn, Jan Witold Emanuel hr. Tyszkiewicz (1831-1892), marszałek powiatu wileńskiego. Postanowił zbudować nową siedzibę w Wace i przenieść się do niej. Obiekt zbudowano według projektu arch. Leandra Marconiego. Wzniósł on rezydencję wzorowaną na pałacu w warszawskich Łazienkach.
Ostatni właściciel, Jan Michał Tyszkiewicz, był osobą powszechnie szanowaną, posłem do Sejmu II Rzeczypospolitej. Zginął 31 maja 1939 r. w katastrofie lotniczej, wracając do rodziny w Wace Trockiej z rekolekcji w Międzyrzecu Podlaskim. Został pochowany w Wace Trockiej, przy kaplicy w rodzinnym majątku. Po wybuchu wojny hrabina Anna Tyszkiewiczowa wraz z trójką dzieci: Izabelą, Zygmuntem i Anną uciekła do Anglii. Zmarła w 1983 r. w Brighton. W pałacu zainstalowała się sowiecka komenda wojskowa, dzięki której cały majątek został rozgrabiony i zniszczony. W latach 1941–44 Niemcy zorganizowali tu szkołę rolniczą "Niederlandische Ost Compani", prowadzoną przez Holendrów. Całym majątkiem zarządzał arystokrata holenderski von Vorenkampf.
Po zakończeniu II wojny światowej majątek w Wace Trockiej (lit. Trakų Vokė) stał się kołchozem. W 1970 r. litewski Instytut Konserwacji Zabytków doprowadził do restauracji pałacu. Po jej zakończeniu zajęła go filia Litewskiego Naukowo-Badawczego Instytutu Rolnictwa.
Na początku lat 90. XX wieku Instytut Rolnictwa wyprowadził się z pałacu i stał on opuszczony aż do 2005 r. Wtedy to najwyższe władze Litwy przekazały go na lat 99 Związkowi Szlachty Litewskiej, który urządził w jego wnętrzach Centrum Kultury Dworskiej. Odbywały się w nim różne imprezy kulturalne, doroczne święto "Szlachta na koniach", organizowane były wystawy prac młodych malarzy itp. (Dvaru Kulturos Centras). Zorganizowana została wystawa pokazująca dzieje Waki Trockiej i rodu Tyszkiewiczów.
W 2014 roku pałac został przekazany do gestii samorządu miasta Wilna, który po długich dyskusjach, podjął decyzję o przekazaniu pałacu w Wace Trockiej w zarządzanie Instytucji Pożytku Publicznego "Trakų Vokės dvaro sodyba". Instytucja ta ubiega się obecnie o środki unijne na odrestaurowanie pałacu i przywrócenie dawnego wyglądu parku[1].
Architektura
Pałac posiada bogato rzeźbione, intarsjowane stropy w dwóch salach - odkryto je dopiero w 1970 r., gdy litewskie władze zwróciły się do polskich urzędów konserwatorskich w Warszawie z prośbą o dokumentację pałacu, potrzebną dla przeprowadzenia remontu. Dopiero z tych planów Litwini zorientowali się, że nad gładkim, podwieszonym przez Rosjan stropem zbitym z desek i wielokrotnie malowanym wapnem, znajdują się piękne kasetony i obrzeża sufitu zdobione stiukami.
Park
Autorem parku był francuski architekt krajobrazu Édouard André. Park o powierzchni 23 ha, znajdujący się w pobliżu trasy wiodącej z Wilna do Trok, został otwarty w 1900 roku. Na jego terytorium znajdują się aleje, plac widokowy, trzy stawy oraz płynie rzeczka Waka[2].
Galeria
- Brama wjazdowa do parku
- Park
- Pamiątkowa tablica w parku upamiętniająca jego założyciela Jana Tyszkiewicza
Przypisy
Bibliografia
- Waka Trocka na stronie internetowej Dwory i Pałace Pogranicza
Linki zewnętrzne
- Zespół pałacowy na stronie internetowej radzima.org
- p
- d
- e
- p
- d
- e
Okręg kłajpedzki |
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Okręg kowieński |
| ||||||
Okręg mariampolski |
| ||||||
Okręg olicki |
| ||||||
Okręg poniewieski |
| ||||||
Okręg szawelski |
| ||||||
Okręg tauroski |
| ||||||
Okręg telszański |
| ||||||
Okręg uciański |
| ||||||
Okręg wileński |
|