29 Brygada Zmechanizowana
Odznaka 29 Brygady Zmechanizowanej | |||
Historia | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Sformowanie | 1 czerwca 1995 | ||
Rozformowanie | 1 stycznia 1998 | ||
Nazwa wyróżniająca | Szczecińska | ||
Patron | Stefan Batory | ||
Tradycje | |||
Święto | 6 czerwca | ||
Nadanie sztandaru | 23 czerwca 1996 | ||
Rodowód | 41 Pułk Piechoty | ||
Dowódcy | |||
Pierwszy | ppłk dypl. Mirosław Szyłkowski | ||
Organizacja | |||
Numer | JW 1752[1] | ||
Dyslokacja | Szczecin | ||
Rodzaj wojsk | |||
Podległość | 12 Dywizja Zmechanizowana[2] | ||
|
29 Szczecińska Brygada Zmechanizowana im. Króla Stefana Batorego (29 BZ) – dawny związek taktyczny wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Brygada została sformowana w czerwcu 1995 na bazie rozformowywanego 41 pułku zmechanizowanego[5]. Stacjonowała w Szczecinie przy ulicy Łukasińskiego. Była jednostką o niskich stanach osobowych. Jej trzon stanowili żołnierze rezerwy. Przedmiotem szkolenia w brygadzie było przede wszystkim doskonalenie rezerw osobowych znajdujących się na przydziałach mobilizacyjnych w poszczególnych pododdziałach. W swoim składzie posiadała też kompanię zmechanizowaną (1/1bz) szkolącą nowo wcielonych żołnierzy dla potrzeb misji pokojowych realizowanych w ramach ONZ.
W wyniku kolejnych zmian restrukturyzacyjnych w Wojsku Polskim brygadę rozformowano. Ostatecznie brygada przestała istnieć 1 stycznia 1998 roku[6]. Sztandar przekazany został do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
W koszarach brygady rozlokowano sztab Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego.
Brygada stanowiła oddział gospodarczy dla 2 pułku artylerii i wielu mniejszych jednostek garnizonu Szczecin.
Struktura organizacyjna
- dowództwo i sztab
- batalion dowodzenia – mjr Zdzisław Włodarczyk
- 1 batalion zmechanizowany – kpt. Robert Konopka
- 2 batalion zmechanizowany – mjr Jerzy Hebda
- 3 batalion zmechanizowany – kpt. Marek Klimczak
- batalion czołgów – kpt. Krzysztof Skowroński
- batalion piechoty zmotoryzowanej – kpt. Tadeusz Dziedzic
- dywizjon artylerii samobieżnej – mjr Wojciech Prądzyński
- dywizjon artylerii przeciwpancernej – mjr Czesław Dębowski
- dywizjon artylerii przeciwlotniczej – mjr Zbigniew Weryk
- kompania rozpoznawcza
- kompania saperów
- kompania zaopatrzenia – kpt. Jeremi Długosz
- kompania remontowa – kpt.Dariusz Stempiński
- kompania medyczna – por. Krzysztof Bojanowski
Uzbrojenie
- bojowe wozy piechoty BWP-1
- czołgi podstawowe T-55
- haubice samobieżne 2S1 Goździk
- armaty przeciwlotnicze ZU-23-2
- wozy rozpoznawcze BRDM-2
Dowództwo brygady
- Dowódca – ppłk dypl. Mirosław Szyłkowski
Zastępcy:
- Szef szkolenia – ppłk dypl. Zbigniew Jarosiewicz
- Szef sztabu – ppłk dypl. Ryszard Witwicki
- Szef logistyki – ppłk mgr Zygmunt Więch
Tradycje
Zgodnie z decyzja nr 24 /MON z 20.03.1996 roku, 3 maja 1996 roku, Brygada przyjęła nazwę wyróżniającą "Szczecińska" i imię króla Stefana Batorego. Przejęła również dziedzictwo i kontynuację tradycji[7]:
- 41 Suwalskiego pułku piechoty Marszałka Józefa Piłsudskiego (1918 – 1944)
- 76 Lidzkiego pułku piechoty im. Ludwika Narbuta (1919 – 1944)
- 81 pułku Strzelców Grodzieńskich im. Króla Stefana Batorego (1918 – 1944)
- 29 pułku artylerii lekkiej (1920 – 1939)
- 41 pułku zmechanizowanego (1945 – 1995)
- 41 Suwalski Pułk Piechoty
(1918 – 1944) - 76 Lidzki Pułk Piechoty
(1919 – 1944) - 81 Pułk Strzelców Grodzieńskich
(1918 – 1944) - 29 Pułk Artylerii Lekkiej
(1920 – 1939) - 41 Pułk Zmechanizowany
(1945 – 1995)
Symbole brygady
Sztandar:
23 czerwca 1996 prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, na Wałach Chrobrego w Szczecinie, wręczył dowódcy brygady ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu sztandar[8]. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli: Prezes Izby Rzemieślniczej w Szczecinie Pan Piotrkowski i Dyrektor Liceum ogólnokształcącego nr 5 w Szczecinie Pani Zaleska. Sztandar ufundowały zakłady pracy Szczecina i częściowo osoby indywidualne, w tym rodziny kadry zawodowej brygady.
Płat sztandaru to biała tkanina w kształcie kwadratu o wymiarach 75x75 cm, po której obu stronach znajduje się krzyż kawalerski wykonany z tkaniny czerwonej. Jeden bok sztandaru wszyty jest w białą skórę. Boki sztandaru obszyte złotą frędzlą. Na stronie głównej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajdują się dwie gałązki wawrzynu, haftowane złotym szychem. Pośrodku wieńca umieszczony wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca. W rogach płata umieszczone są wieńce z wawrzynu z numerem jednostki – 29.
Na stronie odwrotnej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis "BÓG HONOR OJCZYZNA" w wieńcu z wawrzynu. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu, a w ich polach cztery herby miast związanych z dziedziczonymi przez brygadę tradycjami: Poznania – miejsce sformowania 41 pp, Suwałk – miejsce stacjonowania 41 Suwalskiego pułku piechoty, Szczecina – miejsce stacjonowania 29 BZ oraz Łomży – miejsce walk 29 Dywizji Piechoty w czasie trwania kampanii wrześniowej.
Szczególne znaczenie miał na sztandarze herb Łomży (koziołek). W ten sposób autorzy projektu sztandaru „przemycili” w sposób legalny symbolikę innego polskiego miasta sprzed 1939 roku – Grodna. Grodno – miasto króla Stefana Batorego i duży przedwojenny garnizon wojskowy, w którym stacjonowało większość wojsk 29 Dywizji Piechoty było szczególnie bliskie żołnierzom Brygady.
Odznaka brygady
Odznaka ma kształt krzyża równoramiennego z owalnymi wcięciami między ramionami o srebrzystych krawędziach. W centrum krzyża, na żółtym otoku widniał napis „Brygada Zmechanizowana,” a w centrum liczba „29”. Między ramionami krzyża umieszczone zostały srebrzyste herby miast związanych z historią jednostek, których tradycje kultywowała Brygada
Zarówno odznakę jak i sztandar zaprojektowali oficerowie: ppłk Waldemar Huścia i mjr Paweł Dickert[9].
Plakietki brygady
- plakietka naramienna
- plakietka na czarny beret
- plakietka na zielony beret
Przekształcenia
41 pułk piechoty (1945−1958) → 41 pułk zmechanizowany (1958−1995) → 29 Brygada Zmechanizowana (1995−1998)
Przypisy
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
- ↑ Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 225.
- ↑ Medal "Stefan Batory" traktowany był jako medal pamiątkowy brygady. Wręczany był oficjalnym gościom brygady w czasie święta pułku
- ↑ Widok budynków koszarowych z okresu późniejszego (2009)
- ↑ Dariusz Faszcza, Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej s. 35
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 355.
- ↑ Ciechanowski 2018 ↓, s. 161.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 64.
- ↑ Zdzisław Sawicki: Mundur i odznaki Wojska Polskiego.... s. 87.
Bibliografia
- Grzegorz Ciechanowski: Tradycje wojskowe związków taktycznych Wojsk Lądowych na Pomorzu Zachodnim. W: Pomorze militarne. Stulecie odrodzenia polski a region. T. IX. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo „Pogranicze”, 2018. ISBN 978-83-89341-98-3.
- Dariusz Faszcza: Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
- Kazimierz Kozłowski: Pomorze Zachodnie w latach 1945 – 2010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego: czas przemian. Warszawa: „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08588-9.
- p
- d
- e
Korpusy (rozformowane) |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
Dywizje |
| ||||
Brygady |
| ||||
Pułki (rozformowane) |
| ||||
Szkoły |
|
- p
- d
- e
Struktura |
|
---|---|
Szkoły Wojsk Lądowych | |
Pozostałe |