Wincenty Kowalski

Wincenty Kowalski
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

11 września 1892
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

29 listopada 1984
River Forest, Illinois, USA

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

8 Dywizja Piechoty
1 Dywizja Piechoty Legionów

Stanowiska

dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Późniejsza praca

dyrektor wykonawczy Instytutu Józefa Piłsudskiego

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Order Lwa Białego III klasy (Czechosłowacja) Order Trzech Gwiazd III klasy (Łotwa) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Wincenty Kowalski[a] (ur. 11 września 1892 w Warszawie, zm. 29 listopada 1984 w River Forest) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Jubileusz 25-lecia 1 DP Leg. w Wilnie. Generał Kowalski (w hełmie)

Pochodził z warszawskiej rodziny rzemieślniczej. Po ukończeniu Szkoły im. Konarskiego oraz Szkoły Wawelberga i Rotwanda w Warszawie[2] wyjechał i ukończył studia na Wydziale Maszyn Politechniki w Liège (Belgia) na wydziale budowy maszyn. Od 1905 brał udział w ruchu niepodległościowym, członek Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego. Ukończył szkołę podoficerską oraz kurs oficerski Związku Strzeleckiego w Oleandrach[2].

W okresie sierpień 1914 – lipiec 1917 w Legionach. 6 sierpnia 1914 wymaszerował z Krakowa w składzie IV plutonu 1 Kompanii Kadrowej. Do lipca 1917 pełnił służbę w 1 pułku artylerii Legionów, a po kryzysie przysięgowym, został internowany w Beniaminowie.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Wziął udział w wojnie z Ukraińcami i bolszewikami dowodząc 3 baterią, a następnie (od 20 sierpnia 1919) dywizjonem 1 pułku artylerii polowej Legionów i II batalionem 5 pułku piechoty Legionów (od 15 sierpnia 1920).

W latach 1921–1923 był słuchaczem II Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1923, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do Inspektoratu Armii Nr I w Wilnie na stanowisko I referenta[3][4]. Z dniem 1 marca 1926 został przeniesiony do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Biura Ścisłej Rady Wojennej w Warszawie[5] na stanowisko szefa wydziału[6]. W listopadzie tego roku został zatwierdzony na stanowisku zastępcy szefa Oddziału III Sztabu Generalnego w Warszawie[7]. W kwietniu 1928 został mianowany szefem Oddziału III Sztabu Generalnego[8][9]. W listopadzie tego roku został przeniesiony do składu osobowego inspektora armii, generała dywizji Tadeusza Piskora[10]. W październiku 1930 został przeniesiony do Dowództwa Obszaru Warownego „Wilno” w Wilnie na stanowisko zastępcy dowódcy[11][12]. W 1934 roku został mianowany II dowódcą piechoty dywizyjnej 19 Dywizji Piechoty w Wilnie[13]. W maju 1937 roku objął dowództwo 8 Dywizji Piechoty w twierdzy Modlin. 28 stycznia 1938 roku prezydent RP zwolnił go ze stanowiska dowódcy 8 DP i mianował dowódcą 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie[14][15], którą dowodził w czasie kampanii wrześniowej. Od 3 września dowódca GO „Wyszków”. 24 września pod Tarnawatką dostał się do niewoli niemieckiej. Wojnę spędził w obozie jenieckim Oflag VII A Murnau. Po uwolnieniu z niewoli został przyjęty do Polskich Sił Zbrojnych[6].

W maju 1946, po demobilizacji, wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie prowadził wśród Polonii i w środowisku kombatantów ożywioną działalność[6]. Był między innymi prezesem Rady Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, prezesem Polskiej Bratniej Pomocy i członkiem Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej. W latach 1956–1963 był dyrektorem Instytutu Józefa Piłsudskiego[16].

Zmarł 29 listopada 1984 w River Forest[6]. 6 września 1986, zgodnie z wolą zmarłego, jego prochy zostały złożone na cmentarzu wojskowym w Kałuszynie[6].

Awanse

  • chorąży – 15 grudnia 1915[17]
  • podporucznik – 1 listopada 1916[17]
  • porucznik – 1918
  • kapitan – 1919
  • major – 1920
  • podpułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 83. lokatą w korpusie oficerów artylerii[18]
  • pułkownik – 1 stycznia 1928 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 10. lokatą w korpusie oficerów artylerii[19]
  • generał brygady – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 9. lokatą w korpusie generałów[20]

Order i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Wincenty I Kowalski”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko[1].

Przypisy

  1. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429.
  2. ↑ a b Strzałkowski 1990 ↓, s. 786.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 63 z 27 września 1923 roku, s. 585.
  4. ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 8.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 marca 1926 roku, s. 96.
  6. ↑ a b c d e Stawecki 1994 ↓, s. 175.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 51 z 30 listopada 1926 roku, s. 419.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 132.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429, 448.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 332.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 14.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175. 483.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 254.
  14. ↑ Pismo szefa Biura Personalnego MSWojsk. L. 166/tj. II-1 z 28 stycznia 1928 roku.
  15. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 530.
  16. ↑ Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce
  17. ↑ a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 38.
  18. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 188.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 2.
  20. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 6.
  21. ↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 370 .
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921 roku, s. 341.
  23. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 28, Nr 5 z 31 grudnia 1973. 
  24. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  25. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  26. ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175.
  27. ↑ MarekM. Zielinski MarekM., Wincenty Kowalski [online], pilsudski.org [dostęp 2022-06-21]  (pol.).
  28. ↑ M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 82 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  29. ↑ 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 20 .
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929 roku, s. 238.

Bibliografia

  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Waldemar Strzałkowski: Życiorysy dowódców jednostek polskich w wojnie obronnej 1939 r.. W: Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990. ISBN 83-211-1096-7.
  • Zbigniew Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Warszawa 1990: Wydawnictwo Polonia, s. 131–136. ISBN 83-7021-096-1.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Linki zewnętrzne

  • Kowalski Wincenty (1892–1984).
  • VIAF: 301776329
  • PLWABN: 9810629980605606
  • WorldCat: viaf-301776329
  • PWN: 3926649