Linia tramwajowa Alessandria – Sale

Linia tramwajowa

Alessandria – Sale
Dane podstawowe
Lokalizacja	Królestwo Włoch
Zarządca	Tramvie a Vapore della Provincia di Alessandria
Długość	23,9 km
Rozstaw szyn	1445 mm
Sieć trakcyjna	brak (napęd parowy)
Prędkość maksymalna	20 km/h
Tramwaje linii Alessandria – Sale w Alessandrii na placu Garibaldiego
Historia
Rok otwarcia	1880
Rok zawieszenia ruchu	1933 (ruch pasażerski) 195x (ruch towarowy)
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   linie z Altavilli i z Casale († 1935) 0,0 Alessandria Stazione Tramways piazza Savona Piazza d’Armi 3,0 Ponte Bormida rzeka Bormida Zuccherificio 6,0 Marengo linia do Mandrogne († 1933) 9,0 Castelceriolo 12,0 Lobbi 17,0 Piovera 20,0 Grava 23,9 Sale linia do Tortony († 1933)
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia tramwajowa Alessandria – Sale – działająca w latach 1880–1935 linia tramwaju międzymiastowego, która łączyła Alessandrię z Sale we Włoszech. W 1935 r. linię zamknięto dla ruchu pasażerskiego, ale odcinek między cukrownią Spinetta Marengo a stacją Spinetta funkcjonował dla przewozów towarowych jeszcze do lat 50. XX wieku.

W 1876 r. dwaj przedsiębiorcy, Domenico Bellisomi z Salerno i Ercole Belloli z Cuggione, złożyli wniosek do urzędu gminy Alessandria w sprawie budowy dwóch linii tramwaju parowego: z Alessandrii do Casale Monferrato i z Alessandrii do Sale^[1]; w 1879 r. podobny wniosek został złożony przez tych dwóch przedsiębiorców do urzędu gminy Sale w sprawie przedłużenia linii z Sale do Pontecurone^[2]. Wkrótce potem rozpoczęto prace budowlane, ale z przyczyn technicznych zrezygnowano z wydłużenia linii do Pontecurone^[3].

Inauguracja linii Alessandria – Sale i Alessandria – Casale odbyła się 1 sierpnia 1880 r. w obecności ministra sprawiedliwości Tommaso Villi, członków parlamentu prowincji Alessandria i prefekta^[1]; pierwsze tramwaje ruszyły w trasę 11 sierpnia następnego roku. Początkowo rozkład jazdy obejmował dwie pary kursów dziennie, później trzy (plus dodatkowa para w nieświąteczne poniedziałki). Tramwaje pokonywały linię w godzinę i trzydzieści osiem minut^[4].

W październiku 1881 r. Belloli i Bellisomi sprzedali linię belgijskiemu przedsiębiorstwu Società Anonima delle Tramvie a Vapore della Provincia di Alessandria^[5], założonemu rok wcześniej w Brukseli i upoważnionemu do działania we Włoszech od lutego 1881 r.^[6] 27 kwietnia 1882 r. Bellisomi, w międzyczasie wraz z Bellolim odznaczony Orderem Korony Włoch^[7], dokonał otwarcia linii tramwajowej Sale – Tortona, która była przedłużeniem linii Alessandria – Sale^[8][9].

Z biegiem czasu linia ta, jak i pozostałe obsługiwane przez wspomnianą belgijską firmę, przestała zaspokajać potrzeby miejscowej ludności, oferując coraz gorsze usługi. Linia została zamknięta 7 listopada 1933 r. i zastąpiona autobusami przewoźnika Società Autotrasporti Alessandria (SAA)^[10]; krótki odcinek między cukrownią Spinetta Marengo a stacją Spinetta pozostał w użyciu do lat 50. XX w. jako połączenie towarowe^[11].

Linia tramwajowa była jednotorowa o rozstawie szyn 1445 mm. Jej długość była równa 23,9 km. Maksymalne nachylenie trasy wynosiło 18‰, minimalny promień łuku 30 m, a maksymalna dopuszczalna prędkość 20 km/h^[12].

Krańcówka, podobnie jak w przypadku linii do Casale, znajdowała się w Alessandrii w miejscu, gdzie później zbudowano Pałac Sprawiedliwości; stamtąd linia biegła do przystanków piazza Savona (później piazza Garibaldi) i piazza d’Armi (później przemianowanego na piazza Matteotti)^[5].

Opuszczając miasto tramwaj przekraczał rzekę Bormida, następnie docierał do miejscowości Marengo, Castelceriolo, Lobbi, Piovera i Grava, kończąc bieg w Sale na krańcówce wspólnej z linią tramwajową z Tortony. Krańcówka wyposażona była w zajezdnię i warsztat^[9].

W latach 1927–1930 tabor składał się z dwunastu lokomotyw parowych, 31 wagonów doczepnych dwuosiowych i 70 wagonów towarowych^[13].