Kompania graniczna KOP „Pieszczaniki”
Historia | |
Państwo | Polska |
---|---|
Rozformowanie | 1939 |
Organizacja | |
Dyslokacja | Pieszczaniki |
Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza |
Podległość |
Kompania graniczna KOP „Pieszczaniki” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych nr 1600/tjn./O.de B/25, w drugim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, w terminie do 1 marca 1925 sformowano 16 batalion graniczny [1], a w jego składzie 1 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 8 podoficerów, 4 nadterminowych i 82 żołnierzy służby zasadniczej[a]. W 1939 1 kompania graniczna KOP „Pieszczaniki” podlegała nadal dowódcy batalionu KOP „Sienkiewicze”[2].
- Osobny artykuł: kompanie graniczne Korpusu Ochrony Pogranicza.
Służba graniczna
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[3]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[4].
1 kompania graniczna „Pieszczaniki” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 26 kilometrów 355 metrów[5].Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Sukacze”, „Maczkowce”, „Łopatina Góra” i „Wołcza” z komendantury „Turów”[6] .
Kompanie sąsiednie:
- 3 kompania graniczna KOP „Lenin” ⇔ 1 kompania graniczna KOP „Olhomel” – 1928[7], 1929[8], 1931[6] , 1932[9], 1934[10], 1938[11]
Struktura organizacyjna
Strażnice kompanii w latach 1928 – 1929[7][8]
- strażnica KOP „Budy”
- strażnica KOP „Rudnia”
- strażnica KOP „Most Kolejowy”
- strażnica KOP „Zaprosie”
- strażnica KOP „Wilcza”
- strażnica KOP „Pieszczaniki”
Strażnice kompanii jesienią 1931[6] i w 1934[10]
- strażnica KOP „Rudnia”[b]
- strażnica KOP „Most Kolejowy”
- strażnica KOP „Zaprosie”[c]
- strażnica KOP „Wilcza”[d]
Strażnice kompanii w 1932[9]
- strażnica KOP „Rudnia”
- strażnica KOP „Most Kolejowy”
- strażnica KOP „Pieszczaniki”
- strażnica KOP „Zaprosie”
- strażnica KOP „Wilcza”
Strażnice kompanii w 1938[11]
Organizacja kompanii 17 września 1939[12][13]:
- dowództwo kompanii
- pluton odwodowy
- 1 strażnica KOP „Budy”
- 2 strażnica KOP „Rudnia”
- 3 strażnica KOP „Most Kolejowy”
- 4 strażnica KOP „Wilcza”
Dowódcy kompanii
- kpt. Jan Tomicki (25 X 1928 – 22 III 1931 → do 12 pp)[14]
- kpt. Marek Hajdasz (22 III 1931 – 26 VIII 1931 → dowódca kompanii szkolnej)[14]
- kpt. Mieczysław Ostrowski (26 VIII 1931 – 11 III 1933 → do 66 pp)[14]
- kpt. Henryk Niechwila (22 III 1933 – )[14]
- kpt. Stefan Karyszkowski[e] (- 1939)
Uwagi
- ↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 367
- ↑ wieś Rudnia, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ zaścianek Zaprosie, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ kolonia Wilcza, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ Karyszkowski Stefan Henryk, kpt. piech., w KOP od 1937 do mobilizacji dca 1 kompanii granicznej „Pieszczaniki”. We wrześniu 1939 na dotychczas zajmowanym stanowisku. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 724
Przypisy
- ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Szubański 2000 ↓, s. 89.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 302.
- ↑ a b c Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 10/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 29/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 56/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 89/1938.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 309.
- ↑ Grzelak 2001 ↓, s. 189.
- ↑ a b c d Obsada oficerska bg „Sienkiewicze” ↓.
Bibliografia
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Czesław Grzelak: Szack–Wytyczno 1939. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09324-5.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa–Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Sienkiewicze” w latach 1927-1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- p
- d
- e