Antoni Szwojnicki
pułkownik lekarz | |
Data i miejsce urodzenia | 3 maja 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | do 1934 i 1939–1940 |
Siły zbrojne | Wojsko Polskie |
Jednostki | |
Stanowiska | szef sanitarny KOP |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Antoni Szwojnicki (ur. 3 maja 1881 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, doktor wszech nauk lekarskich, pediatra, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 3 maja 1881 w Warszawie, w rodzinie Antoniego i Marii z Rogowskich[1][2]. W 1908 na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Moskiewskiego uzyskał dyplom lekarza[3][4]. Był lekarzem 16 Pułku Strzelców Polskich. Walczył w bitwie pod Kaniowem[5].
27 listopada 1918 został przydzielony do Szkoły Żandarmerii Wojskowej w Warszawie na stanowisko naczelnego lekarza[6]. Od 20 maja 1919 podczas wojny z bolszewikami był komendantem szpitala polowego nr 301[6][7]. 6 sierpnia 1920 został naczelnym lekarzem 201 pułku piechoty[6]. Od 16 października do 16 grudnia tego roku pełnił obowiązki szefa sanitarnego Dywizji Ochotniczej, a następnie pozostawał bez funkcji w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie[6].
Po zakończeniu wojny został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 63. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. Od 1921 zajmował stanowisko starszego lekarza 21 Warszawskiego Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy”, pozostając na ewidencji 1 Batalionu Sanitarnego[8][9]. Wiosną 1928 został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Komendy Placu Warszawa, gdzie zastąpił płk. Marcjana Zienkiewicza na stanowisku naczelnego lekarza garnizonu[10][11]. W czerwcu 1930 powierzono mu pełnienie obowiązków komendanta Szpitala Szkolnego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie[12]. Później został zatwierdzony na tym stanowisku[13]. 2 grudnia 1930 Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 2. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931[14]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko szefa sanitarnego[15]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[16]. Jako oficer stanu spoczynku został przydzielony pod względem ewidencyjnym do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[6]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Wilczej 22, gdzie praktykował jako lekarz pediatra[4][17].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[18].
Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” |
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[20].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[21]
- Krzyż Walecznych – 1921[22][5]
- Złoty Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[24]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[24]
- Medal Zwycięstwa[24]
Zobacz też
- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- zbrodnia katyńska
Przypisy
- ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543, tu błędnie podano, że urodził się w 1891.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 10.
- ↑ a b Rocznik Lekarski 1938 ↓, s. 764.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 24 grudnia 1921, s. 1669.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 8.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 186, 1123, 1198.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1017, 1079.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 162.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 709, 725.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 213.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 321, 826.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 327.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 439.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 146.
- ↑ Spis urzędowy 1939 ↓, s. 227.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-05-05].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198
- ↑ Na wniosek gen. broni Józefa Hallera za męstwo i odwagę wykazane w bitwie kaniowskiej w składzie byłego II Korpusu Wschodniego w dniu 11 maja 1918.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 88.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.
Bibliografia
- Antoni Szwojnicki. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.781 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-24].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1938 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1938.
- Lekarze. W: Urzędowy spis: lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych oraz wykazy : aptek, szpitali, ubezpieczalni społecz., ośrodków zdrowia, przychodni samodzielnych oraz centrali i filii Państwowej Szkoły Higieny. Warszawa: Ministerstwo Opieki Społecznej, 1939.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.