3-methyl-5-fenylpentanol

3-methyl-5-fenylpentanol
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van 3-methyl-5-fenylpentanol
Algemeen
Molecuulformule C12H18O
IUPAC-naam 3-methyl-5-fenylpentan-1-ol
Andere namen phenoxanol, mefrosol, fenylhexanol
Molmassa 178,27 g/mol
SMILES
CC(CCC1=CC=CC=C1)CCO
InChI
1S/C12H18O/c1-11(9-10-13)7-8-12-5-3-2-4-6-12/h2-6,11,13H,7-10H2,1H3
CAS-nummer 55066-48-3
EG-nummer 259-461-3
PubChem 108312
Wikidata Q15638338
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Corrosief
Gevaar[1]
H-zinnen H318
EUH-zinnen geen
P-zinnen P280 - P305+P351+P338 - P310
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur kleurloos tot lichtgeel
Dichtheid 0,955-0,963 g/cm³
Kookpunt 260-261 °C
Onoplosbaar in water
Brekingsindex 1,509 - 1,514 
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

3-methyl-5-fenylpentanol is een synthetische geurstof die op industriële schaal wordt geproduceerd. De stof is ook bekend onder de merknamen phenoxanol (International Flavors and Fragrances), mefrosol (Givaudan, voorheen Quest International) en fenylhexanol (Firmenich). Ze komt voor als een heldere kleurloze tot lichtgele vloeistof en heeft een frisse geur van rozenolie, die langdurig aanwezig blijft na gebruik. 3-methyl-5-fenylpentanol wordt onder meer gebruikt in cosmetica, parfums en deodoranten.

Synthese

De uitgangsstoffen voor de synthese van 3-methyl-5-fenylpentanol zijn isopreen en benzaldehyde. De oxo-diels-alderreactie tussen beide componenten vormt 2-fenyl-4-methyl-3,6-dihydropyraan (CAS-nummer 60335-71-9), ook bekend als rosyraan. De ringopening door hydrogenolyse in zuur midden van de dihydropyraanring levert racemisch 3-methyl-5-fenylpentanol.[2]

Het commercieel product is een racemisch mengsel van de twee stereo-isomeren, (R)-(+)- en (S)-(-)-3-methyl-5-fenylpentanol. Met asymmetrische synthese is het mogelijk om de R- of S-isomeer afzonderlijk te produceren.[3]

Structuur en eigenschappen

3-methyl-5-fenylpentanol is een primair alkyl-aryl-alcohol en chemisch verwant aan citronellol. De isobutenylgroep uit citronellol is hier echter vervangen door een fenylgroep. De geurdrempel van 3-methyl-5-fenylpentanol bedraagt ongeveer 0,8 µg/m³, tien keer lager dan die van citronellol.[4]

  • (en) The Phenoxanol® (Mefrosol) Enantiomers
  • (en) The Good Scents Company: Rose absolute pentanol
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Gevaarsaanduidingen volgens Veiligheidsblad Moellhausen
  2. Zwitsers octrooi 655932, "Dérivés pyranniques, procédé pour leur préparation et leur utilisation pour la préparation d'alcools araliphatiques", verleend op 30 mei 1986 aan Firmenich S.A.
  3. Ugo Matteoli, Alessandra Ciappa, Sara Bovo, Matheo Bertoldini, Alberto Scrivant, "Asymmetric catalysis in fragrance chemistry: a new synthetic approach to enantiopure Phenoxanol®, Citralis® and Citralis Nitrile®", Tetrahedron: Asymmetry (2007), Volume 18, nr. 6, pp. 797-802. DOI:10.1016/j.tetasy.2007.03.014
  4. Philip Kraft, Jerzý A. Bajgrowicz, Caroline Denis, Georg Fráter. "Odds and Trends: Recent Developments in the Chemistry of Odorants." Angew. Chem. Int. Ed. (2000), vol. 39 nr. 17, pp. 2980-3010. DOI:10.1002/1521-3773(20000901)39:17<2980::AID-ANIE2980>3.0.CO;2-#