GHS tehlike piktogramları
Tehlike piktogramları, Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesine İlişkin Uluslararası Küresel Uyumlaştırılmış Sistem'in (GHS) bir parçasını oluşturur. GHS'ye iki set piktogram dahil edilmiştir: Biri konteynerlerin etiketlenmesi ve işyeri tehlike uyarıları için, ikincisi ise tehlikeli malların nakliyesi sırasında kullanım içindir. Hedef kitleye göre biri ya da diğeri seçilir. İkisi bir arada kullanılmaz.[1] İki piktogram seti, aynı tehlikeler için aynı sembolleri kullanır, ancak nakliye piktogramları için belirli semboller gerekli değildir. Nakliye piktogramları daha geniş bir renk yelpazesine sahiptir ve alt kategori numarası gibi ek bilgiler içerebilir.
Tehlike piktogramları, aşağıdakilerle birlikte GHS kapsamında kapların etiketlenmesi için temel unsurlardan biridir:[2]
- ürünün kimliği;
- bir uyarı sözcüğü - Tehlike veya Uyarı - gerektiğinde
- ürünün neden olduğu risklerin niteliğini ve derecesini gösteren tehlike ifadeleri
- önlem ifadeleri, ürünün kullanıcıya (ayrıca diğer insanlara ve genel çevreye) yönelik riskleri en aza indirmek için nasıl kullanılması gerektiğini gösterir.
- tedarikçinin kimliği (üretici veya ithalatçı olabilir)
GHS kimyasal tehlike piktogramlarının amacı, ulusal tehlike piktogram sistemlerine temel oluşturmak veya bunların yerini almaktır. 2009 yılında Avrupa Birliği (CLP yönetmeliği) tarafından uygulanmaya devam etmektedir.
GHS taşıma piktogramları, ABD Federal Tehlikeli Madde Taşıma Yasası (49 USC 5101–5128) ve 49 CFR 100–185'teki DOT düzenlemeleri gibi ulusal düzenlemelerde yaygın olarak uygulanan Tehlikeli Malların Taşınmasına İlişkin BM Tavsiyeleri'nde önerilenlerle aynıdır.
Fiziksel tehlike piktogramları
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
| ||
GHS01: Patlayıcı | ||
| ||
GHS02: Yanıcı | ||
| ||
GHS03: Oksitleyici | ||
Örneğin sıvı nitrojen, sıvı oksijen, sıvı helyum | ||
GHS04: Sıkıştırılmış Gaz | ||
| ||
GHS05: Aşındırıcı | ||
| ||
piktogram gerekmez |
Sağlık tehlikeleri piktogramları
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
Örneğin Manganez heptoksit (sağlık tehlikesi olan ateş elması derecesi 4'tür) | ||
GHS06: Zehirli | ||
Kullanılmıyor[3]
| ||
GHS07: Zararlı | ||
Örneğin Krom | ||
GHS08: Sağlık tehlikesi | ||
| ||
piktogram gerekmez |
Fiziksel ve sağlık tehlikesi piktogramları
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
| ||
GHS05: Aşındırıcı |
Çevresel tehlike piktogramları
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
| ||
GHS09: Çevresel tehlike | ||
| ||
piktogram gerekmez |
Nakliye piktogramları
Sınıf 1: Patlayıcılar
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
Not: Yıldız işaretleri, sınıf numarası ve uyumluluk kodu ile değiştirilmiştir. | ||
Bölüm 1.1–1.3 | ||
Patlayıcılar - Patlayıcı olarak sınıflandırılan ancak önemli bir tehlike oluşturmayan maddeler ve nesneler Not : Yıldız işareti, uyumluluk kodu ile değiştirilmiştir. | ||
Bölüm 1.4 | ||
Patlayıcılar – Kütle halinde patlama tehlikesi olan çok duyarsız maddeler Not: Yıldız işareti, uyumluluk kodu ile değiştirilmiştir. | ||
Bölüm 1.5 | ||
Patlayıcılar - Tehlike bildirimi yok Not: Yıldız işareti, uyumluluk kodu ile değiştirilmiştir. | ||
Bölüm 1.6 |
Sınıf 2: Gazlar
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
Yanıcı gazlar - 20 °C'de ve 101,3 kPa standart basınçta olan gazlar:
Alternatif işaret | ||
Bölüm 2.1 | ||
Yanıcı olmayan non-toksik gazlar - Aşağıdaki özelliklere sahip gazlar:
Alternatif işaret | ||
Bölüm 2.2 | ||
Zehirli gazlar
Örneğin hidrojen siyanür | ||
Bölüm 2.3 |
Sınıf 3 ve 4: Alevlenebilir sıvılar ve katılar
Piktogram | kullanım | |
---|---|---|
Yanıcı sıvılar - Parlama noktası 60 °C''tan az olan ve yanmayı sürdürebilen sıvılar Alternatif işaret | ||
3. Sınıf | ||
Yanıcı katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar - Taşıma sırasında karşılaşılan koşullar altında kolayca tutuşabilen veya sürtünme yoluyla yangına neden olabilen veya katkıda bulunabilen katılar; güçlü bir ekzotermik reaksiyona girme eğiliminde olan, kendi kendine tepkimeye giren maddeler ve yeterince seyreltilmediği takdirde patlayabilen, duyarsızlaştırılmış katı patlayıcılar | ||
Bölüm 4.1 | ||
Kendiliğinden yanmaya eğilimli maddeler - Taşıma sırasında karşılaşılan normal koşullar altında, kendiliğinden ısınmaya veya hava ile temas ettiğinde ısınmaya ve ardından tutuşmaya yatkın olan maddeler Örneğin manganez heptoksit | ||
Bölüm 4.2 | ||
Su ile temas ettiğinde yanıcı gazlar çıkaran maddeler - Su ile etkileşime girerek kendiliğinden tutuşabilir hale gelen veya tehlikeli miktarlarda yanıcı gazlar çıkaran maddeler Alternatif işaret | ||
Bölüm 4.3 |
Diğer GHS nakliye sınıfları
Piktogram | Kullanımı | |
---|---|---|
Oksitleyici maddeler - Kendi başlarına yanıcı olması gerekmese de, genellikle oksijen vererek diğer malzemelerin yanmasına neden olan veya buna katkıda bulunan maddeler. | ||
Bölüm 5.1 | ||
Organik peroksitler - İki değerlikli –O–O– yapısını içeren ve hidrojen peroksit türevleri olarak kabul edilebilecek organik maddeler. Burada hidrojen atomlarından birinin veya her ikisinin yerini organik radikaller almıştır. </img> Alternatif işaret | ||
Bölüm 5.2 | ||
Zehirli maddeler – LD50 değeri 300 ile 1000 mg/kg (oral) olan maddeler veya 1000 mg/kg'dan az (ciltsel) veya LC50 değeri 4000 ml/m3 'den az (tozların veya buğuların solunması) Örneğin siyanür grupları içeren hemen hemen her şey | ||
Bölüm 6.1 | ||
Aşındırıcı maddeler :
| ||
8. Sınıf |
GHS olmayan nakliye piktogramları
Aşağıdaki piktogramlar BM Model Yönetmelikleri'ne dahil edilmiştir ancak tehlikelerin doğası gereği GHS'ye dahil edilmemiştir.
Sınıf 6.2 | Sınıf 7 | Sınıf 9 | |||
---|---|---|---|---|---|
Bulaşıcı maddeler | Radyoaktif materyal | Çeşitli tehlikeli maddeler ve nesneler |
Notlar
Kaynakça
- "Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals" (pdf). 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
Dış bağlantılar
- Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu'ndan GHS piktogram galerisi 11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.