Bolşaya Almatinka Nehri
Bolşaya Almatinka Үлкен Алматы (Kazakça) Большая Алматинка (Rusça) | |
---|---|
Konum | |
Ülke(ler) | Kazakistan |
Eyalet(ler) | Almatı |
İlçe(ler) | İle |
Şehir(ler) | Almatı |
Genel bilgiler | |
Aktığı yer | Kaskelen → Kapçagay Rezervuarı → İli → Balkaş Gölü |
Kaynak | Trans-İli Ala Dağları[1] 43°03′32″N 76°59′11″E / 43.058831°K 76.986398°D / 43.058831; 76.986398 |
Kaynak rakımı | y. 2.496 m (8.189 ft)[2] |
Ağız | Kaskelen[3] 43°33′56″N 76°53′56″E / 43.565505°K 76.898988°D / 43.565505; 76.898988 |
Ağız rakımı | y. 562 m (1.844 ft)[2] |
Yükseklik farkı | y. 1.934 m (6.345 ft) |
Uzunluk | 96 km (60 mi) |
Havza alanı | 425 km2 (164 sq mi) |
Debi | 5 metreküp/saniye (180 cu ft/s) |
Bolşaya Almatinka (Kazakça: Үлкен Алматы; Rusça: Большая Алматинка) Kazakistan'da Almatı eyaletinin İle ilçesi ve Almatı şehrine bağlı Bostandık [en], Avezov [en] ve Alatau idari ilçelerinden akan bir nehirdir. Kaskelen nehrinin sağ koludur.[2][4]
Nehir yolu
Bolşaya Almatinka'nın kaynakları Trans-İli Ala Dağları'nın kuzey yamaçlarında yer alır. Kaynak yeri Almatı şehrine bağlı Bostandık [en] ilçesindedir. Kabaca kuzeybatı yönünde akar ve Almatı şehrine giriş yaptıktan sonra kuzey yönünde akmaya devam eder. Nehir yolu üzerinde inşa edilen Sayran Rezervuarı [en]'nı terk ettikten sonra şehir merkezinin kuzeyinde bulunan Boralday [en] yerleşim yerinin doğusundan akar. Sonunda İle ilçesinin Kosözen (Қосөзен) köyünde Kaskelen nehrine sağ kol olarak katılır.[4][5][6][7]
Nehrin kaynağı
Sovyet topografik haritalarına göre,[5] Bolşaya Almatinka‘nın kaynağı Trans-İli Ala Dağları‘nda 1980 yılında inşa edilen Ülken Almatı Barajı’ndan sonra başlar.[8] Bu baraj Almatı şehrinde sel taşkınlarını önlemek amacıyla inşa edilmiştir.
Baraj inşa edilmeden önce çizilen topografik haritalarda[4] nehrin kaynağı rakımı daha yüksek olan güneydeki tepelerde gösterilmiştir.
Nehir kolları
Nehrin başlıca ana kolları;[5][6][7][8]
- Ötkeldi (Өткелді; Rusça: Проходная, Prohodnaya), sol kol
- Terisbutak (Терісбұтақ; Rusça: Терисбутак), sağ kol
- Kızıl-Kungey (Қызылкүнгей; Rusça: Кзыл-Кунгей),
- Serkebulak (Серкебұлақ; Rusça: Серкебулак), sol kol
- Kumbel (Құмбел; Rusça: Кумбель), sağ kol
- Ayusai (Аюсай), sol kol
Tarih
Almatı şehrinin Alatau ilçesinde, Boralday ile Bolşaya Almatinka Nehirleri arasında, Boralday Arkeolojik Sit Alanı yer almaktadır (43°20′13″N 76°52′07″E / 43.337°K 76.8687°D / 43.337; 76.8687). Sit alanı Boralday [en] yerleşim yerinin güneydoğusunda, Bolşaya Almatinka‘nın sol yakasındadır.[2] Arkeolojik alan, Demir Çağı'nın başlarına tarihlenen ve Saka halkı ile ilişkilendirilen bir kurgan nekropolüdür.[9]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Бол. Алматинка) (Rusça) 1:50.000". 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ a b c d Google Earth
- ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Бол. Алматинка) (Rusça) 1:100.000". 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ a b c "K-43 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2023.
- ^ a b c "K-43-034-4 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:50.000". 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ a b "K-43-022-4 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:50.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ a b "K-43-022-2 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:50.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ a b Kozybaeva, M. K., (Ed.) (1983). Alma-Ata Ansiklopedisi (Kazakça). Alma-Ata: Kazak Sovyet Ansiklopedisi. s. 608.
- ^ "Что ждет казахстанский Стоунхендж?". voxpopuli.kz. 5 Mayıs 2016. 7 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019.