Baničina

Baničina
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Podunavski
Opština	Smederevska Palanka
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1169
Geografija
Koordinate	44°17′17″N 20°55′28″E / 44.288166°N 20.9245°E / 44.288166; 20.9245
Nadmorska visina	198 m
Baničina Baničina (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj	026
Registarska oznaka	SP

Koordinate: 44° 17′ 17" SGŠ, 20° 55′ 28" IGD Baničina je naselje u Srbiji u opštini Smederevska Palanka u Podunavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1169 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1288 stanovnika).

Istorija

Selo leži južno od Smederevske Palanke. Ime sela Baničina je ostatak davnijeg geografskog pojma Baničina planina - venac brda između reka Rače i Jasenice (prema rečniku Vuka Karadžića, „baniti se“ znači, gordo se uzdizati). Selo se pod imenom Košarnja javlja u istorijskim spisima prvi put 1426. ili 1427. godine, kada ovo stočarsko selo, zajedno sa stočarskim selom Hajlaj (današnji Cerovac) despot Stefan Lazarević poklanja čelniku Radosavu - Radu Oblačiću. Pominje se prvih desetina 19. veka u aračkim spiskovima pod imenom „Kašarina“ i 1822.god. imala je samo 11 kuća. U Košarni je bilo carskih dobara koja je, posle oslobađanja, Porta preko Beogradskog Veliki vezira izdavala pod zakup Srbima. Od početka 1826. god. Sva su ova dobra prešla u zakup na kneza Miloša. I knez je ovde imao trla i koševe, po čemu je nastala novija legenda da je selo dobilo ime Košarnja. Zaselak Košarnje je bio Viševac u vreme kada je u njemu rođen Karađorđe. Posle odvajanja Viševca i Mramorca, ostatak Košarnje je preuzeo nekada širi pojam Baničina kao ime sela. I posle odvajanja zaseoka Stojačka, selo spada među prostorno najveća sela u okolini.

Godine 1846. ovo se naselje ne zove više Košarnja, već Baničina i tada je imalo 57 kuća. Po popisu iz 1921. god. U Baničini je bilo 456 kuća sa 2424 stanovnika (sa zaseokom Stojačkom).^[1]

Crkva Sv. Arhangela Gavrila je sagrađena 1892. i bogato je oslikana freskama, sa velikim ikonostasom. U temelj crkve je ugrađen kamen od ostataka starije crkve, koja se nalazila u dolini potoka Maskar ispod današnje škole. U blizini crkve (na mestu starog groblja u dolini potoka ispod škole, kraj današnjeg fudbalskog igrališta) je mesto gde je poginuo Stanoje Glavaš, obeleženo spomen pločom, a u crkvenoj porti je grobnica, u kojoj su smeštene njegove kosti, prenete 20 maja 1920. godine.^[2]

Osnovna škola u Baničini je veoma lep primer „škole iz Bukvara“ - tipskog rešenja škole, jedna od oko 120 takvih škola, koje je Kralj Aleksandar izgradio između dva svetska rata (ovakva škola se nalazi na slikama u Bukvaru iz pedesetih i šezdesetih godina proteklog veka). U blizini je i Kraljeva spomen-česma, podignuta 1926. godine. U crkvenoj porti je podignut spomenik sa oko 85 upisanih poginulih boraca u Oslobodilačkim ratovima 1912. do 1918. godine. Na seoskom groblju je spomenik posvećen petnaestorici srpskih vojnika, poginulih u bici na brdu Karaula prilikom povlačenja 1915. godine.

Poreklo stanovništva

Najstarije porodice u selu smatraju se Stanojevići, Mijanovići i Blagojevići (Radonjići). Blagojevići pričaju da su starinom od Soko Banje, da su bežali „preko“ (u Banat) i da ih je, pri povratku za „Đokovinu“, zadržao knez Miloš i ovde naselio. Vele da je tada ovde bila alija i pusto i da su u prvo vreme čuvali stoku kneza Miloša.

Ostale porodice doseljene i po poreklu se mogu ovako rasporediti: ima 7 porodica sa 55 kuća doseljenika nepoznatog porekla, 33 porodice sa 161 kučom dinarskih doseljenika, 1 porodica sa 6 kuča kosovsko-metohiskih doseljenika, 3 porodice sa 22 kuće moravsko-vardarskih doseljenika, 6 porodica sa 28 kuća šopskih doseljenika i 7 porodica sa 39 kuća timočko-braničevskih doseljenika. (^[3]

Demografija

U naselju Baničina živi 940 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,7 godina (39,9 kod muškaraca i 43,6 kod žena). U naselju ima 332 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,52.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1843	^[4]
1953.	1840
1961.	1755
1971.	1528
1981.	1357
1991.	1288	1211
2002.	1247	1169

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	1164	99.57%
Crnogorci	2	0.17%
Mađari	1	0.08%
Makedonci	1	0.08%
nepoznato	0	0.0%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[5]


	m	ž
?	5	4
80+	15	24
75-79	30	38
70-74	34	49
65-69	32	38
60-64	28	23
55-59	32	22
50-54	42	35
45-49	44	40
40-44	38	34
35-39	38	34
30-34	35	34
25-29	45	38
20-24	40	43
15-19	25	30
10-14	39	35
5-9	47	22
0-4	32	25
prosek	39.9	43.6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	402	400	413	390	353	338	332

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	62	72	37	53	48	34	18	3	4	1	3.52

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	483	114	315	34	19	1	486

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	64	323	94	4	1

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	352	251	-	-	52	1	12	5	1	9
Ženski	217	176	-	-	6	1	1	7	1	3
Oba	569	427	-	-	58	2	13	12	2	12
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	2	4	7	1	1	-	-	6
Ženski	-	-	-	4	14	2	-	-	2
Oba	-	2	4	11	15	3	-	-	8

Reference

↑ Monografija Podunavske oblast 1812-1927"NapredakPančevo"(1927)
↑ Podaci su uzeti iz: „Naselja,, Knj.13. (Dr. B. M. Drobnjaković: Jasenica)
↑ "Letopis“ Mesta Srbije i običaji Marina (Beč 1999).
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7