Zenon Uryga

Zenon Uryga
Data i miejsce urodzenia	4 października 1934 Staroniwa
Data śmierci	1 sierpnia 2024
Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: dydaktyka literatury polskiej
Alma Mater	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Doktorat	1967 – historia Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Habilitacja	1978 – historia Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Profesura	1992
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Stanowisko	profesor zwyczajny
Rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie
Okres spraw.	1990–1993
Poprzednik	Mieczysław Rozmus
Następca	Feliks Kiryk
Odznaczenia

Zenon Uryga (ur. 4 października 1934 w Staroniwie, zm. 1 sierpnia 2024^[1]) – polski polonista, profesor i rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w latach 1990–1993^[2]^[3].

Życiorys

Studia pierwszego stopnia ukończył na WSP w Krakowie w latach 1951–1954^[4]. W latach 1954–1957 pracował jako nauczyciel w Państwowym Ośrodku Wychowawczym w Szklarskiej Porębie, w którym przebywały dzieci koreańskie objęte opieką z racji wojny^[5]. Uczył też w liceum w Lubomierzu^[5]. Doktoryzował się w 1967 na podstawie rozprawy o twórczości Antoniego Sygietyńskiego napisanej pod kierunkiem prof. Jana Nowakowskiego^[5]. Habilitował się w 1978^[4].

Od 1 października 1980 działał w Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność” na WSP jako zastępca przewodniczącej, którą była Maria Baster^[6]. Był aktywny w Komitecie Obywatelskim w latach 1988–1990 podczas transformacji ustrojowej^[7]. Tytuł profesora otrzymał w 1992^[4]. Stanowisko profesora zwyczajnego zajmował od 1998^[4].

Na emeryturę przeszedł w 2005^[4]. W 2001 został członkiem Komisji ds. Podręczników szkolnych PAU^[4]. Wszedł w skład Komisji Historycznoliterackiej PAN^[8].

Zajmował się przede wszystkim dydaktyką literatury polskiej^[9]. Był autorem lub współautorem (obok między innymi Bolesława Farona i Stanisława Burkota) artykułów z zakresu metodyki nauczania. Wydał między innymi książkę Godziny polskiego: z zagadnień kształcenia literackiego (1996)^[10].

W 1976 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, w 1980 Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[11] w 2003 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[4]. 8 sierpnia 2024 pochowany został na Cmentarzu Bronowickim.

Przypisy

↑ Stowarzyszenie Sieć Solidarności [online], sss.net.pl [dostęp 2024-08-05] .
↑ Prof. dr hab. Zenon Uryga. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2018-03-17]. (pol.).
↑ Rektorzy. Forum Akademickie. [dostęp 2018-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-27)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Leksykon profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006 pod redakcją Józefa Hampla, Feliksa Kiryka, Iwony Pietrzkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006, s. 589-590. ISBN 83-7271-395-2.
↑ ^a ^b ^c Zenon Uryga. Rektor w latach 1990-1993. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2018-03-27]. (pol.).
↑ Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność". Repozytorium Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2018-03-27]. (pol.).
↑ Uryga Zenon. Rzeczpospolita Obywatelska. [dostęp 2018-03-27]. (pol.).
↑ Komisja Historycznoliteracka. Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie. [dostęp 2018-03-27]. (pol.).
↑ Uryga Zenon. Biblioteka Główna Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2018-03-17]. (pol.).
↑ Anna Włodarczyk: Anna Włodarczyk Etyka interpretacji tekstu literackiego Postmodernizm. Humanizm. Dydaktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014. s. 12. [dostęp 2018-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-17)]. (pol.).
↑ Odszedł prof. dr hab. Zenon Uryga

Linki zewnętrzne

Zenon Uryga: "Na skałach Calvados" - powieść krytyczna. Muzeum Historii Polski w Warszawie, 1969. [dostęp 2018-03-17]. (pol.).
Stanisław Burkot, Bolesław Faron, Zenon Uryga: Wiedza o literaturze na użytek szkoły. Muzeum Historii Polski w Warszawie, 1975. [dostęp 2018-03-17]. (pol.).
Jan Polakowski, Zenon Uryga: Badania nad komunikacją literacką z perspektywy dydaktyki. Muzeum Historii Polski w Warszawie, 1978. [dostęp 2018-03-17]. (pol.).

Rektorzy Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Rektorzy Wyższej Szkoły Pedagogicznej (1946–1999)	Stefan Szuman (1946–1948) Stanisław Skalski (1948–1949) Kazimierz Piwarski (1949–1950) Zygmunt Mysłakowski (1950–1956) Wincenty Danek (1956–1971) Zenon Moszner (1971–1975) Bolesław Faron (1975–1980) Tadeusz Ziętara (1980–1981) Zenon Moszner (1981–1984) Mieczysław Rozmus (1984–1990) Zenon Uryga (1990–1993) Feliks Kiryk (1993–1999)
Rektorzy Akademii Pedagogicznej (1999–2008)	Michał Śliwa (1999–2005) Henryk Żaliński (2005–2008)
Rektorzy Uniwersytetu Pedagogicznego (2008–2023)	Michał Śliwa (2008–2016) Kazimierz Karolczak (2016–2020) Piotr Borek (2020–)
Rektorzy Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej (od 2023)	Piotr Borek (2020–)