Szymiszów

Szymiszów

wieś
Kościół pw. śś. Szymona i Judy
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	strzelecki
Gmina	Strzelce Opolskie
Liczba ludności (2006)	2100
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-161[2]
Tablice rejestracyjne	OST
SIMC	0503385
Położenie na mapie gminy Strzelce Opolskie Szymiszów
Położenie na mapie Polski Szymiszów
Położenie na mapie województwa opolskiego Szymiszów
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego Szymiszów
50°31′05″N 18°14′52″E/50,518056 18,247778[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Szymiszów (niem. Schimischow^[3], 1936-1945: Heuerstein O.S.^[4])– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie.

W latach 1945–54 Szymiszów był siedzibą gminy Szymiszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod obecnie używaną polską nazwą Szymiszow oraz niemiecką Schimischow^[5]. Ze względu na polskie pochodzenie nazwy we wrześniu 1936 roku naziści zmienili nazwę miejscowości na nową, całkowicie niemiecką Heuerstein O.S.^[3].

W 1910 r. w Szymiszowie mieszkało 1537 osób, 1280 mówiących językiem polskim, 28 językiem polskim i niemieckim, 227 niemieckim^[6].

W wyborach komunalnych z listopada 1919 r. nie wystawiono w Szymiszowie listy polskiej^[6].

Podczas plebiscytu na Górnym Śląsku z 20 marca 1921 r. na 861 uprawnionych do głosowania za Polską opowiedziało się 445 osób, a za Niemcami – 398^[6].

W III powstaniu śląskim 7 maja 1921 r. Szymiszów został zdobyty przez baon tarnogórski Romana Koźlika z Podgrupy „Bogdan”. Przejściowo w tej miejscowości mieściło się dowództwo tego baonu. 31 maja na ten teren wkroczył 3 baon Siebringhausa z bawarskiego Freikorps Oberland, który kierował się na Strzelce Opolskie. W odwecie za wymordowanie przez Selbstschutz Oberschlesien jeńców polskich pod Kalinowem, wycofujący się z Szymiszowa Polacy wysadzili w powietrze tamtejsze wapienniki. W zaciętych walkach o dworzec kolejowy brały udział 4 baony powstańcze (Jana Faski, Romana Koźlika, Seweryna Jędrysika i Wincentego Mięsoka), przy wsparciu pociągów pancernych „Mściciel II” i „Nowak”. Niemcy po dużych stratach wycofali się z Szymiszowa. 4 czerwca wieś została ostrzelana przez niemiecką artylerię. W czasie III powstania śląskiego zamordowany został przez SSOS Franciszek Waloszek. Po podziale Górnego Śląska z powodu niemieckiego terroru popowstaniowego wyemigrowało z Szymiszowa 29 mieszkańców^[6].

Wg Ewalda Stefana Polloka, powstańcy śląscy ograbili miejscowy pałac, a następnie, w celu zatarcia śladów, podpalili go i wysadzili w powietrze^[7].

W Szymiszowie występują tuż pod powierzchnią gleby złoża wapieni środkowego triasu, które były bazą rozwoju przemysłu wapienniczego i cementowni już w XIX w. Zachował się do dziś jeden z kamieniołomów wapieni triasu^[8].

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[9]:

• kościół par. pw. śś. Szymona i Judy, pierwotnie luterański, z 1607 r., l. 1909-11
• mogiła powstańca śląskiego Franciszka Waloszka na cmentarzu rzym.-kat.
• zespół pałacowy, XVII-XX:
  • Pałac w Szymiszowie
  • spichlerz
  • park
  • Familok (nie ma w rejestrze)

• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).