Syczek książęcy

Otus bikegila

Melo et al., 2022

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

sowy

Rodzina

puszczykowate

Podrodzina

puszczyki

Rodzaj

Otus

Gatunek

syczek książęcy

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Syczek książęcy^[1] (Otus bikegila) – gatunek ptaka z rodzaju Otus z rodziny puszczykowatych (Strigidae).

Występowanie

Zasiedlaja Wyspę Książęcą należącą do Wysp Świętego Tomasza i Książęcej^[2]^[3], w Zatoce Gwinejskiej (ok. 220 km od wybrzeży Gabonu)^[2].

Występuje na obszarze ok. 15 km²^[3], w nizinnych partiach^[2] starych, naturalnych lasów, położonych w południowej, niezamieszkanej części wyspy^[3], która należy do Parku Narodowego Obô de São Tomé^[2]. Pomimo niewielkiego obszaru występowania dzięki relatywnie dużej gęstości rozmieszczenia osobników populację gatunku oszacowano na 1000–1500 osobników^[3].

Status ochrony

Jednocześnie status O. bikegila określono jako krytycznie zagrożony ze względu na mały, kurczący się obszar występowania^[3], liczbę dorosłych osobników i jakość środowiska^[4]. Status nie został jeszcze potwierdzony przez IUCN^[3]. Gatunkowi zagraża wycinanie lasów pod uprawy – ważne miejsce w gospodarce rolnej zajmuje uprawa kakaowców^[5]. Syczek książęcy jest jednym z ośmiu endemicznych gatunków ptaków występujących na wyspie^[2]^[3] i jednym z 28 gatunków endemicznych w całej republice^[2].

Morfologia

Na podstawie analiz filogenetycznych wywnioskowano, że Syczek Książęcy wykształcił się w okresie kolonizacji Zatoki Gwinejskiej i jest spokrewniony z kontynentalnym syczkiem afrykańskim oraz występującymi na Wyspie Świętego Tomasza syczkiem groźnym i syczkiem ognistym. Gatunek wyróżnia się odmiennym wołaniem, najbardziej zbliżonym do odgłosów syczka brunatnego, z którym O. bikegila jest jednak daleko spokrewniony. Gatunek wyróżniono na podstawie analizy morfometrycznej, koloru i wzoru upierzenia, wokalizacji i badań molekularnych. Na potrzeby badań odłowiono cztery osobniki (w tym jednego samca)^[2].

Istnienie gatunku potwierdzono fotograficznie^[3] w 2016 r., a opisano w 2022 r. (Melo et al.), jednak jego istnienie było podejrzewane już w 1998 r., a przez miejscowych zgłaszane jeszcze w 1928 r.^[2] Jego nazwa gatunkowa pochodzi od Ceciliano do Bom Jesusa, ps. Bikegila, pracującego jako strażnik w parku, który był niezastąpiony przy badaniach^[3].

Charakterystyka

Osiąga około 17-18 centymetrów. Zwykle jego upierzenie jest w odcieniach szarości i brązu^[6].

Przypisy

↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Striginae Leach, 1820 - puszczyki (Wersja: 2022-11-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-01-09].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h MartimM. Melo MartimM. i inni, A new species of scops-owl (Aves, Strigiformes, Strigidae, Otus) from Príncipe Island (Gulf of Guinea, Africa) and novel insights into the systematic affinities within Otus, „ZooKeys”, 1126, 2022, s. 1–54, DOI: 10.3897/zookeys.1126.87635, ISSN 1313-2970 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ AngelicaA. Crottini AngelicaA., BárbaraB. Freitas BárbaraB., MartimM. Melo MartimM., We discovered a new species of owl – but we already think it's in danger [online], The Conversation [dostęp 2022-12-01] (ang.).
↑ BárbaraB. Freitas BárbaraB. i inni, The recently discovered Principe Scops-owl is highly threatened: distribution, habitat associations, and population estimates, „Bird Conservation International”, s. 1–10, DOI: 10.1017/S0959270922000429, ISSN 0959-2709 [dostęp 2022-12-17] (ang.).
↑ TomaszT. Ulanowski TomaszT., Naukowcy odkryli nowy gatunek sowy. Od razu uznali go za krytycznie zagrożony [online], wyborcza.pl, 3 listopada 2022 [dostęp 2022-12-01] .
↑ Principe Scops-owl (Otus bikegila) - BirdLife species factsheet [online], datazone.birdlife.org [dostęp 2023-12-16] .