Stefan Zabielski
podpułkownik dyplomowany kawalerii | |
Pełne imię i nazwisko | Stefan Bolesław Zabielski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 18 czerwca 1887 |
Data i miejsce śmierci | wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1905–1940 |
Siły zbrojne | Wojsko Polskie |
Jednostki | |
Stanowiska | szef sztabu |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Stefan Bolesław Zabielski h. Trzaska (ur. 18 czerwca 1887 w Kosinie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 18 czerwca 1887 w Kosinie, w powiecie łańcuckim, w rodzinie Antoniego (1842–1916), oficera powstania styczniowego, i Berty z Lipschów. Miał siostrę i trzech braci: Stanisława (1880–1937), legionistę, podpułkownika Wojska Polskiego[1]), Antoniego (służył w marynarce) i Zdzisława (uczestnika I wojny światowej)[2].
Podczas I wojny światowej służył jako porucznik ułanów na froncie włoskim. W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 8 pułku ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego. W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[3].
We wrześniu 1921 ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, otrzymał „pełne kwalifikacje do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” i został przydzielony do Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 65. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W latach 1923–1924 zajmował w Oddziale IIIa BŚRW stanowisko szefa Wydziału Ogólnego, pozostając na ewidencji macierzystego 8 pułku ułanów[5][6]. Następnie pełnił służbę w Oddziale V Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie i w 1 pułku strzelców konnych w Garwolinie na stanowisku zastępcy dowódcy pułku[7]. W marcu 1929 został szefem sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu[8] ale już w grudniu tego roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska „z równoczesnym pozostawieniem bez przynależności służbowej i oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie”[9][10][11]. Z dniem 31 października 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[12].
W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział mobilizacyjny do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I i był „przewidziany do użycia w czasie wojny”[13].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Był żonaty z Jadwigą z Tarłowskich, artystką teatralną (zm. 1949), z którą miał córkę Aleksandrę, ps. „Oleńka” (1924–1944), plutonową Wojskowej Służby Kobiet, poległą w powstaniu warszawskim[15][16].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie, 1922)[17][18]
- Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1926)[19][20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- zbrodnia katyńska
Przypisy
- ↑ Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Stanisław Zabielski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
- ↑ Kronika. Kronika żałobna. „Głos Rzeszowski”, s. 3, Nr 16 z 9 kwietnia 1916.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920, s. 645.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 38 z 8 października 1921 r. s. 1435. Razem z nim do Oddziału IIIa BŚRW zostali przydzieleni: Bohdan Hulewicz, Tadeusz Frank-Wiszniewski i Włodzimierz Ludwig.
- ↑ Rocznik oficerski 1923 s. 69, 615, 676. Szefem Oddziału IIIa BŚRW był wówczas płk SG Tadeusz Kutrzeba, a szefami pozostałych wydziałów: płk SG Tadeusz Kasprzycki, płk SG Franciszek Arciszewski i ppłk SG inż. Henryk Bagiński. W 1923 na liście starszeństwa oficerów kawalerii wyprzedzał podpułkowników, późniejszych generałów: Stefana Dembińskiego (lok. 66), Adama Korytowskiego (lok. 69) i Romana Abrahama (lok. 83).
- ↑ Rocznik oficerski 1924 s. 35, 557, 598. W 1924 zajmował 45. lokatę na liście starszeństwa podpułkowników kawalerii i w dalszym ciągu "wyprzedzał" Stefana Dembińskiego, Adama Korytowskiego i Romana Abrahama.
- ↑ Rocznik oficerski 1928 s. 317, 337. W 1928 zajmował 13. lokatę wśród podpułkowników kawalerii ze starszeństwem z 1 czerwca 1928, natomiast Stefan Dembiński, Adam Korytowski i Roman Abraham w dniu 1 stycznia 1928 zostali awansowani na pułkowników.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 5 z 12 marca 1929 r. s. 91.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 20 z 20 grudnia 1929 r. s. 376.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 s. 57.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych ... s. 17.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 7 z 23 października 1931 r. s. 347.
- ↑ Rocznik oficerski rezerw 1934 s. 336, 846. W 1934 figurował na liście starszeństwa oficerów stanu spoczynku kawalerii w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 31. lokatą.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 66 z 8 marca 1949.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF LATKO-KOBYLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-05-27] .
- ↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 6285/22 G.M.I. (Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 11, s. 348)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych L. 6087/22 G.M.I. (Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 13, s. 389)
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 23, poz. 61 „za zasługi, położone na polu zaopatrzenia armji”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 3 marca 1926 r.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem "Przeglądu Kawaleryjskiego", Warszawa 1930.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931.
- Rocznik oficerski rezerw 1934.
- Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 620. [dostęp 2016-03-25].
Linki zewnętrzne
- Generał brygady Stefan Zabielski s. Antoniego. Ofiary zbrodni katyńskiej, Urząd Gminy Łańcut.. gminalancut.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].