Stefan Pągowski

Stefan Pągowski
Stefan Pagowski
Ilustracja
Stefan Pągowski, 2021
Państwo działania

 Polska
 Kanada (od 1981)

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1937
Łódź

Specjalność: elektromechanika i biomechanika
Alma Mater

Politechnika Warszawska

Doktorat

1975 – nauk technicznych
Politechnika Warszawska – Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa

Odznaczenia
Brązowy Krzyż Zasługi
Gmach Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej, 52°13′14,9″N 21°00′15,8″E/52,220814 21,004383
Kości palców mają po trzy stawy: śródręczno-paliczkowy (łac. articulatio metacarpophalangea) oraz międzypaliczkowy bliższy i dalszy. Kciuk ma dwa paliczki i dwa stawy[1]

Stefan Jerzy Karol Pągowski (ur. 1 stycznia 1937 w Łodzi) – polski i kanadyjski inżynier mechanik, doktor nauk technicznych, badał zagadnienia biomechaniki ręki ludzkiej, także historyk II wojny światowej, przebywa w Kanadzie od 1981.

Życiorys

Jest synem Tadeusza (1903–1976), ekonomisty, i Marii (1905–1992) z domu Magdzickiej, nauczycielki[2]. Jego ojciec Tadeusz był także działaczem harcerskim i społecznym w Łodzi oraz uczestnikiem kampanii wrześniowej[3][4][5].

Stefan Pągowski maturę uzyskał w liceum lotniczym w Warszawie w 1954. Rozpoczął studia z zakresu budowy płatowców na Wydziale Lotniczym Politechniki Warszawskiej, które ukończył w 1961[a]. W 1969 otrzymał kwalifikacje podyplomowe z mechaniki precyzyjnej[7]. Pracował w Instytucie Mechaniki Stosowanej tej uczelni[8]. Doktorat na podstawie pracy Badanie i modelowanie własności aparatu ruchu ręki ludzkiej metodami mechaniki maszyn (promotor prof. Adam Morecki) uzyskał w 1974 na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej[9]. W 1981 wyjechał do Kanady na zaproszenie University of Waterloo. Mieszka w Toronto[7].

Działalność naukowa

Analizował zjawiska mechaniczne związane z ruchomością stawów palców[10][11]. Jest współautorem wielokrotnie cytowanego biomechanicznego modelu stawu śródręczno-paliczkowego[12]. Razem z Andrzejem Seyfriedem porównał funkcjonowanie tego stawu w ręce zdrowej i reumatoidalnej[13]. Kontynuował wcześniejsze badania mechanicznych aspektów działania ręki ludzkiej[14].

Projektował także automatyczne urządzenia elektromechaniczne. Uzyskał liczne patenty polskie, kanadyjskie i amerykańskie[15][16][17][18][19].

Działalność historyczna

Prowadzi badania źródeł historycznych związanych z polskimi stratami demograficznymi podczas II wojny światowej[20]. Współpracował przy tłumaczeniu i redakcji książki Konstantego Piekarskiego (1915–1990), członka konspiracyjnej grupy rotmistrza Witolda Pileckiego w niemieckim obozie koncentracyjnym w Auschwitz-Birkenau[21][22]. Analizę raportów Pileckiego opublikował w 2009, także w 2012[23][24]. Dyskusja tego tematu powróciła w 2018[25][26]. W 2020 wydał książkę poświęconą polskim stratom w Auschwitz-Birkenau[27].

Był współautorem listu w 2004 do Ministra Kultury w sprawie polskich strat wojennych[28]. Zajmował się także historycznymi aspektami pojednania polsko-ukraińskiego[29].

Inne informacje

Uprawiał żeglarstwo lodowe i był członkiem Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego[30]. Jest członkiem zwyczajnym Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce[31].

Uwagi

  1. ↑ Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej powstał na jesieni 1960 roku z połączenia wydziałów: Mechanicznego Konstrukcyjnego i Lotniczego[6].

Przypisy

  1. ↑ Stawy ręki i palców [online], PracowniaFizjoteka.pl, 2015 [dostęp 2021-01-04] .
  2. ↑ Cmentarz Północny w Warszawie [online], Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Warszawie [dostęp 2021-01-04] .
  3. ↑ Historia XIII Łódzkiej Drużyny Harcerskiej – Rodowód [online], XIII Łódzka Grunwaldzka Drużyna Harcerzy im. gen Józefa Zachariasza Bema, Murada Paszy [dostęp 2021-01-03] .
  4. ↑ Kronika – Walne zebranie Towarzystwa Przeciwżebraczego w Łodzi. Poświęcenie Miejskiego Domu Pracy, „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi” (11), Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi, 1938, s. 1198 [dostęp 2021-01-03] .
  5. ↑ AdrianA. Kut AdrianA., Obrona Przeciwlotnicza Koluszek, Gałkowa, Regien i Niewiadowa we wrześniu 1939 roku [online], Internetowe Muzeum Koluszek, historiaKoluszek.pl, 2017 [dostęp 2021-01-03] .
  6. ↑ Historia [online], Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa, Politechnika Warszawska [dostęp 2021-01-02] .
  7. ↑ a b SzymonS. Apanowicz SzymonS., Biogramy autorów Glaukopisu, „Glaukopis” (13/14), 2009, s. 411, ISSN 1730-3419, OCLC 1011295320 [dostęp 2021-01-03] .
  8. ↑ DorotaD. Prawdzic DorotaD., System – Modelowanie – Sterowanie, „Informatyka”, X (9), 1974, s. 38 [dostęp 2021-01-09] .
  9. ↑ PiotrP. Paczyński PiotrP., Analiza zdolności ruchowo siłowych palców ręki, „Pomiary Automatyka Kontrola” (2), 2004, przypis 24, ISSN 0032-4140 [dostęp 2021-01-01] .
  10. ↑ RyszardR. Aleksandrowicz RyszardR., StefanS. Pagowski StefanS., AndrzejA. Seyfried AndrzejA., Anatomic-geometric and kinematic analysis of the metacarpophalangeal articulation of the III digit of human hand, „Folia Morphologica”, 33 (4), 1974, s. 353–361  (ang.).
  11. ↑ StefanS. Pagowski StefanS., MikeM. Munro MikeM., KonstantyK. Piekarski KonstantyK., A concept of lubrication in finger joints, „Journal of Applied Physics”, 47, 1976, s. 2156–2160, ISSN 0021-8979 [dostęp 2021-01-03]  (ang.).
  12. ↑ StefanS. Pagowski StefanS., KonstantyK. Piekarski KonstantyK., Biomechanics of metacarpophalangeal joint, „Journal of Biomechanics”, 10 (3), 1977, s. 205–209 [dostęp 2021-01-03]  (ang.).
  13. ↑ StefanS. Pagowski StefanS., AndrzejA. Seyfried AndrzejA., Obciążenie wewnętrzne stawów śródręcznopalcowych ręki zdrowej i reumatoidalnej, „Reumatologia”, 16 (1), 1978, s. 41–47, ISSN 0034-6233, PMID: 674909 .
  14. ↑ RyszardR. Aleksandrowicz RyszardR., StefanS. Pagowski StefanS., Functional anatomy and bioengineering of the third finger of the human hand, „Folia Morphologica (Warszawa)”, 40 (2), 1981, s. 181–192, ISSN 0015-5659  (ang.).
  15. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., HenrykH. Ufnal HenrykH., Łożyskowanie i napęd wirnika przesiewacza, „Biuletyn Urzędu Patentowego”, VII (12), Warszawa 1979, 19, patent P. 201577 [dostęp 2020-12-31] .
  16. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., ZbigniewZ. Szaniawski ZbigniewZ., WładysławW. Szustorowski WładysławW., Palnik zanurzeniowy, „Biuletyn Urzędu Patentowego”, VIII (17), Warszawa 1979, 82, patent P. 212632 [dostęp 2021-01-02] .
  17. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., Obrotowy przegub przewodowy, „Biuletyn Urzędu Patentowego”, V (1), Warszawa 1977, 57–59, patent P. 184688 T [dostęp 2020-12-31] .
  18. ↑ Patent CA 1288559 [online], Canadian Intelectual Property Office (Inventors: Bernie McGuire, Robert S. Innes, Stefan Pagowski), 1991 [dostęp 2021-01-01] .
  19. ↑ Stefan J.S.J. Pagowski Stefan J.S.J., Ralf M.R.M. Brooks Ralf M.R.M., Dennis T.D.T. Sonnenburg Dennis T.D.T., United States Patent number: 4,815,726, Quick release document transport apparatus., 28 marca 1989 [dostęp 2020-12-30] .
  20. ↑ StefanS. Pagowski StefanS., Ilu obywateli utraciła Rzeczpospolita w latach II wojny światowej?, „Głos” (6), Toronto: Glos Publishing Inc., 2020, s. 17 [dostęp 2020-12-31] .
  21. ↑ KonstantyK. Piekarski KonstantyK., Umykając piekłu: wspomnienia polskiego oficera z Auschwitz i Buchenwaldu, wyd. 1 popr., Warszawa: Wydawnictwo Antyk–Marcin Dybowski, 2005, s. 330, ISBN 83-89920-05-0 . recenzja ([tłumaczenie z:] Kon Piekarski, Escaping Hell: The Story of a Polish Underground Officer in Auschwitz and Buchenwald, Toronto: Dundurn Press, 1989, s. 254, ISBN 1-55002-071-4).
  22. ↑ AdamA. Cyra AdamA., WitoldW. Zbirohowski-Kościa WitoldW., Historia polskiego wojskowego ruchu oporu w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau [dostęp 2021-01-02] .
  23. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., Raporty rotmistrza Witolda Pileckiego: wiedza więźniów o liczbie ofiar KL Auschwitz, „Glaukopis” (13/14), 2009, s. 207–231, ISSN 1730-3419, OCLC 1011295320 [dostęp 2021-01-03] .
  24. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., To już 67 lat od oswobodzenia 7 tysięcy Auschwitz, „Gazeta Warszawska”, 2012, ISSN 1898-8075 .
  25. ↑ WiesławaW. Lewandowska WiesławaW., Nas tu nie było, nas tu nie ma, „Niedziela” (20), 2018, s. 36–38, ISSN 0208-872X [dostęp 2021-01-01] .
  26. ↑ WładysławW. Terlecki WładysławW., Testament więźniów Auschwitz, [w:] Konferencja Oświęcimska, 25 kwietnia 2018, gmach Pasty, Warszawa: Stowarzyszenie Prawo do Prawdy, 2018, s. 57 [dostęp 2021-01-01] .
  27. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., Ile ludzi naprawdę zginęło w obozie zagłady KL Auschwitz-Birkenau?, Warszawa: Agencja Wydawnicza CB-Andrzej Zasieczny, 2020, s. 108, ISBN 978-83-7339-251-9 .
  28. ↑ JózefJ. Reszka JózefJ., StefanS. Pągowski StefanS., Liczba ofiar i straty wojenne RP. List do pana Waldemara Dąbrowskiego, Ministra Kultury RP, „Głos” (38), Warszawa 2004, s. 10, ISSN 0866-9325, OCLC 1007910102 .
  29. ↑ StefanS. Pągowski StefanS., Wiktora Poliszczuka: Gorzka prawda. O pojednaniu polsko-ukraińskim [online], Polish Club Online, 2016 [dostęp 2020-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-10] .
  30. ↑ ZbigniewZ. Grabowski ZbigniewZ. (red.), Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie 1878–1978, wczoraj i dziś, Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1978, s. 84, OCLC 749669250 .
  31. ↑ Członkowie zwyczajni, „Biuletyn – Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce”, LXVIII, 2012–2013, s. 65 [dostęp 2020-12-30] .

Linki zewnętrzne

  • Stefan Pągowski, [w:] bazie Google Scholar [dostęp 2021-01-01]