Somnifobia

Somnifobia (łac. somnus/somni – sen, phobia – strach), zwana również hipnofobią (gr. hypos – sen) — uporczywy lęk przed snem i zasypianiem.

Każdego roku zaburzenie atakuje tysiące osób. Niekiedy jest na tyle poważne, że może zakłócać normalne funkcjonowanie fizyczne, psychiczne i emocjonalne. Długotrwały brak snu wpływa negatywnie na nastrój, zachowanie, uniemożliwia wykonywanie codziennych obowiązków, powoduje ciągłe zmęczenie, może być przyczyną pogorszenia się jakości życia. W efekcie zaburzenie może wywoływać niepokój, drażliwość, agresję a nawet depresję.

Objawy

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2016-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Objawy występują najczęściej wieczorami lub przed samym ułożeniem do snu:

  • niepokój,
  • duszności,
  • zawroty głowy,
  • nadmierne pocenie się,
  • nudności,
  • drżenie rąk,
  • kołatanie serca,
  • ciągłe zmęczenie,
  • niemożność mówienia lub jasnego myślenia,
  • poczucie zagubienia,
  • panika.

Objawy mogą być różne dla różnych pacjentów i każdy będzie je odczuwał na swój własny sposób.

Przyczyny

  • porażenie przysenne
  • poczucie utraty kontroli
  • nawracające koszmary
  • traumatyczne wydarzenie przeżyte w czasie snu, najczęściej w dzieciństwie (np. pożar, atak zwierzęcia lub człowieka, nieobecność rodziców po przebudzeniu)
  • silny stres
  • zaburzenia lękowe

Zdarzają się również przypadki "przejęcia" fobii od innych osób z otoczenia lub wywołania jej przez filmy i telewizję.

Zagrożenia

U dzieci zaburzenie jest trudne do zdiagnozowania, ponieważ łatwo je pomylić z dziecięcymi kaprysami. Dlatego bardzo ważna jest uważna obserwacja zachowań dziecka. W przypadku długotrwałego problemu z zasypianiem warto zasięgnąć porady psychologa, poznanie przyczyn i podjęcie odpowiedniej terapii.

U dorosłych somnifobia wpływa negatywnie na stosunki z bliskimi i współpracownikami. Przewlekłe zmęczenie może być niebezpieczne dla chorego i jego otoczenia, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi i wykonywania odpowiedzialnej lub niebezpiecznej pracy. Ostatecznie może być przyczyną utraty pracy z powodu słabych wyników i rozbicia rodziny z powodu ciągłego przemęczenia.

Chory często unika rozmów o swoim problemie, czym zmusza się do życia w strachu – nie tylko przed snem, a zamknięcie się w sobie może pogłębiać objawy. Leczenie somifobii kosztuje setki i tysiące dolarów w ciągu całego życia, ale to chory swoim zdrowiem i dobrym samopoczuciem płaci najwyższą cenę.

Leczenie

W trakcie terapii lekarz uczy odzyskiwać kontrolę nad emocjami i przezwyciężyć fobię. Możemy ćwiczyć umysł do łączenia różnych, pozytywnych uczuć przeciw bodźcom, które wyzwala fobia. Sesje z psychologiem obejmują doradztwo, medytację i psychoterapię.

Leczenie farmakologiczne może być pomocne, czasowo tłumiąc objawy, ale nie rozwiąże problemu, a działania niepożądane i objawy odstawienia mogą być niewspółmiernie uciążliwe.

Bardzo istotne jest wsparcie, zrozumienie i opieka bliskich.

Leczenie może być wspomagane poprzez medytację lub czytanie książek, które zrelaksują umysł przed pójściem spać.

Uwagi

Somnifobia bywa mylona z bezsennością, co może utrudnić leczenie. W prawidłowym leczeniu somnifobii najważniejsze jest poznanie i zwalczenie psychosomatycznych przyczyn zaburzenia.

Bibliografia

  • https://web.archive.org/web/20130116100516/http://www.phobia-fear-release.com/somniphobia.html
  • https://web.archive.org/web/20140413125803/http://insomnia.ygoy.com/2009/11/11/what-is-somniphobia/
  • http://www.sleepdisordersguide.com/hypnophobia.html
  • http://www.rinconpsicologia.com/2009/11/oneirofobia-somnifobia-o-miedo-dormir.html
  • Blechner, M. J. (2001) The dream frontier. New Jersey: Analytics Press.