Serafin Opałko
Prałat honorowy Jego Świątobliwości kanonik kolegiaty kaliskiej | |||
Kraj działania | Polska | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 10 sierpnia 1911 | ||
Data i miejsce śmierci | 1 sierpnia 1986 | ||
Proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP w Radziejowie | |||
Okres sprawowania | 1960–1971 | ||
Proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole | |||
Okres sprawowania | 1971–1986 | ||
Wyznanie | katolicyzm | ||
Kościół | |||
Inkardynacja | diecezja częstochowska (1937-1945) | ||
Prezbiterat | 29 czerwca 1937 | ||
Odznaczenia | |||
|
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | 10 sierpnia 1911 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1 sierpnia 1986 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1939–1945 |
Siły zbrojne | Wojsko Polskie |
Główne wojny i bitwy |
Serafin Opałko ps. „Zygmunt”[1] (ur. 10 sierpnia 1911 w Jaroszewicach Rychwalskich, zm. 1 sierpnia 1986 w Koninie) – polski duchowny katolicki, kanonik i prałat Jego Świątobliwości, podpułkownik Wojska Polskiego.
Życiorys
Uczęszczał do szkoły podstawowej w Rychwale. W 1930 roku zdał maturę w Gimnazjum Diecezjalnym w Częstochowie i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego diecezji częstochowskiej. 29 czerwca 1937 roku wyświęcony został na prezbitera, w tym samym roku uzyskał tytuł magistra teologii[2]. Pracę duszpasterską rozpoczął jako wikariusz w Skomlinie (do 1938), a następnie w Żarkach, gdzie był m.in. prezesem Chrześcijańskiego Spółdzielczego Stowarzyszenia Spożywców[3][2].
Po wybuchu II wojny światowej zgłosił się jako kapelan do Wojska Polskiego i uczestniczył w kampanii wrześniowej. Przeszedł szlak bojowy przez Jędrzejów, Kielce, Sandomierz, Janów Lubelski i Zamość, gdzie jego oddział został rozwiązany[3]. W październiku 1939 roku powrócił do swojej parafii[2].
W 1940 roku zorganizował w Łaskach komórkę ZWZ[1][3]. Kierował tam zorganizowaną przez siebie skrzynką kontaktową, współpracował również z wywiadem Armii Krajowej[1]. Od 14 lutego 1942 roku pełnił funkcję kapelana leśnych oddziałów Armii Krajowej operujących w powiecie radomszczańskim i okolicach Złotego Potoku, w 1944 roku został awansowany na stopień majora[2][3].
Ze względu na swoją działalność partyzancką, krótko po wojnie musiał opuścić Żarki. Powrócił na teren powiatu kolskiego i sprawował opiekę duszpasterską w parafii Grochowy, Rychwał, Dzierzbin i w Złoczewie[1]. Następnie został rektorem kościoła w Kościelcu. W latach 1948–1960 pełnił obowiązki proboszcza w Ciechocinku[2]. W 1960 roku objął probostwo parafii Wniebowzięcia NMP w Radziejowie[1]. W 1971 roku przeszedł do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole[1][2].
W 1975 roku został awansowany do stopnia podpułkownika[3]. Był dziekanem dekanatu kolskiego. W 1967 roku otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu[1]. Od 1975 roku nosił tytuł kanonika honorowego kolegiaty kaliskiej, a od 1982 roku kanonika gremialnego[2]. W 1986 roku mianowany prałatem honorowym Jego Świętobliwości[1]. Dzięki jego staraniom odrestaurowano farę w Kole, wzniesiono kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Kole i Wniebowstąpienia Pańskiego w Ochlach[1][2][4]. Aby zakupić potrzebne do budowy materiały budowlane, prywatnym samochodem odwiedzał Spółdzielnie „Samopomoc Chłopska” na terenie całego kraju, poszukując m.in. cegieł i stali[5]. Zakupił również dom przy ul. Bliznej, który następnie przeznaczony został na mieszkanie dla księży posługujących w parafii Matki Bożej Częstochowskiej[6].
W okresie stanu wojennego zajmował się działalnością charytatywną, wspierał również działalność NSZZ „Solidarność”[7]. W wigilię świąt Bożego Narodzenia nawoływał parafian do otoczenia opieką pozostających na posterunkach w mieście żołnierzy LWP, osobiście również odwiedzał wojskowe posterunki z opłatkiem[8].
1 sierpnia 1986 roku zmarł na atak serca w konińskim szpitalu. Został pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Kole[1][4], według relacji w jego pogrzebie brało udział kilka tysięcy ludzi, którzy wypełnili kolską farę i zablokowali pobliskie ulice. W uroczystościach brało udział kilkuset duchownych, a przewodniczył im biskup Czesław Lewandowski[7][9][10].
Upamiętnienie
Jego imieniem nazwano rondo niedaleko Kościoła Matki Bożej Częstochowskiej oraz ulicę prowadzącą na kolski dworzec kolejowy[11]. Na polichromii kolskiej fary, na wysokości chóru została namalowana jego podobizna[11]. Poza tym, w tym samym kościele znajduje się również poświęcona mu tablica pamiątkowa[9].
Jego wspomnienia z okresu II wojny światowej opublikowano w książce „Udział kapelanów wojskowych w II wojnie światowej”[3].
Odznaczenia
Za osobiste męstwo w latach wojny ks. Serafin Opałko otrzymał wiele odznaczeń, m.in.[2][4]:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal Wojska – trzykrotnie
- Krzyż Armii Krajowej
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j Wojciech KrzysztofW.K. Jankowski Wojciech KrzysztofW.K., Dobry żołnierz Jezusa, „Przewodnik Katolicki” (48/2006) .
- ↑ a b c d e f g h i Jaśkowski i in. 2014 ↓, s. 219.
- ↑ a b c d e f Kasperkiewicz 2012 ↓, s. 86.
- ↑ a b c Jaśkowski i in. 2014 ↓, s. 220.
- ↑ Mujta 2003 ↓, s. 113.
- ↑ Mujta 2003 ↓, s. 114.
- ↑ a b Kasperkiewicz 2012 ↓, s. 88.
- ↑ Mujta 2003 ↓, s. 72.
- ↑ a b Kasperkiewicz 2012 ↓, s. 89.
- ↑ Mujta 2003 ↓, s. 117.
- ↑ a b Minęły 33 lata od śmierci ks.Serafina Opałko – odnowiciela kolskiej Fary i budowniczego dwóch kościołów: na Bliznej i w Ochlach [online], Kurier Kolski [dostęp 2020-12-18] (pol.).
Bibliografia
- EwarystE. Jaśkowski EwarystE. i inni red., Kolski Słownik Biograficzny, Koło: Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, 2014, ISBN 978-83-91960-99-8 .
- KazimierzK. Kasperkiewicz KazimierzK. (red.), Kolskie Biogramy, Koło: Stowarzyszenie Przyjaciół Miasta Koła n. Wartą, 2012, s. 86-89, ISBN 978-83-62485-03-1 .
- Józef StanisławJ.S. Mujta Józef StanisławJ.S., Parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem podwyższenia Świętego Krzyża w Kole, Koło: Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, 2003, ISBN 83-919609-0-0 .
- informator „700 lat fary i parafii”. Koło 2003