Pyranometr

 Ten artykuł od 2022-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Pyranometr – instrument do pomiaru irradiancji w paśmie promieniowania słonecznego (od 300-3000 nm). Instrument jest tak skonstruowany, że mierzy przychodzące promieniowanie z wagą proporcjonalną do cosinusa kąta zenitalnego.
Rysunek pyranometru
Płaski biały cylinder o osi pionowej, nakryty białym ściętym stożkiem, ze szklaną kopułką po środku, zainstalowany na statywie, na dachu budynku. W tle widać inne budynki (kilkupiętrowe, biurowe), drzewa i pochmurne niebo.
Pyranometr - przykład instalacji.

Pyranometr – instrument do pomiaru hemisferycznego (przychodzącego z półkuli) promieniowania całkowitego, rozproszonego i odbitego, najczęściej całego widma światła słonecznego, chociaż możliwe jest ograniczenie zakresu widma poprzez używanie kolorowych kopuł lub filtrów. Nazwa pyranometr pochodzi od greckiego pyr, co oznacza płomień i ano, co oznacza niebo. Pyranometr mierzy irradiancję, czyli strumień przychodzącej energii słonecznej (w watach na metr kwadratowy).

Pyranometr zbudowany przez Andersa Knutsona Ångströma miał element pochłaniający promieniowanie w postaci szachownicy z polami na przemian białymi i poczernionymi. Były to termoelementy manganinowo – konstantanowe. Wskutek różnicy pochłaniania promieniowania przez poczernione i niepoczernione powierzchnie, wytwarza się różnica temperatur między spoinami, proporcjonalna do natężenia promieniowania. Między końcami termobaterii wytwarza się siła elektromotoryczna powodująca wychylanie się wskazówki galwanometru.

Pyranometry są używane w meteorologii, klimatologii i badaniach ilości przychodzącej energii słonecznej. Pyranometry mają nadane standardy (ISO9060). Międzynarodowa Organizacja Meteorologiczna (ang. World Meteorological Organisation) rozróżnia 3 klasy. Najlepsze instrumenty mają klasę standard przeniesiony (ang. secondary standard), następnie są instrumenty pierwszej klasy (first class) oraz najmniej dokładne instrumenty drugiej klasy (ang. second class).

Odmiany pyranometru

  • albedomierz,
  • solarymetr.

Zobacz też

  • Radiometria
  • Zjawisko termoelektryczne

Linki zewnętrzne

  • Strona poświęcona instrumentom meteorologicznym (po angielsku)
Kontrola autorytatywna (instrument meteorologiczny):
  • GND: 4325017-8
Encyklopedie internetowe:
  • БРЭ: 3140346
  • SNL: pyranometer
  • DSDE: pyranometer