Pochwiak karłowaty
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | pieczarkowce | ||
| Rodzina | łuskowcowate | ||
| Rodzaj | pochwiak | ||
| Gatunek | pochwiak karłowaty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Volvariella pusilla (Pers.) Singer Lilloa 22: 401 (1951) | |||
| |||
Pochwiak karłowaty (Volvariella pusilla (Pers.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariella, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Obecną nazwę naukową nadał Rolf Singer w 1951 r.[1] Ma 9 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Volvariella parvula (Weinm.) Speg. 1926
- Volvariella pusilla var. minuta K. Acharya, A.K. Dutta & P. Pradhan 2012
Polską nazwę nadała w 1999 r. Alina Skirgiełło[3].
Morfologia
- Kapelusz
O średnicy 1–3 cm, początkowo o kształcie dzwona, później rozszerzający się. Skórka w młodym wieku jest jedwabista, lekko lepka, biała, miąższ kremowy, brzeg jest bardziej żylasty i czasami popękany[4].
- Blaszki
Wolne, w młodym wieku białe, z różowym miąższem w miarę dojrzewania zarodników. Zbliżają się do stopki, ale jej nie dotykają[4].
- Trzon
Wysokość 1–4 cm, grubość 0,1–0,5 cm, walcowaty z maczugowato rozszerzoną podstawą, kruchy, pełny. Powierzchnia początkowo biała z rozproszonymi włoskami, później gładka. Pochwa błoniasta, workowata, biaława, czasami jasno płowoszara, pękająca na 2–4 płaty[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki szerokoelipsoidalne, 5,5–7,2 × 3,8–4,9 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–70 × 11–27 µm, o kształcie od wrzecionowatego dobutelkowato-workowatego. Skórka kapelusza zbudowana z septowanych strzępek o szerokości 6–20 µm z wewnętrznym, bardzo jasnym barwnikiem[5].
Występowanie i siedlisko
Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Afryce, Azji i Australii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[6]. W Polsce podano stanowiska w Sudetach i Bieszczadach[3]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków grzybów chronionych i zagrożonych[7].
Naziemny grzyb saprotroficzny[5]. Rośnie w lasach, parkach, ogrodach botanicznych, ogródkach działkowych, przy drogach, czasami blisko domów, na ziemi, w trawie. Owocniki pojawiają się od czerwca do października[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-03-09] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-03-09] (ang.).
- ↑ a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 689, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b RamonR. Mendaza RamonR., GuillermoG. Diaz GuillermoG., Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color, Iberduero, 1987, s. 297, ISBN 84-404-0530-8 (hiszp.).
- ↑ a b c AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, s. 62–63, ISBN 83-85444-66-1 .
- ↑ Występowanie Volvariella pusilla na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska Volvariella pusilla w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-11] (pol.).
