Pinus maximinoi
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | nagonasienne | ||
Klasa | iglaste | ||
Rząd | sosnowce | ||
Rodzina | sosnowate | ||
Rodzaj | sosna | ||
Gatunek | P. maximinoi | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pinus maximinoi H.E. Moore | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
najmniejszej troski | |||
|
Pinus maximinoi H.E. Moore – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w Salwadorze, Gwatemali, Meksyku, północno-zachodniej Nikaragui i Hondurasie[5].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo o początkowo piramidalnej koronie, która z czasem staje się zaokrąglona i otwarta.
- Pień
- Zazwyczaj pojedynczy, okrągły i prosty. Osiąga wysokość 20–35(50) m i 70–90(100) cm średnicy. Kora początkowo gładka i szarobrązowa, z wiekiem staje się chropowata, głęboko spękana i łuszczy się dużymi płatami.
- Liście
- Zebrane po 5 na krótkopędach, rzadko po 4 lub 6, o długości 20–35 cm i średnicy 0,6–1,1 mm, bardzo wiotkie i opadające.
- Szyszki
- Szyszki męskie cylindryczne, różowo-brązowe, o długości 30–40 mm i średnicy 5–8 mm. Szyszki żeńskie wyrastają w grupach po 3–4. W pierwszym roku są jasnobrązowe, dojrzałe czerwono-brązowe, asymetryczne, jajowate do podłużnie jajowatych, o długości (4)5–10(12) cm i szerokości 4–8 cm po otwarciu. Osadzone na szypułce długości 10–15 mm. Nasiona są ciemnobrązowe, o długości 4–6 mm i średnicy 3–4 mm, opatrzone skrzydełkiem o długości 16–20 mm.
Biologia i ekologia
Igły pozostają na drzewie przez 2–2,5 roku. W liściach znajdują się po przeważnie trzy kanały żywiczne, rzadziej 2 lub 4. Igły trójkątne w przekroju poprzecznym. Aparaty szparkowe ułożone w linie, po 2–3 na każdej stronie liścia. Siewka wykształca zazwyczaj sześć do ośmiu liścieni[6]. Szyszki nasienne dojrzewają w zimie, w drugim roku od zapylenia, uwalniają nasiona i opadają wkrótce potem.
Występuje przeważnie w górach, ale także w wilgotnych lasach subtropikalnych, suchszych lasach sosnowo-dębowych i innych terenach lesistych. Rośnie na wysokościach (450) 900–1800 (2800) m n.p.m.[5]
Pinus maximinoi jest gospodarzem roślin pasożytniczych: Arceuthobium globosum subsp. grandicaule na terenie południowego Meksyku i Gwatemali[7].
Systematyka
Synonimy: Pinus tenuifolia Benth. non Salib., P. escandoniana Roezl, P. hoseriana Roezl, P. tzompoliana Roezl.
Gatunek ten jako pierwszy opisał w 1857 r. czeski botanik Benedikt Roezl (1823–1885), jednak jego zielniki zaginęły na wiele lat. W tym czasie zaczęto powszechnie używać nazwy P. maximinoi. Aby uniknąć niepotrzebnej zmiany nazwy, zaproponowano[8] zachowanie ogólnie przyjętej, chociaż późniejszej P. maximinoi.
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[9]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
- podsekcja Ponderosae
- gatunek P. maximinoi
- podsekcja Ponderosae
- sekcja Trifoliae
Zagrożenia
Roślina umieszczona w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych w grupie gatunków niższego ryzyka (kategoria zagrożenia; LC)[4].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b A.A. Farjon A.A., Pinus maximinoi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-03-17] (ang.).
- ↑ a b Christopher J. Earle: Pinus maximinoi. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).
- ↑ Jesse P. Perry: The Pines of Mexico and Central America. Portland: Timber Press, 1991. ISBN 0-88192-174-2. (ang.).
- ↑ F.G. Hawksworth, D. Wiens. Dwarf mistletoes: Biology, pathology and systematics. „Agriculture Handbook”. 709, 1996. Washington, DC: U.S.D.A. Forest Service. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).
- ↑ Aljos Farjon, Michael P. Frankis. Proposal to conserve the name Pinus maximinoi (Pinaceae) against three competing binomials. „Taxon”, s. 733-734, 1998.
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).