Park Narodowy Drina
Kanion rzeki Driny, widok od strony serbskiej w stronę Bośni i Hercegowiny (2017) | |||
park narodowy | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Część składowa | Republika Serbska | ||
Siedziba | Skelani bb, 81 000 Srebrenica[1] | ||
Data utworzenia | 2017 | ||
Akt prawny | Zakon o Nacionalnom parku „Drina”, Službeni glasnik Republike Srpske br. 63/17[2] | ||
Powierzchnia | 63,15 km²[2] | ||
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny | |||
44°00′01″N 19°21′00″E/44,000278 19,350000 | |||
| |||
Strona internetowa |
Park Narodowy Drina (bośn. Nacionalni park Drina, serb. Национални парк Дрина) – park narodowy we wschodniej Bośni i Hercegowinie, na terytorium Republiki Serbskiej, tuż przy granicy z Serbią.
Park został utworzony w lipcu 2017 roku[2] jako 19. obszar chroniony oraz trzeci park narodowy (po parkach narodowych Sutjeska i Kozara) w Republice Serbskiej[3]. Obejmuje dolinę rzeki Driny, która tworzy w tym miejscu malowniczy kanion, oraz jej dopływów. Po drugiej stronie granicy bośniacko-serbskiej znajduje się Park Narodowy Tara[3]. Administracja parku znajduje się we wsi Skelani w gminie Srebrenica[1].
Charakterystyka
Głównymi walorami parku narodowego są siedliska reliktowych i endemicznych gatunków roślin oraz dolina Driny, która na obszarze parku tworzy kanion o stromych, niemal pionowych zboczach i maksymalnej głębokości 976 metrów u ujścia rzeki Crni Potok(inne języki)[4]. Dolina tej drugiej rzeki ma podobny, wąwozowo-kanionowy charakter – jej źródło znajduje się na wysokości ponad 1100 m n.p.m., a po pokonaniu 6 km, wzdłuż których ciągną się malownicze wodospady i kaskady[5], oraz 800-metrowego spadku Crni Potok wpada do Driny[3][4]. We wschodniej części parku znajduje się Perućačko jezero – zbiornik zaporowy o objętości 340 mln m³ powstały na potrzeby elektrowni wodnej Bajina Bašta(inne języki)[5].
Flora
Na obszarze Parku Narodowego Drina wykazano obecność 635 gatunków roślin naczyniowych[3] reprezentujących 90 rodzin i 351 rodzajów[6]. Spośród nich występują tutaj liczne gatunki rzadkie, endemiczne, oraz reliktowe, takie jak m.in. świerk serbski, który jest reliktem trzeciorzędowym, niegdyś szeroko rozpowszechnionym w Europie, a współcześnie występującym naturalnie jedynie w środkowym biegu Driny w Bośni i Hercegowinie (gminy: Rogatica, Srebrenica, Foča, Višegrad i Čajniče) oraz w Serbii (Park Narodowy Tara)[4]. Rośnie tu również m.in.: rogownica alpejska, przylaszczka pospolita i cyklamen purpurowy, Athamanta haynaldii i rzeżucha Cardamine serbica[6] oraz chaber Centaurea incompta subsp. derventana, Sesleria tenuifolia, Daphne malyana i Edraianthus jugoslavicus[3].
Inne gatunki występujących na terenie parku narodowego roślin to m.in. borówka czarna, czosnek niedźwiedzi, żurawina błotna, głóg, jałowiec, malina, poziomka, porzeczka, dzika róża i śliwa tarnina[7], a także prawoślaz lekarski, nagietek lekarski, żywokost lekarski, ożanka górska, kocanki piaskowe, ślaz dziki, dziurawiec zwyczajny, rumianek pospolity i bylica piołun[8].
Szczyty kanionu porastają reliktowe fitocenozy tworzone przez sosnę czarną, chmielograb europejski oraz ciepłolubne buczyny[6]. Roślinność leśna na terenie parku występuje na wysokości od około 300 do 1100 m n.p.m. i cechuje się dużym zróżnicowaniem. Występują tu m.in. buczyny i lasy sosnowe, niżej również zbiorowiska z dębem burgundzkim i węgierskim oraz bory jodłowe. Do lasów przylegają turzycowiska, na madach zaś rosną wierzby i topole oraz gdzieniegdzie olsza czarna[6]. W niektórych miejscach wykształcają się również łąki, najczęściej w wyniku działalności człowieka[6].
Grzyby
Mykobiotę na terenie parku reprezentują m.in. smardz, pieprznik jadalny, mleczaj rydz, borowik szlachetny, czubajka kania, pieczarka biaława, lejkowiec dęty, purchawka chropowata, gęśnica wiosenna, żółciak siarkowy i czernidłak pospolity[9].
Fauna
Ichtiofauna na obszarze parku narodowego reprezentowana jest m.in. przez Salmo trutta, klenia, świnkę, lina, karpia, suma, okonia, słonecznicę pstrą i ukleję[10]. Najważniejszymi płazami są salamandra plamista, Triturus, rzekotka drzewna i żaba strumieniowa, zaś gadami – żółw grecki, żmija nosoroga oraz połoz kaspijski[10]. W parku żyją liczne gatunki ptaków, z których zdecydowana większość objęta jest ochroną, m.in. krzyżodziób świerkowy, pełzacz leśny, krogulec, trzmielojad, grzywacz, wrona siwa czy orzeł przedni[10]. Ssaki reprezentowane są m.in. przez niedźwiedzia brunatnego, kozicę, wilka, rysia, sarnę, dzika i borsuka[10].
Na terenie tym występuje endemiczny szarańczowaty – Pyrgomorphula serbica[10].
Krajobraz kulturowy
Historycznie obszar Parku Narodowego Drina przynależy do krainy geograficznej zwanej Osat(inne języki), o której pierwsza wzmianka pochodzi z XV wieku[11]. W północno-wschodniej części parku, koło wioski Međe, znajduje się monastyr Karno(inne języki) z końca XIX wieku, poświęcony Wstawiennictwu Najświętszej Maryi Panny[12], natomiast w Osaticy znajduje się meczet[13]. Teren parku narodowego usiany jest późnośredniowiecznymi kamiennymi nagrobkami zwanymi stećci[14], natomiast w Skelani oraz w kilku miejscach na obszarze parku wykopaliska ujawniły pozostałości rzymskiej osady Malvesiatium(inne języki)[15].
Przypisy
- ↑ a b Контакт – Национални парк „Дрина”. [w:] Park Narodowy Drina [on-line]. npdrina.com. [dostęp 2023-05-26]. (serb.).
- ↑ a b c Zakon o Nacionalnom parku „Drina”. [w:] „Službeni glasnik Republike Srpske” br. 63/17 [on-line]. npdrina.com/dokumenta/, 2017-07-04. [dostęp 2023-05-26]. (bośn.).
- ↑ a b c d e Национални парк „Дрина” – ново заштићено подручје у Републици Српској. [w:] Министарство просвјете и културе Републике Српске – Републички завод за заштиту културно-историјског и природног насљеђа [on-line]. nasljedje.org. [dostęp 2023-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (serb.).
- ↑ a b c О нама [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ a b Геолошке вриједности [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ a b c d e Биљни свијет [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Шумски плодови [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Љековито биље [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Гљиве [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ a b c d e Животињски свијет [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Осаћанска традиција [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Манастир Карно [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Џамија у Осату [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Стећци [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- ↑ Музеј „Римски муниципиј” [online], Национални парк „Дрина” [dostęp 2023-05-27] (serb.).
- p
- d
- e
Parki narodowe |
|
---|---|
Parki przyrody |
|