Pantofelek
Paramecium caudatum | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Typ | orzęski | ||
Gromada | Oligohymenophorea | ||
Rząd | Peniculida | ||
Rodzina | Parameciidae | ||
Rodzaj | Paramecium | ||
Gatunek | Pantofelek | ||
Nazwa systematyczna | |||
Paramecium caudatum Ehrenberg, 1833 | |||
|
Pantofelek (Paramecium caudatum), pantofelek ogoniasty[1] – protist zwierzęcy (pierwotniak) należący do typu orzęsków (Ciliata) z podgromady równorzęsych.
Budowa
Pantofelek ma wydłużone ciało o charakterystycznym kształcie (stąd nazwa), osiąga długość od 50 μm do 350 μm. Z zewnątrz pokryte jest rzędami rzęsek oraz wyposażone w tzw. trichocysty – specyficzne struktury wyrzucane na zewnątrz w przypadku podrażnienia. Rzęski pokrywające ciało służą mu do poruszania się i zdobywania pokarmu. Każda rzęska zakończona jest u podstawy kinetosomem czyli ciałkiem podstawowym. Pantofelek porusza się bardzo szybko, nawet do 2,5 mm/s[2]. Nie ma ściany komórkowej. Jego ciało otacza żywa osłona zwana pellikulą. Ma dwa różne jądra komórkowe – mikronukleus i makronukleus. Pantofelek nie ma w sobie ciałek zieleni z chlorofilem.
Odżywianie
Pantofelek pobiera pokarm przez cytostom, położony w zagłębieniu zwanym perystomem, znajdującym się na boku ciała i otoczonym długimi rzęskami służącymi do pobierania pokarmu i pływania w wodzie. Pokarm wchłonięty przez cytostom tworzy przemieszczające się w cytoplazmie wodniczki pokarmowe, zaś po zakończeniu trawienia niestrawione resztki są wydalane na zewnątrz komórki przez cytopyge. Jest drapieżnikiem, odżywia się bakteriami.
Wydalanie
Pantofelek ma dwie, umieszczone w biegunach komórki, wodniczki tętniące, które kurcząc się wydalają na zewnątrz nadmiar wody (osmoregulacja).
Rozmnażanie i genetyka
Rozmnaża się bezpłciowo przez poprzeczny podział komórki. W procesie tym makronukleus dzieli się przez amitozę, a mikronukleus przez mitozę. Pantofelki przeprowadzają również proces płciowy (koniugację) w celu rekombinacji materiału genetycznego. Koniugacja nie jest metodą rozmnażania, ponieważ w jej wyniku nie powstają nowe osobniki.
Pantofelek ma około 40 chromosomów[3].
Przypisy
- ↑ Brtek 1983 ↓.
- ↑ Зенкевич 1968 ↓, s. 134.
- ↑ Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Adamantan, 2003, s. 297. ISBN 83-7350-029-4.
Bibliografia
- L'ubomírL.' Brtek L'ubomírL.' i inni, Świat zwierząt, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983, s. 50, ISBN 83-09-00747-7 .
- Brusca, Richard C., Brusca, Gary J., Invertebrates, Sinauer Associates, Inc., Sunderland, Massachusetts, 2003, Second Edition, ISBN 0-87893-097-3
- Villee Claude A., Biologia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1976, s.349–350
- Л.А.Л.А. Зенкевич Л.А.Л.А., Жизнь животных. Том 1. Беспозвоночные, Moskwa 1968, s. 134–141 .
- J9U: 987007546580505171
- Britannica: science/Paramecium-caudatum