Pętówka babienica

Pętówka babienica
Alytes obstetricans[1]
(Laurenti, 1768)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Rodzina

ropuszkowate

Rodzaj

Alytes

Gatunek

pętówka babienica

Synonimy
  • Bufo obstetricans Laurenti, 1768
  • Bombinator obstetricansMerrem, 1820
  • Rana obstetricansWolf in Sturm, 1828
  • Obstetricans vulgaris Dugès, 1834
  • Alytes obstetricans de l'Islei Lataste, 1879
  • Alytes obstetricans var. boscaeBoulenger, 1882
  • Alytes campanisonus boscaiLindholm, 1929[2]
Podgatunki[3]
  • A. o. obstretricans Laurenti, 1768
  • A. o. boscai Lataste, 1879
  • A. o. pertinax García-París & Martínez-Solano, 2001
  • A. o. lusitanicus Ambu, Martínez-Solano & Dufresnes, 2024
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pętówka babienica (Alytes obstetricans) – gatunek płaza bezogonowego z rodziny ropuszkowatych (Alytidae). Gatunek trujący.

Dane liczbowe

  • Długość: 4–6 cm
  • Masa: 9–10 g
  • Długość życia: ponad 5 lat
  • Czas przeobrażenia: ok. 8 miesięcy.

Wygląd

Plateau d'Helfaut (Département du Pas-de-Calais, Francja), 1990

Posiada ciało dość silnie spłaszczone, grzbietobrzusznie. Na prawie całej skórze jest pokryta małymi brodawkami. Po bokach występują większe, pojedyncze brodawki ułożone w rzędach. Źrenice oczu pionowo i szparowato ustawione. Ubarwienie grzbietu szare, bądź też szarobrązowe z mozaiką ciemnych i jasnych plamek. Samica po bokach posiada rzędy brodawek w kolorze pomarańczowym lub czerwonym. Brzuch jasny, białawy.

Występowanie

Zamieszkuje podgórza i wyższe partie gór do 1500 m n.p.m. zachodniej Europy (Francja, Niemcy, Belgia, Holandia, Portugalia, Hiszpania) oraz północną i zachodnią Szwajcarię. Introdukowana w północnej Anglii[2].

W 1894 roku przeprowadzono introdukcję pętówki babienicy w Sudetach w okolicy góry Ślęży położonej obecnie w Polsce[5]. Gatunek ten jednak tam wyginął[6][7]. Według bazy danych Instytutu Ochrony Przyrody (IOP) „Gatunki obce w Polsce” pętówka babienica jest nieinwazyjnym gatunkiem obcym, który wymarł w Polsce[8].

Tryb życia

Prowadzi lądowy i nocny tryb życia. Żyje samotnie lub w małych grupach. Żywi się małymi owadami. Nazwa pętówka pochodzi stąd, że samiec, opiekując się potomstwem, owija dookoła tylnych nóg złożony przez samicę skrzek, który ma postać sznura. W okresie opieki nad potomstwem samiec jest więc jakby „spętany”.

Przypisy

  1. Alytes obstetricans, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Alytes obstetricans (Laurenti, 1768), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-21]  (ang.).
  3. J.J. Ambu J.J., Í.Í. Martínez-Solano Í.Í., C.C. Dufresnes C.C., A new subspecies of Midwife Toad (Anura, Alytidae, Alytes Wagler, 1829) supported by genomic taxonomy, „Alytes”, 41 (1–4), 2024, s. 18–39  (ang.).
  4. Alytes obstetricans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. J.M. Kowalski, Wł. Mierzejewski, E. Niezabitowski, S. Udziela: Klucz do oznaczania zwierząt kręgowych ziem polskich : wydany staraniem Kólka Przyrodników Uczniów Uniwers. Jagiell. w Krakowie : z 43 rycinami w tekscie i 7 tablicami. Hoyer, Henryk Fryderyk (Red.). Kraków: Kółko Przyrodników U. U. J., 1910, s. 62. [dostęp 2018-02-18].
  6. Ferdinand Pax: Die Tierwelt Schlesiens. Jena: Verlag von Gustav Fischer, 1921, s. 150. [dostęp 2018-02-18]. (niem.).
  7. Tomasz Majtyka, Joanna Górajewska, Jakub Kordas, Maria Ogielska. Herpetofauna Ślężańskiego Parku Krajobrazowego i okolic. „Przyroda Sudetów : Rocznik”. 13, s. 193-202, 2010. Jelenia Góra: Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze przy współpracy Zachodniosudeckiego Towarzystwa Przyrodniczego. ISSN 1895-8109. [dostęp 2018-02-18]. 
  8. Gatunki Obce w Polsce : Alytes obstetricans (Laurenti, 1768) — Pętówka babienica — Midwife toad (Płaz). Instytut Ochrony Przyrody (IOP) Polskiej Akademii Nauk (PAN). [dostęp 2018-02-18].
  • J9U: 987007294871405171
  • SNL: fødselshjelperfrosk
  • Catalana: 0147115
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 330761
  • EUNIS: 636
  • GBIF: 2426612
  • identyfikator iNaturalist: 24473
  • ITIS: 662327
  • NCBI: 8443
  • CoL: CCWK