Orang Laut

Orang Laut
Ilustracja
Populacja

blisko 2 tys. (Kepulauan Riau, lata 80.)

Miejsce zamieszkania

Indonezja, Malezja

Język

języki austronezyjskie (dialekty malajskie, indonezyjski), teochew

Grupa

ludy austronezyjskie

Orang Laut – lud malajski zamieszkujący przybrzeżne tereny Indonezji i Malezji, wokół Cieśniny Malakka[1]. Stanowią małą grupę, brak dokładnych danych na temat populacji[1]. Według danych z późnych lat 80. ich liczebność w indonezyjskim kabupatenie Kepulauan Riau wynosi blisko 2 tys.[2]

Bywają rozpatrywani łącznie z Mokenami i Urak Lawoi’ (Urak Lawoik), a także Badżawami[1][3]. Wraz z nimi należą do grupy tzw. Cyganów Morskich[1]. Orang Laut zasłynęli jako handlarze i piraci[4].

Posługują się szeregiem języków (lub dialektów) z grupy malajskiej[5]. Miejscowa sytuacja językowa nie została dobrze przebadana[6]. Częsta jest wielojęzyczność. W użyciu są także oficjalne języki indonezyjski i malajski. Wiele osób Orang Laut zna także język teochew, ze względu na kontakty handlowe z ludnością chińską[7]. Mają ograniczony dostęp do edukacji, znaczna ich część to osoby niepiśmienne[8].

Są odrębni etnicznie i językowo od Badżawów[1]. Sama nazwa orang laut oznacza „ludzie morza” i bywa odnoszona do różnych grup etnicznych w Azji Południowo-Wschodniej[5]. Takie samo znaczenie ma etnonim Urak Lawoi’, którym posługuje się jedna z grup zamieszkujących wyspy południowej Tajlandii[5][9]. Czasem mianem Orang Laut określa się też Mokenów[10].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e West 2009 ↓, s. 717.
  2. ↑ Hidayah 2015 ↓, s. 214.
  3. ↑ Andaya 2008 ↓, s. 173–174.
  4. ↑ Andaya 2008 ↓, s. 173.
  5. ↑ a b c Karl Anderbeck. The Malayic-speaking Orang Laut: Dialects and directions for research. „Wacana”. 14 (2), s. 265–312, 2012. DOI: 10.17510/wacana.v14i2.64. ISSN 2407-6899. OCLC 8773625975. [dostęp 2023-04-01]. (ang.). 
  6. ↑ Chou 2010 ↓, s. 6.
  7. ↑ Chou 2010 ↓, s. 6–7.
  8. ↑ Chou 2010 ↓, s. 7.
  9. ↑ Hein Steinhauer. On the development of Urak Lawoi’ Malay. „Wacana”. 10 (1), s. 117–143, 2008. DOI: 10.17510/wjhi.v10i1.181. ISSN 2407-6899. OCLC 7179442368. [dostęp 2024-08-11]. (ang.). 
  10. ↑ Barbara S. Nowak: Selung/Moken. W: David Levinson (red.): Encyclopedia of World Cultures. T. 5: East and Southeast Asia. Boston: G.K. Hall, 1993, s. 230–233. ISBN 0-8168-8840-X. OCLC 22492614. (ang.).

Bibliografia

  • Leonard Y.L.Y. Andaya Leonard Y.L.Y., Leaves of the Same Tree: Trade and Ethnicity in the Straits of Melaka, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, 2008, DOI: 10.21313/hawaii/9780824831899.001.0001, ISBN 978-0-8248-3189-9, ISBN 978-0-8248-6940-3, OCLC 259735384, JSTOR: j.ctt6wqx14  (ang.).
  • CynthiaC. Chou CynthiaC., The Orang Suku Laut of Riau, Indonesia: The Inalienable Gift of Territory, Abingdon–New York: Routledge, 2010, DOI: 10.4324/9780203644232, ISBN 978-0-415-29767-7, ISBN 978-0-203-64423-2, ISBN 978-1-134-43033-8, OCLC 316737045 [dostęp 2023-09-18]  (ang.).
  • Laut, [w:] ZulyaniZ. Hidayah ZulyaniZ., Ensiklopedi Suku Bangsa di Indonesia, wyd. 2, Jakarta: Yayasan Pustaka Obor Indonesia, 2015, s. 213–217, ISBN 978-979-461-929-2, OCLC 913647590  (indonez.).
  • Sea Gypsies, [w:] Barbara A.B.A. West Barbara A.B.A., Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania, New York: Infobase Publishing, 2009, s. 717–720, ISBN 978-1-4381-1913-7, OCLC 370717954  (ang.).
Encyklopedie internetowe (indonezyjska grupa etniczna):
  • Catalana: 0197804