Nowe Miasto (obwód lwowski)

Nowe Miasto

Нове Місто

Ratusz nowomiejski


Herb	Flaga

Państwo

Ukraina

Obwód

lwowski

Rejon

starosamborski

Wysokość

250 m n.p.m.

Populacja
• liczba ludności

878

Nr kierunkowy

+380 03238

Kod pocztowy

82022

Położenie na mapie obwodu lwowskiego

Położenie na mapie Ukrainy

49°37′03″N 22°50′41″E/49,617500 22,844722

Multimedia w Wikimedia Commons

Nowe Miasto dawniej też Nowe Miasto Przemyskie i Nowe Miasto Bybło (ukr. Нове Місто, Nowe Misto) – wieś na Ukrainie w rejonie samborskim obwodu lwowskiego nad Wyrwą. Liczy około 878 mieszkańców. Jest siedzibą silskiej rady, której podlegają również Boniowice.

Historia

Pierwszy raz wzmiankowane w roku 1361^[1] (według innych źródeł - 1301^[2]). W 1463 r. powstał miejscowy kościół rzymskokatolicki. W 1498 r. wojewoda wołoski Stefan najechał Nowe Miasto, niszcząc je wraz z kościołem, który został odbudowany w 1512 r. Z 1634 r. pochodzą pierwsze wzmianki o Żydach osiedlających się w mieście^[3]. W 1648 r. miasto zostało zniszczone, a mieszkańcy, w tym wszyscy Żydzi, zamordowani przez Kozaków Chmielnickiego.

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej Nowe Miasto i Nowe Miasto Posada był Kajetan Guzkowski^[4]. W połowie XIX w. powstała samodzielna gmina żydowska. Zapewne z tego czasu pochodzą też miejscowa synagoga i cmentarz żydowski. Dane dotyczące ludności Nowego Miasta w 1880 r. są niespójne, choć panuje zgoda co do sumarycznej liczby, to jest 916^[5]. W okresie II Rzeczypospolitej (1921 r.) liczyło około 794 mieszkańców, z czego 259 Żydów. Znajdowało się w powiecie dobromilskim województwa lwowskiego. Między 27 czerwca a 3 sierpnia 1942 r. istniało tu getto dla ludności żydowskiej, utworzone przez Niemców. Żydzi zostali deportowani do Obozu Zagłady w Bełżcu i tam zamordowani. 31 lipca 1944 r. zajęte przez wojska radzieckie^[6]. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tu 20 Polaków^[7]. Status miasta utraciło po I wojnie światowej^[8], a prawa miejskie w związku z reformą administracyjną 1933/34.

Ważniejsze obiekty

Kościół św. Marcina w Nowym Mieście (rzymskokatolicki) z 1463 r.
Cerkiew greckokatolicka
Cerkiew greckokatolicka – nieistniejąca
Synagoga w Nowym Mieście Przemyskim
Cmentarz żydowski w Nowym Mieście Przemyskim

Przypisy

↑ opis zabytków Nowego Miasta
↑ Baza danych samorządów Ukrainy
↑ zobacz stronę Żydowskiego Instytutu Historycznego poświęconą Nowemu Miastu https://web.archive.org/web/20120705004059/http://www.jewishinstitute.org.pl/pl/gminy/miasto/829.html
↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 146.
↑ Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego było 550 rzymskich katolików, 87 grekokatolików, a reszta Żydów. Strona internetowa ŻIHu z kolei określa liczbę Żydów na 350.
↑ ВОВ-60 - Сводки. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-10)].
↑ SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 137, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XIII - Województwo Lwowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924

Bibliografia

Mapa WIG Sambor Pas 50 Słup 36 Warszawa 1937.
Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa. Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928 s. 762.

Linki zewnętrzne

Nowe Miasto, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 227 .

Miejscowości rejonu starosamborskiego

Miasta	Chyrów Dobromil Stary Sambor
Osiedla	Niżankowice Stara Sól
Wsie	Babina Baczyna Bąkowice Berezów Bilicz Błozew Górna Boniowice Borszowice Bukowa Busowisko Bybło Bylice Czaple Czyszki Dniestrzyk Hołowiecki Drozdowice Gałówka Gdeszyce Głęboka Grabownica Sozańska Grąziowa Grodowice Grodzisko Gwoździec Hołowiecko Hruszatyce Hubice Humieniec Janów Jasienica Zamkowa Katyna Kniażpol Kobło Stare Komarowice Koniów Kropiwnik Laszki Murowane Lenina Wielka Libuchowa Lutowiska Ławrów Łopuszanka Chomina Łopusznica Łużek Górny Michowa Miżyniec Mrozowice Mszaniec Nadyby Niedzielna Nowe Miasto Paćkowice Pawłówka Pietnice Płoskie Podmojsce Polana (koło Słochuń) Polana (koło Tarnawy) Posada Nowomiejska Potok Wielki Przedzielnica Rajnowa (Wola Rajnowa) Rakowa Rosochy Rożewo (Rozenburg) Rypiany Sanoczany Sąsiadowice Skeliwka (Felsztyn) Słochynie Smereczka Solanuwatka (Lacko) Sosnówka (Nanczułka Mała) Sozań Spas Stara Ropa Starzawa Straszewice Stroniowice Strzelbice Strzyłki Suszyca Rykowa Suszyca Wielka Szumina Śliwnica Tarnawa Tarnawka Terło Terszów Topolnica Torczynowice Torhanowice Towarnia Truszowice Turze Twary Tycha Tysowica Wełykie Wełykosillja (Nanczułka Wielka) Wiciów Wielunice Wola (Wola Koblańska) Wołcza Dolna Wołosianka Wielka Wołoszynowa Zarzecze Zasadki Zawadka Zrotowice
Zniesione wsie	Lenina Mała Łopuszanka

Powiat dobromilski (1920–1939)

Siedziba powiatu – Dobromil

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1920–1939)
Miasta / Prawa miejskie (1920-34 →)	Bircza (do 1934) Chyrów (od 1934) Dobromil Nowe Miasto (do 1934) Rybotycze (do 1934)
Miasteczka (1920-34)	Chyrów (← od 1934; →)
Gminy miejskie (1920-39 →)	Chyrów^[A]^[B](← od 1934) Dobromil^[A]^[B]
Gminy wiejskie zbiorowe (1934-39 →)	Bąkowice^[C] Bircza^[A]^[D] Dobromil^[A]^[B] Krościenko^[A]^[B]^[E] Kuźmina^[A]^[D] Nowe Miasto^[A]^[B] Nowosiółki Dydyńskie^[C] Rybotycze^[A]^[D] Starzawa^[C] Wojtkowa^[A]^[D] Żohatyn^[A]^[D]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j istniała także 1941-44 w Landkreis Przemysl
↑ ^a ^b ^c ^d ^e od 1944 w ZSRR
↑ ^a ^b ^c zniesiona w 1939 bez późniejszej reaktywacji
↑ ^a ^b ^c ^d ^e od 1944 w Polsce, w powiecie przemyskim
↑ od 1952 ponownie w Polsce

Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) ^OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie	Bnin (1395–1934) Boćki (1509–1934) Brzostek (1367–1934, od 2009) Budzyń (1458–1934, od 2021) Ciężkowice (1348–1934, od 2000) Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023) Dobrzyca (1440–1934, od 2014) Gąsawa (1388–1934, od 2024) Gębice (1425–1934) Jagielnica (1518–1934) Jaraczewo (1519–1934, od 2016) Jazłowiec (1519–1934) Kopanica (1450–1934) Lanckorona (1366–1934) Łohiszyn (1570–1934, od 1959^OTP) Mielnik (1440–1934) Mieścisko (1474–1934, od 2024) Narew (1529–1934) Niżankowice (1431–1934, od 1940^OTP) Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934) Nowy Dwór (1578–1934) Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994) Obrzycko (1458–1934, od 1990) Odelsk (1546–1934) Piaski (1775–1934) Powidz (1243–1934) Rogowo (1380–1580, 1672–1934) Rostarzewo (1752–1934) Rychtal (1294–1934, od 2024) Ryczywół (1426–1934) Rynarzewo (1299–1934) Stara Sól (1557–1934, od 1940^OTP) Szereszów (1569–1934, od 1940^OTP) Święciechowa (1277–1934) Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958) Uście Solne (1616–1934) Władysławów (1727–1870, 1919–1934) Wojnicz (1369–1934, od 2007) Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948, od 2025)
Gminy wiejskie z prawami miejskimi	Bircza (1464–1934, od 2024) Bukowsko (1720–1934) Dubiecko (1407–1934, od 2021) Dynów (1436–1934, od 1946) Jaćmierz (1437–1934) Jaśliska (1407–1934) Jezierzany (?–1934) Mrzygłód (1431–1934) Nowe Miasto Przemyskie (1463–1934) Nowotaniec (1444–1934) Osiek Jasielski (1363–1934) Rybotycze (1600–1934) Sołotwina (?–1934, od 1940^OTP) Zarszyn (1395–1934)
Gminy wiejskie z prawami miasteczka	Alwernia (1778–1934, od 1993) Babice nad Sanem (1484–1934) Baligród (1634–1934) Białobożnica (1910–1934) Biały Kamień (1493–1934) Bilcze Złote (1896–1934) Bobowa (1399–1934, od 2009) Brzozdowce (1526–1934) Bukaczowce (1489–1934, od 1940^OTP) Chocimierz (1444–1934) Chołojów (1650–1934) Czchów (1355–1934, od 2000) Czernelica (1575–1934, od 1940^OTP) Czudec (1427–1934) Dębowiec (1349–1934) Dobrotwór (1472–1934, od 1959^OTP) Dunajów (1424–1934) Dźwinogród (1784–1934) Felsztyn (1380–1934) Firlejów (1570–1934) Fredropol (1720–1934) Frysztak (1366–1934) Gołogóry (1469–1934) Gródek (1453–1934) Gwoździec (1540–1934, od 1940^OTP) Hussaków (1525–1934) Jabłonów (1602–1934, od 1940^OTP) Janów (1590–1934) Jasienica Rosielna (1727, 1857–1934) Jawornik Polski (1472–1934, od 2024) Jedlicze (1768–1934, 1959–1966^OTP, od 1967) Jezierna (1542–1934) Jezupol (1591–1934, od 1940^OTP) Jodłowa (1765–1934) Kamionka Wielka (1784–1934) Knihynicze (1563–1934) Kołaczyce (1358–1934, od 2010) Konkolniki (1880–1934) Korczyna (1516–1934) Kozłów (1577–1934, od 1961^OTP) Krasiczyn (1620–1934) Krościenko (1348–1934, 1973–1982) Krukienice (1490–1934) Krystynopol (1695–1934, od 1951) Krzywcza (1398–1934) Krzywcze Górne (?–1934) Kudryńce (1518–1934) Kukizów (1538–1934) Kułaczkowce (?–1934) Laszki Murowane (1560–1934) Leszniów (1471–1934) Lipnica Murowana (1326–1934) Lipsko (1620–1934) Lubycza Królewska (1764–1934, od 2016) Lutowiska (1742–1934) Łysiec (1652–1934, od 1940^OTP) Magierów (1595–1934, od 1940^OTP) Majdan Królewski (1763–1934) Marjampol (1670–1934) Markopol (1628–1934) Milówka (1818–1934) Narajów (1592–1934) Narol (1672–1934, od 1996) Nawaria (1578–1934) Niebylec (1581–1934) Niżniów (1508–1934) Obertyn (?–1934) Oleszyce (1578–1934, od 1989) Pistyń (1756–1934) Płazów (1614–1934) Podgrodzie (?–1934) Podkamień Cetnerowski (1441–1934, od 1940^OTP) Podkamień Jabłonowski (1515–1934) Potok Złoty (1601–1934, od 1984^OTP) Potylicz (1498–1934) Probużna (1785–1934) Pruchnik (1436–1934, od 2011) Przecław (1419–1934, od 2010) Radomyśl nad Sanem (1556–1934) Ryglice (1760, 1843–1934, od 2001) Rzochów (1386–1934) Sokołów (1879–1934) Sokołówka (1685–1934) Stanisławczyk (1626–1934) Stojanów (1547–1934) Stratyn (1671–1934) Strusów (1434–1934) Strzeliska Nowe (1513–1934) Szczucin (1745–1934, od 2009) Szczurowice (1648–1934) Świrz (1427–1934) Tarnoruda (1578–1934) Tartaków (1685–1934) Toporów (1450–1934) Touste (1720–1934) Tylicz (1363–1934) Tymbark (1353–1934) Tyrawa Wołoska (1707–1934) Ułaszkowce (1701–1934) Uście Biskupie (1498–1934) Uście Ruskie (1739–1934) Uście Zielone (1548–1934) Uścieczko (1661–1934) Waręż (1538–1934) Wielkie Oczy (1671–1934) Wielopole Skrzyńskie (1328–1934) Witków Nowy (?–1934) Wojniłów (1552–1934, od 1960^OTP) Zakliczyn (1557–1934, od 2006) Zarudzie (1784–1934) Zbyszyce (1784–1934) Żmigród Nowy (1373–1934) Żołynia (1740–1934)

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.