Noccaea

Noccaea

Tobołki alpejskie

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

Noccaea

Nazwa systematyczna

Noccaea Moench
Suppl. Meth.: 89 (1802)^[3]

Typ nomenklatoryczny

N. rotundifolia (Linnaeus) Moench^[4]

Synonimy

Apterigia Galushko
Atropatenia F.K.Mey.
Brossardia Boiss.
Callothlaspi F.K.Mey.
Coluteocarpus Boiss.
Eunomia DC.
Friedrichkarlmeyeria T.Ali & Thines
Hutchinsia W.T.Aiton
Iberidella Boiss.
Ihsanalshehbazia T.Ali & Thines
Kandis Adans.
Kotschyella F.K.Mey.
Lagowskia Trautv.
Masmenia F.K.Mey.
Microthlaspi F.K.Mey.
Neurotropis (DC.) F.K.Mey.
Pseudosempervivum (Boiss.) Grossh.
Pterotropis Fourr.
Raparia F.K.Mey.
Syrenopsis Jaub. & Spach
Thlaspiceras F.K.Mey.
Vania F.K.Mey.^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Noccaea – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych. Obejmuje 129 gatunków^[3]. Większość występuje w Europie, Azji i północnej Afryce. Trzy gatunki obecne są w Ameryce Północnej, a jeden w Ameryce Południowej (w Patagonii)^[3]^[5]^[6]. Gatunki tu zaliczane w tradycyjnym, szerokim ujęciu rodzaju tobołki Thlaspi, włączane są do niego. W Polsce dwa gatunki rosną jako rodzime, przy czym ze względu na tradycyjne ujęcie systematyczne noszą nazwę zwyczajową „tobołki”^[7].

Nazwa naukowa rodzaju upamiętnia Domenico Nocca (1758–1841), włoskiego duchownego, botanika i dyrektora ogrodu botanicznego w Pawii^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Coluteocarpeae w obrębie rodziny kapustowatych (Brassicaceae)^[8]. Po rewizji systematycznej rodzaju tobołki Thlaspi w latach 70. XX wieku rodzaj Noccaea został wyodrębniony jako jeden z 12. Późniejsze badania molekularne ograniczyły liczbę rodzajów wyróżnianych w obrębie Thlaspi sensu lato do czterech. Ich klasyfikacja (w tym Noccaea) pozostaje niestabilna^[9]^[10].

Gatunki flory Polski^[7]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej^[7], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)^[3]

tobołki alpejskie Thlaspi caerulescens J. Presl & C. Presl ≡ Noccaea caerulescens (J.Presl & C.Presl) F.K.Mey.
tobołki górskie Thlaspi montanum L. ≡ Noccaea montana (L.) F.K.Mey. – gatunek uprawiany
tobołki przerosłe, t. przerosłolistne Thlaspi perfoliatum L. ≡ Noccaea perfoliata (L.) Al-Shehbaz

Wykaz gatunków^[3]

Noccaea abchasica (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea aghrica (P.H.Davis & Kit Tan) Fırat & Özüdoğru
Noccaea ali-atahanii Güzel, Özüdoğru & Kayıkçı
Noccaea alpestris (Jacq.) Kerguélen
Noccaea amani (Post) F.K.Mey.
Noccaea andersonii (Hook.f. & Thomson) Al-Shehbaz
Noccaea angustifolia F.K.Mey.
Noccaea annua (K.Koch) F.K.Mey.
Noccaea antitaurica (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea apterocarpa (Rech.f. & Aellen) Al-Shehbaz & Menke
Noccaea arctica (A.E.Porsild) Holub
Noccaea atila-ocakii Özgişi
Noccaea atlantica (Batt.) Al-Shehbaz
Noccaea aucheri (Boiss.) Özüdoğru & Al-Shehbaz
Noccaea banatica (R.Uechtr.) F.K.Mey.
Noccaea bellidifolia (Griseb.) F.K.Mey.
Noccaea birolmutlui Özgişi & Özüdoğru
Noccaea boeotica F.K.Mey.
Noccaea boissieri (Bornm.) D.A.German
Noccaea borealis F.K.Mey.
Noccaea bornmuelleri (Rech.f.) Al-Shehbaz
Noccaea bourgaei (Boiss.) D.A.German
Noccaea bovis (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea brevistyla (DC.) Steud.
Noccaea bulbosa (Spruner ex Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea caerulescens (J.Presl & C.Presl) F.K.Mey. – tobołki alpejskie
Noccaea caespitosa (Boiss.) Al-Shehbaz & Menke
Noccaea camlikensis Aytaç, Nordt & Parolly
Noccaea campylophylla (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea cappadocica (Boiss. & Balansa) Al-Shehbaz
Noccaea capricornuta (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea cariensis (Carlström) Parolly, Nordt & Aytaç
Noccaea cepaeifolia (Wulfen) Rchb.
Noccaea cilicica (Schott & Kotschy ex Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea cochleariformis (DC.) Á.Löve & D.Löve
Noccaea cochlearioides (Hook.f. & Thomson) Al-Shehbaz
Noccaea cornuticarpa (Naqshi) Al-Shehbaz
Noccaea corymbosa (J.Gay) F.K.Mey.
Noccaea cretica (Degen & Jáv.) F.K.Mey.
Noccaea cypria (Bornm.) F.K.Mey.
Noccaea dacica (Heuff.) F.K.Mey.
Noccaea densiflora (Boiss. & Kotschy) F.K.Mey.
Noccaea dolichocarpa (Zohary) Al-Shehbaz
Noccaea eburneosa F.K.Mey.
Noccaea edinensium F.K.Mey.
Noccaea eigii (Zohary) Al-Shehbaz
Noccaea elegans (Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea epirota (Halácsy) F.K.Mey.
Noccaea fendleri (A.Gray) Holub
Noccaea ferganensis (N.Busch) Czerep.
Noccaea flagellifera (O.E.Schulz) Al-Shehbaz
Noccaea freynii (N.Busch) Czerep.
Noccaea gardeziana F.K.Mey.
Noccaea germanii Al-Shehbaz
Noccaea goesingensis (Halácsy) F.K.Mey.
Noccaea graeca (Jord.) F.K.Mey.
Noccaea ×gremliana (Thell.) F.K.Mey.
Noccaea griffithiana (Boiss.) F.K.Mey.
Noccaea haussknechtii (Boiss.) F.K.Mey.
Noccaea huber-morathii (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea iberidea (Boiss.) Al-Shehbaz & Menke
Noccaea iranica Al-Shehbaz
Noccaea jankae (A.Kern.) F.K.Mey.
Noccaea japonica (H.Boissieu) F.K.Mey.
Noccaea jaubertii (Hedge) Al-Shehbaz
Noccaea kovatsii (Heuff.) F.K.Mey.
Noccaea kurdica (Hedge) Al-Shehbaz
Noccaea leblebicii (Gemici & Görk) Raus
Noccaea libanotica F.K.Mey.
Noccaea lilacina (Boiss. & A.Huet) Al-Shehbaz
Noccaea limosellifolia (Reut. ex Burnat) F.K.Mey.
Noccaea lutescens (Velen.) F.K.Mey.
Noccaea maassoumii (Mozaff.) Al-Shehbaz
Noccaea macrantha (Lipsky) F.K.Mey.
Noccaea magellanica (Pers.) Holub
Noccaea mexicana (Standl.) Holub
Noccaea meyeri Al-Shehbaz
Noccaea microphylla (Boiss. & Orph.) F.K.Mey.
Noccaea microstyla (Boiss.) F.K.Mey.
Noccaea minima (Ard.) F.K.Mey.
Noccaea montana (L.) F.K.Mey. – tobołki górskie
Noccaea mummenhoffiana Özüdoğru & Al-Shehbaz
Noccaea natolica (Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea nepalensis Al-Shehbaz
Noccaea nevadensis (Boiss. & Reut.) F.K.Mey.
Noccaea ochroleuca (Boiss. & Heldr.) F.K.Mey.
Noccaea oppositifolia (Pers.) Al-Shehbaz & Menke
Noccaea orbiculata (Steven ex DC.) Al-Shehbaz
Noccaea oxyceras (Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea papillosa (Boiss.) F.K.Mey.
Noccaea papyracea (Boiss.) Khosravi, Mumm. & Mohsenz.
Noccaea parviflora (A.Nelson) Holub
Noccaea perfoliata (L.) Al-Shehbaz – tobołki przerosłe
Noccaea phrygia (Bornm.) F.K.Mey.
Noccaea platycarpa (Fisch., C.A.Mey. & N.Busch) Al-Shehbaz
Noccaea praecox (Wulfen) F.K.Mey.
Noccaea pulvinata (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea pumila (Steven) Steud.
Noccaea rechingeri (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea rhodopensis F.K.Mey.
Noccaea rostrata (N.Busch) Al-Shehbaz
Noccaea rosularis (Boiss. & Balansa) Al-Shehbaz
Noccaea rotundifolia (L.) Moench – tobołki okrągłolistne
Noccaea rubescens (Schott & Kotschy ex Tchich.) F.K.Mey.
Noccaea sarmatica F.K.Mey.
Noccaea sempervivum (Boiss. & Balansa) Özüdoğru & Al-Shehbaz
Noccaea sintenisii (Hausskn. ex Bornm.) F.K.Mey.
Noccaea stenocarpa (Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea stenoptera (Boiss. & Reut.) F.K.Mey.
Noccaea stilosa (Ten.) Rchb.
Noccaea swatensis F.K.Mey.
Noccaea sylvia (Gaudin) F.K.Mey.
Noccaea szowitsiana (Boiss.) Al-Shehbaz
Noccaea tatianae (Bordz.) F.K.Mey.
Noccaea tenuis (Boiss. & Buhse) F.K.Mey.
Noccaea thlaspidioides (Pall.) F.K.Mey.
Noccaea triangularis (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea trinervia (DC.) Steud.
Noccaea tymphaea (Hausskn.) F.K.Mey.
Noccaea umbellata (F.K.Mey.) Al-Shehbaz
Noccaea valerianoides (Rech.f.) F.K.Mey.
Noccaea venusta (Schischk.) D.A.German
Noccaea versicolor (Stoj. & Kitan.) F.K.Mey.
Noccaea vesicaria (L.) Al-Shehbaz
Noccaea violascens (Schott & Kotschy) F.K.Mey.
Noccaea viridisepala (Podp.) F.K.Mey.
Noccaea wendelboi (Rech.f.) F.K.Mey.
Noccaea yunnanensis (Franch.) Al-Shehbaz
Noccaea zaffranii F.K.Mey.
Noccaea zangezurica (Tzvelev) Al-Shehbaz

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-09] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-09] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Noccaea Moench, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-04-09] .
↑ Noccaea Moench, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-04-09] .
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 631, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b Ihsan A.I.A. Al-Shehbaz Ihsan A.I.A., Noccaea Moench, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-04-09] .
↑ ^a ^b ^c ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 192, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Genus Noccaea Moench, [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2023-04-09] .
↑ Ihsan A.I.A. Al-Shehbaz Ihsan A.I.A., A Synopsis of the Genus Noccaea (coluteocarpeae, Brassicaceae), „Harvard Papers in Botany”, 19 (1), 2014, s. 25-51, DOI: 10.3100/hpib.v19iss1.2014.n3 [dostęp 2023-04-09] .
↑ BarışB. Özüdoğru BarışB. i inni, Phylogeny of the Genus Noccaea (Brassicaceae) and a Critical Review of Its Generic Circumscription, „Annals of the Missouri Botanical Garden”, 104 (3), 2019, s. 339-354, DOI: 10.3417/2019347 [dostęp 2023-04-09] .