Miękusz łososiowy
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | żagwiowce | ||
Rodzina | Incertae sedis | ||
Rodzaj | Erastia | ||
Gatunek | miękusz łososiowy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Erastia salmonicolor (Berk. & M.A. Curtis) Niemelä & Kinnunen Karstenia 45(2): 76 (2005) | |||
|
Miękusz łososiowy (Erastia salmonicolor (Berk. & M.A. Curtis) Niemelä & Kinnunen) – gatunek grzybów z rzędu żagwiowców (Polyporales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Erastia, Incertae sedis, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisali w 1849 r. Miles Joseph Berkeley i Moses Ashley Curtis, nadając mu nazwę Polyporus salmonicolor. Obecną nazwę nadali mu Tuomo Niemelä i Juha Kinnunen w 2005 r.[1]
Ma 11 synonimów. Niektóre z nich:
- Hapalopilus salmonicolor (Berk. & M.A. Curtis) Pouzar 1967
- Postia salmonicolor (Berk. & M.A. Curtis) M.J. Larsen & Lombard 1986
- Sarcoporia salmonicolor (Berk. & M.A. Curtis) Teixeira 1986[2].
Stanisław Domański w 1965 r. nadał mu polską nazwę miękusz ochrowoceglasty lub miękusz pomarańczowy, Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował nazwę miękusz łososiowy[3]. Wszystkie te nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia
- Owocniki
Jednoroczne, rozpostarte, w stanie świeżym o konsystencji serowatej, rozwijające się jako małe, oddzielne lub zlewające się w płaty na spodniej stronie kłód drzewa. Pojedynczy owocnik ma średnicę do 10 cm. Powierzchnia porów w stanie świeżym jasnopomarańczowa, po wyschnięciu lub z wiekiem przebarwia się na ciemnoczerwono-brązową i staje się żywiczna. Pory kanciaste, 3-4 na mm. Brzeg płodny, o tej samej barwie co pory, lub wąsko sterylny i jaśniejszy od porów. Kontekst o grubości do 3 mm, jasnopomarańczowy, po wysuszeniu ochrowo-pomarańczowy do pomarańczowo-płowożółtego, miękkowłóknisty, niestrefowany. Warstwa rurek o grubości do 2 mm, w stanie suchym wyraźnie odcinająca się od kontekstu, ciemno czerwonawo-brązowa. Kontekst pod działaniem KOH przebarwia się na ciemnoczerwono-purpurowo[4].
- Cechy mikroskopowe
Strzępki 3 typów; trochę cienkościennych, z przegrodami, o średnicy 2–5 µm; niektóre bardzo grubościenne, czasami z przegrodami i rzadkimi rozgałęzieniami, o średnicy 2–3 µm, inne bardzo rozgałęzione i przypominające strzępki łącznikowe, o średnicy 2,5–5 µm, grubościenne, czasami z przegrodami. Trama zwarta z cienkościennymi strzępkami z 2–4 przegrodami, bez cystyd. Podstawki maczugowate, 4-sterygmowe, 12–14 × 4–5 µm. Bazydiospory cylindryczne, szkliste, nieamyloidalne, 4–5 × 2–2,5 µm[4].
Występowanie i siedlisko
Podano występowanie miękusza łososiowego w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie, zwłaszcza na Półwyspie Skandynawskim[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk. Gatunek znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E– gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6].
Grzyb nadrzewny występujący na martwym drewnie drzew iglastych, na leżących na ziemi pniach i gałęziach, także korzeniach. W Polsce notowany na świerku pospolitym i jodle pospolitej[3], w innych krajach także na sosnach[4].
Przypisy
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ a b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c A.B.A.B. Budington A.B.A.B., R.L.R.L. Gilbertson R.L.R.L., Some Southwestern lignicolous Hymenomycetes of special interest, „Southwestern Naturalist”, 17, Mycobank, s. 409–422 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Występowanie Hapalopilus salmonicolor na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5 .