Lista najdłużej urzędujących przywódców państwowych
Lista najdłużej urzędujących przywódców państwowych – lista 50 osób sprawujących obecnie[a] najdłużej funkcję szefa państwa lub rządu.
Zestawienie
Wśród 50 najdłużej urzędujących przywódców znajduje się 42 szefów państw (sprawujących władzę de iure lub de facto), 6 szefów rządu i 2 gubernatorów generalnych. Spośród 42 szefów państw, 18 osób stanowią monarchowie (cesarze, emirowie, królowie, książęta, papież, regenci, sułtani). Pięciu monarchów znajduje się w pierwszej dziesiątce zestawiania.
Okres przejmowania władzy przez wymienionych szefów państw i rządów obejmuje okres od roku 1967 do 2013. Przywódcą państwowym najdłużej sprawującym swój urząd jest sułtan Brunei Hassanal Bolkiah, który zasiada na tronie nieprzerwanie od 1967 roku. W Europie najdłużej rządzi król Szwecji Karol XVI Gustaw (od 1973), natomiast w Afryce prezydent Kamerunu Paul Biya (od 1975). W Ameryce Północnej najdłużej pełni urząd premier Saint Vincent i Grenadyn Ralph Gonsalves (od 2001), a w Ameryce Południowej, prezydent Wenezueli Nicolás Maduro (od 2013). W regionie Australii i Oceanii najdłużej rządzi król Tonga Tupou VI (od 2012).
Najwięcej spośród 50 przywódców państw pochodzi z Azji (16 osób), a w dalszej kolejności z Afryki (14), Europy (13), Ameryki Północnej (5), Ameryki Południowej (1) oraz Australii i Oceanii (1).
Chalifa ibn Salman Al Chalifa, w latach 1971–2020 pełniący funkcję premiera Bahrajnu, był najdłużej urzędującym szefem rządu w historii[2]. Z kolei przywódcą najdłużej zajmującym urząd prezydenta był zmarły w 2009 prezydent Gabonu Omar Bongo, który dzierżył władzę przez 42 lata[3]. Fidel Castro był natomiast najdłużej urzędującym przywódcą państwa niebędącym monarchą; rządził Kubą przez 52 lata (1959–2011)[4]. Najdłużej panującym monarchą w historii był prawdopodobnie władca starożytnego Egiptu Pepi II, który według części badaczy rządził przez 94 lata[1]. Biorąc jednak pod uwagę pewną i udokumentowaną długość panowania, wówczas najdłużej panował król Suazi, Sobhuza II, w latach 1899–1982 (82 lata i 254 dni)[5].
Lista przywódców państw
Lp. | Osoba | Zdjęcie | Początek mandatu | Państwo | Rodzaj zajmowanego urzędu | Przynależność dynastyczna/ polityczna | Źródło |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Hassanal Bolkiah | 1967-10-05 5 października 1967(dts)[b] | Brunei | Sułtan | Dynastia Bolkiah | [6] | |
2 | Karol XVI Gustaw | 1973-09-15 15 września 1973(dts) | Szwecja | Król | Dynastia Bernadotte | [7] | |
3 | Biya, PaulPaul Biya | 1975-06-30 30 czerwca 1975(dts) | Kamerun | Premier: 30.06.1975–6.11.1982 Prezydent: od 6.11.1982 | Demokratyczne Zgromadzenie Narodu Kameruńskiego | [8] | |
4 | Obiang Nguema Mbasogo, TeodoroTeodoro Obiang Nguema Mbasogo | 1979-08-03 3 sierpnia 1979(dts) | Gwinea Równikowa | Przewodniczący Najwyższej Rady Wojskowej: 3.08.1979–15.08.1982 Prezydent: od 15.08.1982 | Partia Demokratyczna Gwinei Równikowej | [9] | |
5 | Chamenei, AliAli Chamenei | 1981-10-02 2 października 1981(dts) | Iran | Prezydent: 2.10.1981–2.08.1989 Najwyższy Przywódca: od 4.06.1989 | Dżameje Ruhaniat-e Mobarez | [10][11] | |
6 | Jan Adam II | 1984-08-26 26 sierpnia 1984(dts) | Liechtenstein | Regent: 26.08.1984–13.11.1989 Książę: od 13.11.1989 | Dynastia Liechtensteinów | [12] | |
7 | Museveni, YoweriYoweri Museveni | 1986-01-29 29 stycznia 1986(dts) | Uganda | Prezydent | Narodowy Ruch Oporu | [13] | |
8 | Mswati III | 1986-04-25 25 kwietnia 1986(dts) | Eswatini | Król | Dynastia Dlamini | [14] | |
9 | Harald V | 1990-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1990(dts) | Norwegia | Regent: 1.06.1990–17.01.1991 Król: od 17.01.1991 | Dynastia Glücksburg | [15] | |
10 | Afewerki, IsajasIsajas Afewerki | 1991-04-27 27 kwietnia 1991(dts) | Erytrea | Sekretarz Generalny Rządu: 27.04.1991–24.05.1993 Prezydent: od 24.05.1993[16] | Ludowy Front na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości | [17] | |
11 | Rahmon, EmomaliEmomali Rahmon | 1992-11-20 20 listopada 1992(dts) | Tadżykistan | Przewodniczący Rady Najwyższej: 20.11.1992–16.11.1994 Prezydent: od 16.11.1994 | Ludowo-Demokratyczna Partia Tadżykistanu | [18][19] | |
12 | Łukaszenka, AlaksandrAlaksandr Łukaszenka | 1994-07-20 20 lipca 1994(dts) | Białoruś | Prezydent | niezależny | [20] | |
13 | Letsie III | 1996-02-07 7 lutego 1996(dts) | Lesotho | Król | Dynastia Moshesh | [21] | |
14 | Sassou-Nguesso, DenisDenis Sassou-Nguesso | 1997-10-25 25 października 1997(dts) | Kongo | Prezydent | Kongijska Partia Pracy | [22] | |
15 | Henryk | 1998-03-03 3 marca 1998(dts) | Luksemburg | Regent: 3.03.1998–7.10.2000 Wielki książę: od 7.10.2000 | Dynastia Burbonów | [23] | |
16 | Abdullah II | 1999-02-07 7 lutego 1999(dts) | Jordania | Król | Dynastia Haszymidów | [24] | |
17 | Hamad ibn Isa Al Chalifa | 1999-03-06 6 marca 1999(dts) | Bahrajn | Emir: 6.03.1999–14.02.2002 Król: od 14.02.2002 | Dynastia Al Chalifa | [25] | |
18 | Ismail Omar Guelleh | 1999-05-08 8 maja 1999(dts) | Dżibuti | Prezydent | Ludowe Zgromadzenie na rzecz Postępu | [26] | |
19 | Muhammad VI | 1999-07-23 23 lipca 1999(dts) | Maroko | Król | Dynastia Alawitów | [27] | |
20 | Władimir Putin | 1999-08-09 9 sierpnia 1999(dts) | Rosja | Premier: 9.08.1999–7.05.2000 Prezydent: 7.05.2000–7.05.2008 Premier: 8.05.2008–7.05.2012 Prezydent: od 7.05.2012 | Jedna Rosja | [28] | |
21 | Paul Kagame | 2000-03-24 24 marca 2000(dts) | Rwanda | p.o. Prezydenta: 24.03.2000–22.04.2000 Prezydent: od 22.04.2000 | Rwandyjski Front Patriotyczny | [29] | |
22 | Baszszar al-Asad | 2000-07-17 17 lipca 2000(dts) | Syria | Prezydent | Partia Baas | [30] | |
23 | Ralph Gonsalves | 2001-03-29 29 marca 2001(dts) | Saint Vincent i Grenadyny | Premier | Partia Jedności Pracy | ||
24 | Recep Tayyip Erdoğan | 2003-03-14 14 marca 2003(dts) | Turcja | Premier: 14.03.2003–28.08.2014 Prezydent: od 28.08.2014 | Partia Sprawiedliwości i Rozwoju | [31] | |
25 | Joan Enric Vives Sicília | 2003-05-12 12 maja 2003(dts) | Andora | Współksiążę episkopalny | niezależny | [32] | |
26 | İlham Əliyev | 2003-08-04 4 sierpnia 2003(dts) | Azerbejdżan | Premier: 4.08.2003–4.11.2003 Prezydent: od 31.10.2003 | Partia Nowego Azerbejdżanu | ||
27 | Shavkat Mirziyoyev | 2003-12-12 12 grudnia 2003(dts) | Uzbekistan | Premier: 12.12.2003–14.12.2016 p.o. Prezydenta: 8.09.2016–14.12.2016 Prezydent: od 14.12.2016 | Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu | [33] | |
28 | Roosevelt Skerrit | 2004-01-08 8 stycznia 2004(dts) | Dominika | Premier | Partia Pracy Dominiki | ||
29 | Alojzy | 2004-08-15 15 sierpnia 2004(dts) | Liechtenstein | Regent | Dynastia Liechtensteinów | [34] | |
30 | Norodom Sihamoni | 2004-10-14 14 października 2004(dts) | Kambodża | Król | Dynastia Norodom | [35] | |
31 | Mahmud Abbas | 2005-01-15 15 stycznia 2005(dts) | Palestyna | Prezydent | Al-Fatah | ||
32 | Albert II Grimaldi | 2005-03-31 31 marca 2005(dts) | Monako | Regent: 31.03.2005–6.04.2005 Książę: od 6.04.2005 | Dynastia Grimaldich | [36] | |
33 | Faure Gnassingbé | 2005-05-04 4 maja 2005(dts) | Togo | Prezydent | Unia na rzecz Republiki | ||
34 | Muhammad ibn Raszid Al Maktum | 2006-02-11 11 lutego 2006(dts) | Zjednoczone Emiraty Arabskie | Premier | Dynastia Al Maktum | [37] | |
35 | Jigme Khesar Namgyel Wangchuck | 2006-12-14 14 grudnia 2006(dts) | Bhutan | Król | Dynastia Wangchuck | [38] | |
36 | Daniel Ortega | 2007-01-10 10 stycznia 2007(dts) | Nikaragua | Prezydent | Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego | ||
37 | Patrick Allen | 2009-02-26 26 lutego 2009(dts) | Jamajka | Gubernator generalny[c] | niezależny | ||
38 | Viktor Orbán | 2010-05-29 29 maja 2010(dts) | Węgry | Premier | Fidesz | [39] | |
39 | Alassane Ouattara | 2010-12-04 4 grudnia 2010(dts) | Wybrzeże Kości Słoniowej | Prezydent | Zgromadzenie Republikanów | [40] | |
40 | Salva Kiir Mayardit | 2011-07-09 9 lipca 2011(dts) | Sudan Południowy | Prezydent | Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu | ||
41 | Michael D. Higgins | 2011-11-11 11 listopada 2011(dts) | Irlandia | Prezydent | Partia Pracy | [41] | |
42 | Kim Dzong Un | 2011-12-17 17 grudnia 2011(dts) | Korea Północna | Najwyższy Przywódca | Partia Pracy Korei | [42] | |
43 | Tupou VI | 2012-03-18 18 marca 2012(dts) | Tonga | Król | Dynastia Tupou | ||
44 | Xi Jinping | 2012-11-15 15 listopada 2012(dts) | Chiny | Sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin: od 15.11.2012 Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej: od 14.03.2013 | Komunistyczna Partia Chin | [43] | |
45 | Nicolás Maduro | 2013-03-05 5 marca 2013(dts) | Wenezuela | p.o. Prezydenta: 5.03.2013–19.04.2013 Prezydent: od 19.04.2013 | Zjednoczona Partia Socjalistyczna Wenezueli | [44] | |
46 | Franciszek | 2013-03-13 13 marca 2013(dts) | Watykan | Suweren Państwa Watykańskiego | niezależny | ||
47 | Abdoulkader Kamil Mohamed | 2013-04-01T00:00:00.001 1 kwietnia 2013(dts) | Dżibuti | Premier | Ludowe Zgromadzenie na rzecz Postępu | [45] | |
48 | Wilhelm-Aleksander | 2013-04-30 30 kwietnia 2013(dts) | Holandia | Król | Dynastia Oranje-Nassau | ||
49 | Cécile La Grenade | 2013-05-07 7 maja 2013(dts) | Grenada | Gubernator generalny[c] | niezależna | ||
50 | Filip I Belgijski | 2013-06-21 21 czerwca 2013(dts) | Belgia | król Belgów |
1967–1979 | 1980–1989 | 1990–1999 | 2000–2009 | 2010–2019 |
Zobacz też
- Lista szefów państw i rządów
- Lista kobiet szefów państw i rządów
- Lista najkrócej urzędujących przywódców państwowych
- Najdłużej pełniący urząd przywódcy państwowi w historii
- Lista panujących monarchów
Uwagi
- ↑ Stan na 19 lipca 2024.
- ↑ Od 1 stycznia 1984 sułtan niepodległego Brunei.
- ↑ a b Gubernator generalny reprezentuje króla Karola III.
Przypisy
- ↑ a b History: Pepi II. The Ancient Egypt Site. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ Steven Wright: Fixing the Kingdom: Political Evolution and Socio-Economic Challenges in Bahrain. CIRS Georgetown University. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
- ↑ OBITUARY: Omar Bongo: World’s longest-serving president. Earth Times. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ Cuba’s Fidel Castro steps down after half a century. Reuters, 19 lutego 2008. [dostęp 2010-10-25]. (ang.).
- ↑ H. McCoubrey, Justin Morris: Regional peacekeeping in the post-Cold War era. Martinus Nijhoff Publishers, 2000. [dostęp 2011-07-28]. (ang.).
- ↑ His Majesty Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah. The Government of Brunei Darussalam. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-17)]. (ang.).
- ↑ H.M. King Carl XVI Gustaf. The Royal Family. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ La President: Biographie. Presidence de la Republique de Cameroun. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ Presidente de la Republica. Republic of Equatorial Guinea.net. [dostęp 2009-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2009)]. (hiszp.).
- ↑ Profile: Ayatollah Ali Khamenei. BBC News. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ History of Iran: Iran after the victory of 1979's Revolution. Iran Chamber Society. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ Prince Hans-Adam II. The Princely House of LIechtenstein. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-27)]. (ang.).
- ↑ President Yoweri Museveni. The Official Website: State House, the Republic of Uganda. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
- ↑ Mswati III, King. Prominent People. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ His Majesty King Harald. Kongehuset.no. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
- ↑ Erytrea uzyskała niepodległość 24 maja 1993
- ↑ African Union. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-30)]. (ang.).
- ↑ Emomali Rahmon. President of Republic of Tajikistan. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
- ↑ DWA 278:Oil and Politics in the Caspian Basin. faculty.oxy.edu. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-23)]. (ang.).
- ↑ Belarus – Government. Central Intelligence Agency, 18 grudnia 2008. [dostęp 2008-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 grudnia 2008)]. (ang.).
- ↑ His Majesty King Letsie III. The Lesotho Monarchy. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-24)]. (ang.).
- ↑ Biographie. denisassou.com. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (fr.).
- ↑ S.A.R. le Grand-Duc. monarchieslu.fr. [dostęp 2021-11-24]. (fr.).
- ↑ His Majesty King Abdullah II. kingabdullah.jo. [dostęp 2011-09-20]. (ang.).
- ↑ The Al-Khalifa Dynasty. royalark.net. [dostęp 2011-11-03]. (ang.).
- ↑ Djibouti profile. BBC News, 4 października 2011. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
- ↑ World: Africa Mohammed VI takes Moroccan throne. BBC News, 24 lipca 1999. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
- ↑ YELTSIN RESIGNS: THE OVERVIEW; Yeltsin Resigns, Naming Putin as Acting President To Run in March Election. www.nytimes.com, 31 grudnia 1999. [dostęp 2021-11-12]. (ang.).
- ↑ Kagame elected Rwandan president. BBC News, 17 kwietnia 2000. [dostęp 2021-07-23]. (ang.).
- ↑ Syrians Vote To Confirm Assad's Son As President. New York Times, 11 lipca 2000. [dostęp 2021-10-31]. (ang.).
- ↑ Turkish PM quits for Erdogan. cnn.com, 11 marca 2003. [dostęp 2021-11-24]. (ang.).
- ↑ ● RINUNCIA DEL VESCOVO DI URGELL (SPAGNA E PRINCIPATO DI ANDORRA). vaticannews.va, 12 maja 2003. [dostęp 2021-11-10]. (wł.).
- ↑ Ислам Каримов готовит себе преемника?. Stoletie, 12 grudnia 2003. [dostęp 2022-01-21]. (ros.).
- ↑ S.D. Erbprinz Alois. Fuerstenhaus, 15 sierpnia 2004. [dostęp 2022-01-21]. (niem.).
- ↑ Cambodia chooses new monarch. BBC, 14 października 2004. [dostęp 2021-10-31]. (ang.).
- ↑ Prince Albert to ascend throne in Monaco. nzherald, 6 kwietnia 2005. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
- ↑ Dubai's formidable new ruler. 5 stycznia 2006 opublikowany = BBC. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
- ↑ Bhutan king announces abdication. BBC, 14 grudnia 2006. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
- ↑ Konservativer Orban als Ministerpräsident vereidigt. welt.de, 29 maja 2010. [dostęp 2021-11-10]. (niem.).
- ↑ World leaders back Ouattara as Ivory Coast poll winner. bbc.com, 4 grudnia 2010. [dostęp 2022-03-19]. (niem.).
- ↑ Michael D Higgins inaugurated as new Irish president. bbc.com, 11 listopada 2011. [dostęp 2022-09-09]. (ang.).
- ↑ North Korea Leader Kim Jong Il Has Died. wsj.com, 17 grudnia 2011. [dostęp 2023-01-02]. (ang.).
- ↑ Xi Jinping elected general secretary of CPC Central Committee. s. cntv.en. [dostęp 2024-01-14]. (ang.).
- ↑ Nicolas Maduro sworn in as acting president of Venezuela. s. bbc.com. [dostęp 2024-03-02]. (ang.).
- ↑ A new Prime Minister appointed in Djibouti (Apr 02, 2013).. mfa.gov.et, 2013-04-02. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-07-02)]. (ang.).