Leon Dzierdziejewski
major kawalerii | |||
Data i miejsce urodzenia | 26 stycznia 1894 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | wiosna 1940 | ||
Przebieg służby | |||
Siły zbrojne | Wojsko Polskie | ||
Jednostki | RIK Postawy | ||
Stanowiska | rejonowy inspektor koni | ||
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa | ||
Odznaczenia | |||
|
Leon Dzierdziejewski (ur. 26 stycznia 1894 w Puziniewiczach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 26 stycznia 1894 roku w majątku Puziniewicze, w ówczesnym powiecie nowogródzkim guberni mińskiej, w rodzinie Januarego Konstantego (Onufrego) i Marii z Celińskich[1]. W 1914 roku ukończył Szkołę Handlową w Wilnie i rozpoczął studia w Instytucie Handlowym w Kijowie. Brał udział w strajkach szkolnych o wprowadzenie języka polskiego i nauki religii w języku polskim.
Od 13 lutego 1915 roku służył w armii rosyjskiej[2]. 13 września tego roku ukończył Mikołajewską Szkołę Kawalerii (ros. Николаевское кавалерийское училище) w Piotrogrodzie i został wcielony do 15 pułku ułanów tatarskich[2]. Po upadku caratu w 1917 roku rozpoczął służbę w I Korpusie Polskim, po powrocie do kraju, w sierpniu 1918 roku, wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego. Został przydzielony do 2 pułku ułanów na stanowisko dowódcy plutonu. Z pułkiem tym walczył podczas wojny z bolszewikami jako dowódca plutonu i szwadronu kaemów. Za walki pod Ojrzeniem odznaczony Krzyżem Srebrnym Ordery Virtuti Militari.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku, przez pewien czas pełnił funkcję dowódcy szwadronu zapasowego. 6 lipca 1929 roku został przeniesiony do 8 pułku ułanów w Krakowie na stanowisko kwatermistrza[3]. 31 marca 1931 roku został przeniesiony na stanowisko rejonowego inspektora koni w Postawach[4].
W latach 20. był członkiem Wojskowego Klubu Samochodowego i Motocyklowego[5]. W listopadzie 1932 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Okrpusu Nr II, a z dniam 30 kwietnia 1934 przeniesiony w stan spoczynku[6][7].
W 1939 został aresztowany przez wkraczające radzieckie wojska okupacyjne. Wiosną 1940 został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Upamiętnienie
- 5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4591 (1921)[9][10]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[11]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[11]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[11]
- Odznaka pamiątkowa I Korpusu Polskiego w Rosji[12]
- Medal Zwycięstwa[11]
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- zbrodnia katyńska
Przypisy
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 192.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 108.
- ↑ Dział urzędowy. Spis członków Wojskowego Klubu Samochodowego i Motocyklowego w dniu 15 marca 1926 r.. „Automobilista Wojskowy”, s. 3, Nr 2 z 15 marca 1926. Wojskowy Klub Samochodowy i Motocyklowy.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 15 listopada 1932, s. 398.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 279.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3373 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 39, poz. 1822)
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 409.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia
- Leon Dzierdziejewski. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.90-8559 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-12].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.