Kur bankiwa
Gallus gallus[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
Samiec | |||
Samica | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ptaki | ||
Podgromada | Neornithes | ||
Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
Rząd | grzebiące | ||
Rodzina | kurowate | ||
Podrodzina | bażanty | ||
Plemię | Gallini | ||
Rodzaj | Gallus | ||
Gatunek | kur bankiwa | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
najmniejszej troski | |||
Zasięg występowania | |||
| |||
|
Kur bankiwa[4], bankiwa[4] (Gallus gallus) – gatunek ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), uważany za dzikiego przodka kury domowej. Udomowiony został ok. 8000 lat temu[5]. Występuje w północno-wschodnich Indiach i południowo-wschodniej Azji.
Podgatunki i zasięg występowania
Wyróżniono kilka podgatunków G. gallus[6][2]:
- G. gallus murghi – północne Indie, Nepal, Bhutan, Bangladesz.
- G. gallus spadiceus – północno-wschodnie Indie do południowych Chin, Półwysep Malajski i północna Sumatra.
- G. gallus jabouillei – południowe Chiny do północnego Wietnamu i północny Laos.
- G. gallus gallus – południowa Mjanma do Indochin.
- G. gallus bankiva – Jawa.
Forma udomowiona:
- G.gallus domesticus – cały świat z wyjątkiem Antarktydy.
Morfologia
Długość ciała samca 65–75 cm, z czego na ogon przypada 26–28 cm. Samica mierzy 42–46 cm, z czego ogon zajmuje 14–16 cm. Masa ciała samca wynosi około 1 kg, samicy – 0,8 kg. Z kur domowych najbardziej kura bankiwa przypominają zielononóżka kuropatwiana i niektóre kury liliputki[7].
Ekologia
Kur bankiwa zamieszkuje dżunglę i gęste lasy o zwartym podszycie. Wczesnym rankiem ptaki wychodzą z gąszczu, by żerować w otwartych miejscach w lesie lub na śródleśnych polanach. Przebywają w grupach z jednym samcem i kilkoma lub kilkunastoma kurami. Pożywienie stanowią nasiona, owoce i owady[7].
Gniazdo to kupka listowia i trawy. Samica składa 8–12 jaj. Inkubacja trwa około 19 dni. Podobnie jak u kury domowej samiec nie zajmuje się ani inkubacją, ani opieką nad młodymi[7].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kura bankiwę za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji jest spadkowy[3].
Przypisy
- ↑ Gallus gallus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Red Junglefowl (Gallus gallus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
- ↑ a b Gallus gallus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: PHASIANIDAE Horsfield, 1821 - KUROWATE - PARTRIDGES, PHEASANTS, GROUSE (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-29].
- ↑ Raman AkinyanjuR.A. Lawal Raman AkinyanjuR.A. i inni, The wild species genome ancestry of domestic chickens, „BMC Biology”, 18, 2020, DOI: 10.1186/s12915-020-0738-1, ISSN 1741-7007, PMID: 32050971, PMCID: PMC7014787 [dostęp 2020-08-04] .
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pheasants, partridges, francolins. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-29]. (ang.).
- ↑ a b c Albin Łącki: Wśród zwierząt. Ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 94. ISBN 83-09-01320-5.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- J9U: 987007565868805171
- Britannica: animal/red-jungle-fowl
- БРЭ: 860980
- SNL: bankivahane