Kraspedia

Kraspedia
Ilustracja
Craspedia variabilis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

kraspedia

Nazwa systematyczna
Craspedia G.Forst.
Fl. Ins. Austr.: 58 (1786)[3]
Synonimy
  • Richea Labill.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Kraspedia[4] (Craspedia G.Forst.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 25 gatunków[3]. Rośliny te występują w Australii i Nowej Zelandii[3]. Niektóre uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza Craspedia uniflora[5].

Kwiatostan Craspedia variabilis

Morfologia

Pokrój
Rośliny zielne, zarówno roczne jak i wieloletnie. Niektóre tworzą zwykle z korzeń palowy, inne grube korzenie wiązkowe[6].
Liście
Skrętoległe, zebrane w rozetę przyziemną, u niektórych gatunków występują też liście łodygowe, wyraźnie zmniejszające rozmiary wraz z wysokością. Liście są siedzące, często obejmujące łodygę, z blaszką całobrzegą, nagą lub owłosioną[6].
Kwiaty
Zebrane po 4–12 w drobne koszyczki, które wyrastają skupione po 20–125 w kwiatostanie złożonym mającym postać kulistej główki lub półkulistego koszyczka. Każdy z drobnych koszyczków wsparty jest zieloną podsadką i 5–10 bezbarwnymi listkami okrywy. Kwiaty są rurkowate, obupłciowe i 5-krotne[6]. Ich korony są białe lub żółte, rzadziej różowe lub fioletowe[7].
Owoce
Jajowate niełupki zwieńczone pierzastym puchem kielichowym[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae, podrodziny Asteroideae i plemienia Gnaphalieae[8].

Sześć gatunków z tego rodzaju wyłączono w osobny rodzaj Pycnosorus (dotyczy to m.in. Pycnosorus globosus, który pod nazwą kraspedia kulista uprawiany bywa w Polsce[4])[3].

Wykaz gatunków[3]
  • Craspedia adenophora K.L.McDougall & N.G.Walsh
  • Craspedia alba J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia aurantia J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia canens J.Everett & Doust
  • Craspedia costiniana J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia crocata J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia cynurica Rozefelds & A.M.Buchanan
  • Craspedia glabrata (Hook.f.) Rozefelds
  • Craspedia glauca (Labill.) Spreng.
  • Craspedia gracilis Hook.f.
  • Craspedia haplorrhiza J.Everett & Doust
  • Craspedia incana Cockayne & Allan
  • Craspedia lamicola J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia lanata (Hook.f.) Allan
  • Craspedia leucantha F.Muell.
  • Craspedia macrocephala Hook.
  • Craspedia major (Hook.f.) Allan
  • Craspedia maxgrayi J.Everett & Joy Thomps.
  • Craspedia minor (Hook.f.) Allan
  • Craspedia paludicola J.Everett & Doust
  • Craspedia preminghana Rozefelds
  • Craspedia robusta (Hook.f.) Cockayne
  • Craspedia rosulata Rozefelds & A.M.Buchanan
  • Craspedia uniflora G.Forst.
  • Craspedia variabilis J.Everett & Doust

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-06-21]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-06-21]  (ang.).
  3. a b c d e f Craspedia G.Forst.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-21].
  4. a b Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 62. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 243, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  6. a b c d Genus Craspedia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. National Herbarium of NSW, Royal Botanic Garden Sydney. [dostęp 2022-06-21].
  7. Craspedia G.Forst.. [w:] Flora of New Zealand [on-line]. Manaaki Whenua Landcare Research. [dostęp 2022-06-21].
  8. Genus Craspedia G. Forst.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-06-21].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 1330938
  • GBIF: 3098210
  • identyfikator iNaturalist: 323539
  • IPNI: 8419-1
  • NCBI: 59426
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:8419-1
  • identyfikator Tropicos: 40015885
  • CoL: 3V7S