Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i klasztor Karmelitów w Mścisławiu

kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
511Г000504
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Obwód

 mohylewski

Miejscowość

Mścisław

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mścisławiu

Wezwanie

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny

Wspomnienie liturgiczne

15 sierpnia

Historia
Data zakończenia budowy

XVII w.

Data poświęcenia

XVII w.

Data zamknięcia

1937

Data reaktywacji

1992

Fundator

Jan Jakub Madaliński (kościół), Zygmunt III Waza (klasztor)

Dane świątyni
Styl

barok

Architekt

Jan Krzysztof Glaubitz

Wieża kościelna
• liczba wież


2

Liczba naw

3

Położenie na mapie Mścisława
Mapa konturowa Mścisława, w centrum znajduje się punkt z opisem „kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po prawej znajduje się punkt z opisem „kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny”
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego
Mapa konturowa obwodu mohylewskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny”
Ziemia54°01′25,59″N 31°43′34,29″E/54,023775 31,726192
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny[1] i klasztor Karmelitów w Mścisławiu (biał. Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі і кляштар кармелітаў) – rzymskokatolicki zespół kościelno-klasztorny w Mścisławiu, wzniesiony w XVII w. Kościół parafialny parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mścisławiu.

Historia

Fundusz na utworzenie w Mścisławiu klasztoru karmelitańskiego, jednego z pierwszych na ziemiach litewskich i białoruskich, wydzielił król Zygmunt III Waza w 1631[2]. Z kolei kościół na potrzeby zakonników wzniósł wojski mścisławski Jan Jakub Madaliński. Podawane są różne daty tego wydarzenia: 1614, 1617, 1637–1638 lub 1654[3][4].

W wymienionych latach zbudowany został kościół, natomiast w 1667 powstał przy nim drewniany klasztor[3]. W latach 1746–1750 miała miejsce jego całkowita przebudowa w stylu barokowym, według projektu Jana Krzysztofa Glaubitza[4]. Również w XVIII w. na miejscu drewnianego klasztoru wzniesiono murowany[3]. W 1832 klasztor karmelitański został skasowany. W momencie jego likwidacji żyło w nim trzech zakonników. Kościół pozostał czynny jako świątynia parafialna[3]. Parafia była nieprzerwanie czynna do 1937, gdy na polecenie władz radzieckich kościół pokarmelitański został zamknięty i zaadaptowany na magazyn. Parafia rzymskokatolicka odzyskała obiekt w 1992[5].

Obecnie kościół jest zrujnowany i trwa jego restauracja. Nie posiada dachu (skonstruowano drewniane zadaszenie), podłogi, a pod ścianami leżą fragmenty drewnianych ornamentów. Msze święte odbywają się w zakrystii, gdzie urządzono kaplicę[6].

Architektura

Kościół jest trójnawową orientowaną bazyliką, bez nawy poprzecznej ani wyodrębnionych zakrystii[2]. Na jego elewacji frontowej znajdują się dwie czworoboczne wieże, pomiędzy którymi wzniesiono ozdobny fronton. Wszystkie elewacje świątyni zdobione są gzymsami i pilastrami. Wnętrze świątyni było bogato zdobione freskami, z których przetrwało ok. dwudziestu kompozycji, w tym portret fundatora i scena rzezi mieszkańców Mścisławia w 1654[4].

Klasztor przylega do kościoła od strony północnej[2]. Jest to dwukondygnacyjny, kryty dwuspadowym dachem budynek, zbudowany na planie prostokąta. Od 1988 jest on siedzibą społecznego muzeum historyczno-archeologicznego[4].

  • Galeria
  • Kościół przed 1912 rokiem
    Kościół przed 1912 rokiem
  • Fresk przedstawiający rzeź Karmelitów przez wojska moskiewskie księcia Trubeckiego w 1654 r., fotografia z 1912 roku
    Fresk przedstawiający rzeź Karmelitów przez wojska moskiewskie księcia Trubeckiego w 1654 r., fotografia z 1912 roku
  • Fresk przedstawiający szturm zamku mścisławskiego przez wojska moskiewskie w 1654 r., fotografia z 1912 roku
    Fresk przedstawiający szturm zamku mścisławskiego przez wojska moskiewskie w 1654 r., fotografia z 1912 roku
  • Główny ołtarz w 1913 r.
    Główny ołtarz w 1913 r.
  • Wnętrze kościoła w 2012 roku
    Wnętrze kościoła w 2012 roku

Przypisy

  1. Polski egzonim przyjęty na 125. posiedzeniu KSNG.
  2. a b c I. Sluńkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, "Progress-Tradicija", Moskwa 2002, s. 362 i 370.
  3. a b c d I. Sluńkowa, Chramy i monastyri Biełarusi XIX wieka w sostawie Rossijskoj Impierii. Pieriesozdanije nasledija, "Progress-Tradicija", Moskwa 2010, ISBN 978-5-89826-326-3, s. 599.
  4. a b c d GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 151, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268 .
  5. R. Maciejewski, Korespondencja z Białorusi. Pod rosyjską granicą
  6. Zabytkowy kościół w Mścisławiu czeka na renowację | PepeTV [online], www.pepe-tv.eu [dostęp 2017-03-22]  (pol.).