Kościół św. Wojciecha w Krakowie (Rynek Główny)
 | Ten artykuł dotyczy kościoła na Rynku. Zobacz też: kościół św. Wojciecha przy ul. Wojciecha. |
 A-79 z 17 lutego 1975[1] | |||||||||
| kościół rektoralny | |||||||||
 | |||||||||
| Państwo |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Adres | Rynek Główny 2 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Rektorat | św. Wojciecha | ||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | 23 kwietnia | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||
 50°03′39,2″N 19°56′15,9″E/50,060889 19,937750 | |||||||||
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Kościół św. Wojciecha – rzymskokatolicki kościół rektoralny znajdujący się na Rynku Głównym w Krakowie. Pierwotnie romański, w XVII i XVIII wieku przebudowany w stylu barokowym.
Historia
Wedle tradycji w tym miejscu miał głosić kazania św. Wojciech, a na pamiątkę tego wydarzenia miał powstać drewniany kościółek. Podczas badań archeologicznych odsłonięto pod obecną budowlą relikty wcześniejszej, murowanej, z przełomu X i XI wieku. Obecna romańska świątynia powstała w 2. połowie XI lub na początku XII wieku. W 1404 roku, dzięki bp. Piotrowi Wyszowi Radolińskiemu, kościół został prebendą uniwersytecką. W 1453 wygłaszał tu swoje kazania Jan Kapistran. Na początku XVII w. budowla uległa barokizacji: podwyższono ściany kościoła, całość budowli nakryto kopułą, wytynkowano romańskie mury oraz wybudowano od strony zachodniej nowe wejście. Przebudową kierowali prof. Walenty Fontana oraz ks. Sebastian Mirosz. W 1711 roku dobudowano zakrystię, w 1778 – kaplicę bł. Wincentego Kadłubka.
Budynek jest jednonawowy, nakryty eliptyczną kopułą, z prosto zamkniętym prezbiterium. Do nawy przylegają dwie nisze (pastoforia). Od północy do kościoła przylega zakrystia w formie zbliżonej do półkolistej absydy, od południa – prostokątna kaplica Kadłubka. Do wnętrza świątyni prowadzi późnobarokowy portal (2. połowa XVIII). Wyposażenie wnętrza jest barokowe, z ok. połowy XVIII wieku. W ołtarzu głównym znajduje się XVII-wieczną kopię obrazu Matki Boskiej Większej. Kopuła jest współcześnie polichromowana przez Eugeniusza Czuhorskiego. W tęczy wisi XV-wieczny krucyfiks. Kaplica ma sklepienie kolebkowe z lunetami, znajduje się w niej obraz Kadłubka przypisywany Szymonowi Czechowiczowi.
W podziemiach kościoła znajduje się ekspozycja związana z historią Rynku[2].
-
Wnętrze kościoła -
Chór i organy -
Kościół widziany z południa.
Po prawej kaplica bł. Wincentego Kadłubka -
Wnętrze kaplicy bł. Wincentego Kadłubka -
Epitafium grobowe Walentego Fontany
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2022-01-11] .
- ↑ Podziemia Kościoła św. Wojciecha w Krakowie [online], museo.pl .
Linki zewnętrzne
- Panorama sferyczna z wnętrza kościoła. panoramy.zbooy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- Kościół św. Wojciecha na stronie krakow4u.pl
- Władysław Łuszczkiewicz, Dawny romański kościół św. Wojciecha na podstawie własnych zdjęć i badań, „Rocznik Krakowski”, 3 (1900), s. 153-172 [1]
