Jan Hackaert

Jan Hackaert
Imię i nazwisko

Jan Jansz. Hackaert

Data i miejsce urodzenia

ochrz. 1 lutego 1628
Amsterdam

Data i miejsce śmierci

po 1685
Amsterdam

Narodowość

holenderska

Dziedzina sztuki

malarstwo, rysunek, grafika

Epoka

barok

Gatunek

pejzaż

Multimedia w Wikimedia Commons
Bergachtig landschap, ok. 1660–1685
Reizigers in een landschap, ok. 1638–1652

Jan Hackaert (ochrzczony 1 lutego 1628 w Amsterdamie, zm. po 1685 tamże)[1] – holenderski malarz, rysownik i akwaforcista barokowy.

Życiorys

Uczeń Rudolfa Werdmüllera[1]. W latach 1653–1656 kilkukrotnie odbył podróż wzdłuż Renu do Szwajcarii. Prawdopodobnie nie wyjechał do Włoch, jak od dawna przypuszczano[a][1][2][3]. Około 1658 wrócił do Amsterdamu, gdzie osiedlił się na stałe[2][4].

Twórczość

Malował głównie pejzaże, które można podziellić na dwie kategorie[3], obie przesycone nastrojowym światłem[2]. Pierwszą były pejzaże italianizujące, zbliżone stylem do twórczości Jana Botha i Jana Asselijna (Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664)[3]. Druga kategoria to pejzaże leśne (Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685), nierzadko ze scenami myśliwskimi (Polowanie na jelenia w lesie[b], 1660), wykazujące większą oryginalność artysty[2][3]. Cieszyły się one dużą popularnością na rynku sztuki mu współczesnej, głównie dlatego, że odzwierciedlały dobrobyt i zamożne sposoby spędzania wolnego czasu, rzeczywiste lub pożądane przez potencjalnych nabywców[2]. Sztafaż w pejzażach Hackaerta jest przypisywany Lingelbachowi, Berchemowi i van de Veldemu[3][4].

Będąc w Szwajcarii, Hackaert wykonał kilka dużych rysunków topograficznych, np. Widok na Via Mala (ołówek i brązowy tusz lawowany, 750×560 mm, 1655)[2]. Rysunki te powstały prawdopodobnie na potrzeby wielotomowego atlasu Laurensa van der Hema[1][3]. W Amsterdamie wykonywał rysunki bardziej szkicowe i swobodniejsze, utrzymane w manierze Botha, którego prace zbierał i kopiował[2][4].

Hackaert zajmował się również akwafortą[3]. Znanych jest siedem jego rycin, wszystkie przedstawiają krajobrazy północnoeuropejskie[2][4].

Wpływ stylu Hackaerta jest widoczny w twórczości Frederika de Moucherona[1].

Według Hofstedego de Groota ostatnie sygnowane dzieło Hackaerta pochodzi z 1685 i przypuszcza się, że w tym roku lub wkrótce potem artysta zmarł[2].

Ważniejsze prace

  • Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664, Rijksmuseum, Amsterdam
  • Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685, Rijksmuseum, Amsterdam
  • Polowanie na jelenia w lesie, 1660, Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Aleja jesionów nad kanałem, Amsterdam,
  • Włoski wieczór, Rotterdam,
  • Jezioro Trazymeńskie o zachodzie słońca, Amsterdam.

Galeria

  • Widok na Zamek Schwanenburg w Kleve, ok. 1643–1705, Groninger Museum
    Widok na Zamek Schwanenburg w Kleve, ok. 1643–1705, Groninger Museum
  • Polowanie na jelenia w lesie, 1660, Muzeum Narodowe w Warszawie
    Polowanie na jelenia w lesie, 1660, Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664, Rijksmuseum, Amsterdam
    Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664, Rijksmuseum, Amsterdam
  • Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685, Rijksmuseum, Amsterdam
    Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685, Rijksmuseum, Amsterdam

Uwagi

  1. Według Gersona Hackaert podróżował także do Włoch: przebywał w Urbino i Fossombrone, w Apeninach, nad Jeziorem Trazymeńskim, w Perugii, Asyżu, Tivoli i Sorrento. Jednak w 2010 badacze uznali, że jest prawie niemożliwe, aby rzeczywiście odbył taką podróż[1].
  2. Sztafaż wykonał Nicolaes Berchem[3].

Przypisy

  1. a b c d e f Jan Hackaert [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-02]  (ang. • niderl.).
  2. a b c d e f g h i LuukL. Bos LuukL., Hackaert, Jan [Johannes], Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T035998 [dostęp 2023-08-22]  (ang.).
  3. a b c d e f g h MaciejM. Monkiewicz MaciejM., Hackaert, Jan lub Johannes, [w:] RobertR. Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 158–159, ISBN 83-221-0686-6  (pol.).
  4. a b c d Hackaert, Jan or Hackert and Hakkert, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00082211 [dostęp 2023-08-22]  (ang.).

Bibliografia

  • Hackaert Jan, [w:] RobertR. Genaille RobertR., Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 89–90  (pol.).
  • Andrzej Chudzikowski (red.): Krajobraz holenderski XVII wieku. Warszawa: Muzeum Narodowe, 1958, s. 49.

Linki zewnętrzne

  • Jan Hackaert w Artcyclopedia.com. [dostęp 2010-10-26]. (ang.).
  • Web Gallery of Art – biogram i galeria. [dostęp 2010-10-26]. (ang.).
  • ISNI: 0000000055299821
  • VIAF: 15350735
  • ULAN: 500012416
  • LCCN: n81115969
  • GND: 118544268
  • BnF: 149658587
  • NKC: jx20040723001
  • NTA: 068632622
  • PWN: 3909333
  • SNL: Jan_Hackaert