Józef Skwirut
Kraj działania | Polska |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 14 lutego 1905 |
Data i miejsce śmierci | 22 sierpnia 1989 |
Proboszcz parafii Żegiestów | |
Okres sprawowania | 1934–1945 |
Proboszcz parafii Krzyżanowice | |
Okres sprawowania | 1945–1980 |
Wyznanie | katolicyzm |
Kościół | |
Inkardynacja | diecezja tarnowska |
Prezbiterat | 1928 |
Odznaczenia | |
Józef Skwirut (ur. 14 lutego 1905 w Czarnej Sędziszowskiej, zm. 22 sierpnia 1989 w Tarnowie) – polski duchowny katolicki, proboszcz parafii Żegiestów-Zdrój i Krzyżanowice, społecznik, patron Szkoły Podstawowej z Oddziałami Sportowymi w Proszówkach.
Życiorys
Był synem Leona i Tekli z domu Pipała. Gimnazjum niższe ukończył w Rzeszowie, a wyższe od klasy piątej w Brzesku. W 1924 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, gdzie cztery lata później przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Leona Wałęgi. Pracował jako wikariusz w Muszynie, Gromniku, Zdziarcu, Libuszy i Nowym Sączu[1].
W lipcu 1934 r. został proboszczem w Żegiestowie. 9 października 1935 r. z jego inicjatywy powstała tam Powszechna Szkoła im św. Teresy – pierwsza polska szkoła podstawowa w Żegiestowie. Uczęszczało tam wówczas 20 dzieci, z których utworzono dwa oddziały. W 1945 r. został mianowany proboszczem w Krzyżanowicach koło Bochni[2]. Cieszył się autorytetem wśród wiernych, organizował wycieczki i pielgrzymki, edukował oraz służył pomocą w codziennym życiu. Jego pasją była gra na fortepianie – w parafii założył chór i teatr ludowy. W budynku dawnego Katolickiego Uniwersytetu Ludowego założył „Dom sieroty wojennego” dla dzieci, których rodzice zginęli podczas II wojny światowej (działał on do 1963 roku)[3]. Ks. Skwirut obdarzony był talentem malarskim, czego dowodem są pozostawione przez niego obrazy (wśród nich jest obraz „Jezu ufam Tobie”, który znajduje się w kościele św. Andrzeja Boboli w Gawłowie). Z jego inicjatywy 15 maja 1947 r. społeczność Proszówek wybudowała most wiszący na rzece Rabie, który umożliwił wygodny dostęp wiernych z tej miejscowości do kościoła w Krzyżanowicach. 5 października 1948 r. na wniosek Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie za zasługi na polu pracy zawodowej i społecznej odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi[4].
W 1980 r. zrezygnował z probostwa. Początkowo przebywał w Krzyżanowicach, wspierając kolejnych proboszczów (księży Mariana Biernata i Józefa Bukowca). W 1987 r. przeniósł się do Domu Księży Emerytów w Tarnowie. Zmarł 23 sierpnia 1989 roku. Pochowany został na cmentarzu w Krzyżanowicach.
3 czerwca 2017 r. Szkole Podstawowej w Proszówkach nadano imię ks. Józefa Skwiruta[5].
Bibliografia
- Nowak A., Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, tom IV, Tarnów 2004, s. 271.
- Śmiałek S., Proboszczowie parafii św. Joachima w Krzyżanowicach od końca XVIII do początku XXI wieku. Zarys problematyki, "Tarnowskie Studia Teologiczne", 42(2023) nr 2, s. 63-65.
- Folder Parafii Rzymsko-Katolickiej pw. św. Joachima w Krzyżanowicach, Krzyżanowice 2006, s. 4b.
Przypisy
- ↑ X Józef Skwirut [online], geni_family_tree [dostęp 2020-12-17] (pol.).
- ↑ SebastianS. Śmiałek SebastianS., Proboszczowie parafii św. Joachima w Krzyżanowicach od końca XVIII do początku XXI wieku. Zarys problematyki, „Tarnowskie Studia Teologiczne”, 42 (2), 2023, s. 63–65, DOI: 10.15633/tst.42203, ISSN 2391-6826 [dostęp 2024-05-14] (pol.).
- ↑ JanJ. Łysek JanJ., Był tak dom, był taki ksiądz... StanisławS. Kobiela (red.), „Wiadomości Bocheńskie. Kwartalnik społeczno-kulturalny Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej” (Rok XXV nr 2 (101)), Bochnia 2014, ISSN 1426-1952 .
- ↑ Postanowienie o odznaczeniu (Na podstawie uchwały Rady Państwa z dnia 27 marca 1947 r.)
- ↑ Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi im. ks. Józefa Skwiruta w Proszówkach [online] [dostęp 2020-12-17] (pol.).