Irządze (gmina)

Irządze
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

zawierciański

TERC

2416032

Wójt

Jan Piotr Molenda (2010)

Powierzchnia

73,55 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


2703[1]

• gęstość

38,1 os./km²

Nr kierunkowy

34

Tablice rejestracyjne

SZA

Adres urzędu:
Irządze 124
42-446 Irządze
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

11

Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Irządze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Irządze”
Ziemia50°38′N 19°41′E/50,626389 19,685278
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Irządze – gmina wiejska w Polsce w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Siedziba gminy to Irządze.

Według danych z 30 czerwca 2007[2] gminę zamieszkiwało 2885 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 2664 osób.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[4] gmina Irządze ma obszar 73,55 km², w tym:

  • użytki rolne: 65%
  • użytki leśne: 24%

Gmina stanowi 7,33% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[5]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 2939 100 1467 49,9 1472 50,1
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)		 40 19,9 20
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Irządze w 2014 roku[1].


Historia

W okresie międzywojennym gmina Irządze należała do powiatu włoszczowskiego w woj. kieleckim. 1 stycznia 1923 od gminy Irządze odłączono folwark Tęgobórz, który wszedł w skład reaktyowanego miasta Szczekociny[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 18 gromad: Biała Błotna, Bodziejowice, Gródek, Irządze, Łąkietka-Szyszki, Mikołajowice, Nakło, Sadowie, Siedliska, Tęgobórz, Wilgoszcza, Wilków, Witów, Woźniki, Wygiełzów, Zagórze, Zawada i Zawadka[7].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8].

Reaktywowana 1 stycznia 1973[9].

Sołectwa

Bodziejowice, Irządze, Mikołajewice, Sadowie, Wilgoszcza, Wilków, Witów, Woźniki, Wygiełzów, Zawada Pilicka, Zawadka.

Pozostałe miejscowości

Stawy, Zawada-Leśniczówka.

Ochrona przyrody

W gminie znajduje się rezerwat przyrody Kępina, siedliskowy obszar Natura 2000 „Źródła Rajecznicy” oraz cztery pomniki przyrody[10]. Na obszarach chronionych gminy występuje endemiczna warzucha polska[11].

Sąsiednie gminy

Kroczyce, Lelów, Niegowa, Szczekociny

Przypisy

  1. ↑ a b Gmina Irządze w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2007 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2006. ISSN 1734-6118. (pol.).
  3. ↑ Gmina Irządze w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-05-25] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  6. ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 95, poz. 876
  7. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  9. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  10. ↑ CRFOP - Wyszukiwanie [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2018-02-20] .
  11. ↑ Walczak i inni, Rezerwaty przyrody w Polsce Południowej : monografia, Warszawa: Dział Wydawnictw Instytutu Ochrony Środowiska, 2007, s. 145, ISBN 978-83-60312-75-9, OCLC 749690872 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Irządze
Siedziba gminy
  • Irządze
Wsie
Osada
  • Stawy
Osada leśna
Integralne
części wsi
  • Cegielnia
  • Chojnak
  • Czarne Pole
  • Dąbrówki
  • Eskimosy
  • Feliksów
  • Folwark
  • Gawrońce (Sadowe)
  • Gawrońce (Wilgoszcza)
  • Góra
  • Góry (Irządzie)
  • Góry (Wilków)
  • Góry (Zawada Pilicka)
  • Kałuże
  • Karczmiska
  • Kierków
  • Kolonia Poprzeczna
  • Kolonia Szosa
  • Komisarska
  • Krochmalnia
  • Krztynia
  • Kulzów
  • Marcjampol Witowski
  • Mostki
  • Nad Przepaścią
  • Pod Lasem
  • Pod Wilkowem
  • Podfeliksówka
  • Podgórze
  • Podkopce
  • Przymiary (Sadowe)
  • Przymiary (Wilgoszcza)
  • Rudna
  • Sikornik
  • Stara Wieś (Wilgoszcza)
  • Stara Wieś (Zawadka)
  • Ściegna
  • Wielki Dół
  • Wyszki

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
  • Łazy
  • Ogrodzieniec
  • Pilica
  • Szczekociny
  • Włodowice
Gminy wiejskie
  • Irządze
  • Kroczyce
  • Żarnowiec

  • p
  • d
  • e
Powiat włoszczowski (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
  • gubernia kielecka (1867–1915)
  • woj. kieleckie (II RP) (1919–39)
  • woj. kieleckie (1945–75)
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Chrząstów (do 1954)
  • Dobromierz (← 1923–54)
  • Drochlin (do 18??)
  • Irządze
  • Kluczewsko
  • Koniecpol (od 1973)
  • Krasocin
  • Kurzelów (do 1954)
  • Lelów (od 1870)
  • Moskorzew
  • Nieznanowice (do 1870)
  • Oleszno (do 1954)
  • Radków (do 1954)
  • Rokitno (do 1954)
  • Secemin
  • Słupia (do 1946 →)
  • Sokolniki (do 1870)
  • Szczekociny (1870–1922)
  • Szczekociny (od 1973)
  • Włoszczowa (od 1870)
Gromady
(1954–72)
  • Bebelno (1954–68)
  • Biała Wielka (1954–59)
  • Bieganów (1954–68)
  • Bodziejowice (1954–68)
  • Bonowice (1954–59)
  • Bukowa (1970–72)
  • Chlewice (1954–72)
  • Chrząstów (1954–61)
  • Cieśle (1954–69)
  • Czarnca (1954–72)
  • Dobromierz (1954–72)
  • Drochlin (1954–61)
  • Drużykowa (1954–59)
  • Goleniowy (1954–61)
  • Irządze (1954–72)
  • Kluczewsko (1954–72)
  • Komorniki (1954–61)
  • Koniecpol (← 1959–72)
  • Konieczno (1954–72)
  • Kossów (1954–61)
  • Krasocin (1954–72)
  • Kuczków (1954–59)
  • Kurzelów (1954–72)
  • Kuźnica Grodziska (1954–69)
  • Lelów (1954–72)
  • Ludynia (1954–68)
  • Łachów (1954–61)
  • Łapczyna Wola (1954–59)
  • Mieczyn (1954–72)
  • Międzylesie (1954–59)
  • Moskorzew (1954–72)
  • Nakło (1954–72)
  • Nieznanowice (1954–59)
  • Oblasy (1970–72)
  • Oleszno (1954–72)
  • Podlesie (1954–72)
  • Psary (1954–68)
  • Radków (1954–72)
  • Rogienice (1954–61)
  • Rokitno (1954–72)
  • Secemin (1954–72)
  • Sokolniki (1954 →)
  • Starzyny (1954–72)
  • Szczekociny (1961–72)
  • Ślęzany (1954–59)
  • Włoszczowa (1961–72)
  • Żelisławice (1954–61)