Helicodontidae

Helicodontidae
Kobelt, 1904
Ilustracja
Muszla ślimaka obrzeżonego (Helicodonta obvoluta)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

płucodyszne

Rząd

trzonkooczne

Nadrodzina

Helicoidea

Rodzina

Helicodontidae

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Helicodontidae – rodzina obejmująca 16 rodzajów[1] lądowych ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora) o spłaszczonych muszlach, zwykle pokrytych włoskami[2], i o dyskusyjnej pozycji taksonomicznej.

Występowanie

Ślimaki z tej rodziny występują w południowo-zachodniej Palearktyce[3]. Większość gatunków zasiedlających Europę spotykanych jest w jej południowej części. W faunie Polski odnotowano jednego przedstawiciela rodziny. Jest nim – występujący w południowo-zachodniej części kraju – ślimak obrzeżony (Helicodonta obvoluta)[2].

Muszla Lindholmiola girva

Budowa

Są to ślimaki średniej wielkości. Skręty ich muszli są wysokie i ciasno nawinięte. Dołek osiowy jest szeroki, a warga otworu muszli wyraźnie wywinięta[2].

Podstawą podniesienia tej grupy ślimaków do rangi rodziny są różnice w budowie narządów płciowych, m.in. brak diverticulum oraz obecność tylko jednego woreczka strzałki miłosnej[3].

Systematyka

Jeszcze w latach 90. XX wieku ta grupa ślimaków była, a przez niektórych autorów nadal jest klasyfikowana w randze podrodziny Helicodontinae, z tym że jedni zaliczają ją do rodziny ślimakowatych (Helicidae), a inni do wyłonionej ze ślimakowatych rodziny Hygromiidae[4]. Schileyko[1] podniósł omawianą grupę do rangi rodziny, co zostało dość szeroko zaakceptowane przez malakologów, choć nadal trwają badania i dyskusje dotyczące filogenetycznych relacji pomiędzy poszczególnymi rodzajami.

Rodzajem typowym rodziny jest Helicodonta.

Muszla Lindholmiola lens – przedstawiciela podrodziny Lindholmiolinae

W obrębie Helicodontidae sensu lato, w zależności od autora, wyróżniane są podrodziny[5]:

  • Caracollininae
  • Gittenbergeriinae
  • Helicodontinae
  • Lindholmiolinae
  • Oestophorinae
  • Trissexodontinae

Nie można też wykluczyć, że do Helicodontidae powinna zostać zaliczona podrodzina Klikiinae[3].

Bouchet i Rocroi[6] wyróżnili tylko Helicodontinae i Lindholmiolinae, ale Trissexodontidae – klasyfikowane przez nich w randze odrębnej rodziny – charakteryzują te same cechy budowy narządów płciowych, dlatego inni autorzy włączają je do Helicodontidae[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b A. A. Schileyko. Taxonomic status, phylogenetic relations and system of the Helicoidea. „Archiv für Molluskenkunde”. 120 (4–6), s. 187–236, 1991. (ang.). 
  2. a b c Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 407. ISBN 978-83-88147-09-8.
  3. a b c d Hartmut Nordsieck: Helicoidea. [dostęp 2012-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 marca 2012)]. (ang.).
  4. F. Welter-Schultes: Genus summary for Helicodonta. [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2009. [dostęp 2012-01-22]. (ang.).
  5. Taxon profile: family Helicodontidae Kobelt, 1904. BioLib. [dostęp 2012-01-22]. (ang.).
  6. Philippe Bouchet, Jean-Pierre Rocroi. Classification and nomenclator of gastropod families. „Malacologia: International Journal of Malacology”. 47 (1-2), s. 85-397, 2005. ISSN 0076-2997. (ang.). 
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 4928462
  • GBIF: 3244323
  • identyfikator iNaturalist: 85813
  • NCBI: 689766
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 327966