Hedyosmum
Hedyosmum mexicanum | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | magnoliopodobne | ||
Rząd | zieleńcowce | ||
Rodzina | zieleńcowate | ||
Rodzaj | Hedyosmum | ||
Nazwa systematyczna | |||
Hedyosmum O. Swartz Prodr. 5, 84. 20 Jun-29 Jul 1788[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
H. nutans O. Swartz[3] | |||
|
Hedyosmum – rodzaj należący do rodziny zieleńcowatych. Obejmuje około 40[4]–45[5][6] gatunków. Najbardziej zróżnicowany jest w tropikach Nowego Świata między Meksykiem i Brazylią[7]. Tylko jeden gatunek (H. orientale) rośnie w południowo-wschodniej Azji[5][4], gdzie drzewa i krzewy te rosną w górskich lasach mglistych na rzędnych od 1000 do 3500 m n.p.m.[7] Kwiaty są wiatropylne. Owoce są spożywane przez ptaki rozsiewające w efekcie nasiona[7].
Niektóre gatunki używane są w ziołolecznictwie, istotne znaczenie ma zwłaszcza H. translucidum o działaniu napotnym[5].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa, krzewy i półkrzewy rozgałęziające się naprzemianlegle[4][7].
- Liście
- Naprzeciwległe, o ogonkach zrosłych pochwiasto u nasady. Blaszka liściowa zwykle piłkowana[4].
- Kwiaty
- Jednopłciowe (rośliny na ogół dwupienne[7]), pachnące, zebrane w kwiatostany szczytowe lub wyrastające w kątach liści. Kwiaty męskie zebrane są w kłosy. Zawierają pojedynczy pręcik z pylnikiem dwukomorowym, równowąskim lub owalnym, z krótkim przydatkiem na szczycie. Kwiaty żeńskie zebrane są w kwiatostany główkowate lub wiechy. Mają trójlistkowy okwiat przylegający do zalążni. Szyjki brak lub bardzo krótka[4].
- Owoce
- Drobne, kuliste lub owalne, rzadko trójkanciaste pestkowce. Egzokarp mięsisty, endokarp twardy[4].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Jeden z czterech rodzajów rodziny zieleńcowatych (Chloranthaceae) reprezentującej monotypowy rząd zieleńcowców (Chloranthales), tworzącego klad siostrzany grupy magnoliowych[2].
- Wykaz gatunków[6]
- Hedyosmum angustifolium (Ruiz & Pav.) Solms
- Hedyosmum anisodorum Todzia
- Hedyosmum arborescens Sw.
- Hedyosmum bonplandianum Kunth
- Hedyosmum brasiliense Mart.
- Hedyosmum brenesii Standl.
- Hedyosmum burgerianum D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum colombianum Cuatrec.
- Hedyosmum correanum D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum costaricense C.E.Wood ex W.C.Burger
- Hedyosmum crenatum Occhioni
- Hedyosmum cuatrecazanum Occhioni
- Hedyosmum cumbalense H.Karst.
- Hedyosmum dombeyanum Solms
- Hedyosmum domingense Urb.
- Hedyosmum gentryi D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum goudotianum Solms
- Hedyosmum grisebachii Solms
- Hedyosmum guaramacalense S.M.Niño & Dorr
- Hedyosmum huascari J.F.Macbr.
- Hedyosmum intermedium Todzia
- Hedyosmum lechleri Solms
- Hedyosmum luteynii Todzia
- Hedyosmum maximum (Kuntze) K.Schum.
- Hedyosmum mexicanum C.Cordem.
- Hedyosmum narinoense Todzia
- Hedyosmum neblinae Todzia
- Hedyosmum nutans Sw.
- Hedyosmum orientale Merr. & Chun
- Hedyosmum parvifolium Cordem. ex Baill.
- Hedyosmum peruvianum Todzia
- Hedyosmum pseudoandromeda Solms
- Hedyosmum pungens Todzia
- Hedyosmum purpurascens Todzia
- Hedyosmum racemosum (Ruiz & Pav.) G.Don
- Hedyosmum scaberrimum Standl.
- Hedyosmum scabrum (Ruiz & Pav.) Solms
- Hedyosmum spectabile Todzia
- Hedyosmum sprucei Solms
- Hedyosmum steinii Todzia
- Hedyosmum strigosum Todzia
- Hedyosmum subintegrum Urb.
- Hedyosmum tepuiense Todzia
- Hedyosmum translucidum Cuatrec.
- Hedyosmum uniflorum Todzia
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-24] (ang.).
- ↑ a b ING Book Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Hedyosmum. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ a b c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 426, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b Hedyosmum Sw.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-07].
- ↑ a b c d e Michael Fogden, Patricia Fogden: The Natural History of Flowers. Texas A&M University Press, 2018, s. 144-145. ISBN 978-1-62349-644-9.