Edmund Wieliński
major | |
Data i miejsce urodzenia | 27 grudnia 1878 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1902–1921 |
Siły zbrojne | Armia Austro-Węgier |
Formacja | Legiony Polskie |
Jednostki | 1 Pułk Strzelców Podhalańskich |
Odznaczenia | |
Edmund Wieliński, także Edmund Wieliński–Weissberg, ps. „Edmund Weisberg”, „Edmund Weissberg”[1][2] (ur. 27 grudnia 1878 w Pomorzanach, zm. w 1940 w Charkowie)[3] – doktor nauk prawnych, wiceprezydent Łodzi, kapitan piechoty pospolitego ruszenia, pośmiertnie awansowany do stopnia majora.
Życiorys
W okresie studiów był nauczycielem Lewisa Namiera[4][5]. W latach 1902–1903, a także 1914–1918 służył w austriackiej armii. Od 1919 pełni służbę w Wojsku Polskim w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich i 25 Pułku Piechoty. Został zdemobilizowany w 1921 i jednocześnie przydzielony do 18 Pułku Piechoty[6]. W latach 1924–1926 był redaktorem naczelnym „Łodzianina”. W latach 1925–1928 był członkiem Rady Naczelnej PPS[7], z której to 24 listopada 1927 wraz ze Stanisławem Rapalskim został wybrany wiceprezydentem Łodzi[8][9] oraz przewodniczącym Wydziału Finansowego[9]. W 1928 wstąpił do PPS–Frakcji Rewolucyjnej[10] – występując z PPS, sformułował partii szereg zarzutów w publikacji „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy”[11]. W 1933 przeniesiono go do pospolitego ruszenia, do kadry oficerskiej Okręgu Korpusu nr I. W służbie za życia osiągnął stopień kapitana piechoty[6]. Pośmiertnie awansowany do stopnia majora w 2007[3].
Należał do Związku Rezerwistów RP[12]. Był dyrektorem Okręgowego Związku Kas Chorych[13].
Życie prywatne
Edmund Wieliński był synem Hermana Wielińskiego i Berty z domu Mai-Reitzenbain[6].
Wieliński został zamordowany w 1940 w siedzibie NKWD w Charkowie. Pochowano go na cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie[3].
Odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[6]
- Odznaka 28 Pułku Strzelców Kaniowskich (1928)[14]
Publikacje
- „Dziś i Jutro Socjalizmu” (1929)[15]
- „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy” (1932)[11]
- Publikował również w czasopiśmie PPS „Promień”[16]
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
- ↑ Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R. Jankowski Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R., Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R. Jankowski Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R., Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. – 1970 r. T. 1, A-J [i. e. A-I], Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1994, ISBN 978-83-04-04110-3 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ WieslawW. Kochanski WieslawW., REUNION68 [online], Reunion 68, 11 listopada 2019 [dostęp 2022-01-26] (ang.).
- ↑ a b c Edmund Wieliński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ AdamA. Kożuchowski AdamA., Lewis Namier nie chciał Polski na wschodzie. Kim był ten „mały żydek” i szowinista globalnego mocarstwa? [online], wyborcza.pl, 9 listopada 2019 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ BartłomiejB. Rusin BartłomiejB., Lewis Namier a kwestia „linii Curzona” i kształtowania się polskiej granicy wschodniej po I wojnie światowej, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, 48, 2013, s. 95, DOI: 10.12775/sdr.2013.05, ISSN 2353-6403 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ a b c d Ciesielski i inni, Charków: Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003, ISBN 83-916663-5-2, OCLC 830509983 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ AndrzejA. Notkowski AndrzejA., Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918-1939 : przegląd wydawnictw terenowych. Cz. 1, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” (28/1), 1989, ISSN 0137-2998 .
- ↑ Czesław. Red.C.R. Ołtaszewski Czesław. Red.C.R., Ilustrowana Republika. 1929-08 R. 7 Numer Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, Łódź: Leszek Kirkien, Władysław Polak, sierpień 1929, OCLC 782183247 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ a b JanJ. Holcgreber JanJ., Ksie̜ga pamia̜tkowa dziesie̜ciolecia samorza̜du miasta Łodzi, 1919-1929, Magistrat, 1930, OCLC 250803455 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ TOŻSAMOŚĆ [online], www.zakorzenienie.most.org.pl [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ a b Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ) Wieliński Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ), „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy”. Odpowiedź Edmunda Wielińskiego redaktorowi Antoniemu Weissowi korespondentowi „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”, na skierowane do mnie pytanie, dlaczego wystąpiłem z P.P.S., Nakł. aut, 1932, OCLC 837839118 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ I Zjazd Delegatów Związku Rezerwistów RP Okręgu X w Przemyślu, Szukaj w Archiwach, 1937 , 3/1/0/6/1858.
- ↑ Na marginesie ustąpienia wiceprezydenta Weissberga-Wielińskiego, „Hasło Łódzkie”, doczz.net, 21 lipca 1929 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ JolantaJ. Załęczny JolantaJ., Tradycje patriotyczne w II Rzeczypospolitej elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej, wyd. pierwsze, Warszawa 2017, ISBN 978-83-65439-03-1, OCLC 1019882134 [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ) Wieliński Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ), Dziś i jutro socjalizmu, 1929 [dostęp 2022-01-26] (pol.).
- ↑ Leon (1870-1936) Redakcja.L.(1. 1. ) R. Wasilewski Leon (1870-1936) Redakcja.L.(1. 1. ) R., Niepodległość. Czasopismo poświęcone dziejom polskich walk wyzwoleńczych w dobie popowstaniowej. Wydawnictwo Instytutu Badania Najnowszej Historji Polski, nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1929–1939, OCLC 1150455513 [dostęp 2022-01-26] .