Christian Rakowski
Data i miejsce urodzenia | 26 sierpnia 1873 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | |||
Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR | |||
Okres | od 1919 | ||
Przynależność polityczna | Komunistyczna Partia (bolszewików) Ukrainy, Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików) | ||
Poprzednik | brak | ||
Następca | |||
|
Christian Gieorgijewicz Rakowski, właśc. Krystjo Georgiew Stanczew, bułg. Кръстьо Георгиев Станчев, pseud. Christew, Іnsarow (ur. 26 sierpnia 1873 w Kotle, zm. 11 września 1941 pod Orłem) – radziecki działacz komunistyczny pochodzenia bułgarskiego, trockista, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych marionetkowej Ukraińskiej SRR (1919–1923).
Życiorys
Urodził się w zamożnej rodzinie w Koteł w centralnej Bułgarii. W 1890 roku wyjechał do Szwajcarii, gdzie związał się z rosyjskim ruchem lewicowym, później studiował we Francji. W 1904 roku zakładał Socjalistyczną Partię Rumunii, dziesięć lat później Zjednoczoną Partię Socjalistyczną Bałkanów. Był sponsorem działalności rewolucyjnej SDPRR, z rodzinnego kapitału.
W 1915 roku aresztowany przez władze rumuńskie i uwięziony w Jassach, w 1917 roku uwolniony przez wojska rosyjskie wstąpił do partii bolszewików. Wziął udział w negocjacjach pokojowych w Brześciu. 25 stycznia 1919 roku desygnowany przez RKP(b) przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych marionetkowej USRR i ministrem spraw zagranicznych USRR.
Początkowo niechętnie nastawiony do polityki ukrainizacji – w 1922 roku wszedł jednak w konflikt z komisarzem narodowości Stalinem, krytykując mieszanie się RFSRR w wewnętrzne sprawy republiki. W trakcie powoływania ZSRR domagał się zachowania uprawnień republik w dziedzinie polityki zagranicznej i handlowej. Na XII zjeździe RKP(b) w 1923 roku skrytykował Stalina za uleganie rosyjskiemu nacjonalizmowi i promowanie centralizacji, za co w połowie 1923 roku usunięto go z urzędu premiera Ukrainy i skierowano na placówkę ambasadorską do Austrii, a później do Francji, z której wydalono go w 1927 roku za ingerowanie w wewnętrzne sprawy kraju.
Związany z frakcją WKP(b) skupioną wokół Lwa Trockiego został, równolegle z Trockim, po XV Zjeździe WKP(b) (XII 1927), wobec odmowy złożenia samokrytyki, oczekiwanej przez frakcję Stalina, usunięty z partii komunistycznej i zesłany do Astrachania. Wrócił do Moskwy w 1934 roku po napisaniu listu z samokrytyką do Stalina, stanął na czele delegacji Czerwonego Krzyża ZSRR w Japonii.
W okresie wielkiej czystki 27 stycznia 1937 po decyzji Stalina[1] ponownie aresztowany przez NKWD. Podsądny w pokazowym trzecim procesie moskiewskim przed Kolegium Wojskowym Sądu Najwyższego ZSRR (wraz z m.in. z Nikołajem Bucharinem i Aleksiejem Rykowem. 10 marca 1938 skazany na 20 lat więzienia.
Został rozstrzelany przez NKWD pod Orłem w czasie egzekucji w lesie Miedwiediewskim po ataku III Rzeszy na ZSRR.
Jego ciotecznym dziadkiem był znany bułgarski rewolucjonista i działacz bułgarskiego odrodzenia narodowego Georgi Rakowski.
Przypisy
- ↑ Спецсообщение Н.И. Ежова И.В. Сталину о Х.Г. Раковском с приложением выписок из показаний по его делу. 25 января 1937 г.
Bibliografia, literatura, linki
- Jan Jacek Bruski, Petlurowcy, Kraków 2004, Wyd. Arcana, ISBN 83-86225-03-3
- Richard Pipes, Rewolucja Rosyjska Warszawa 1994; Wyd. PWN; ISBN 83-01-11521-1
- Richard Pipes, Rosja bolszewików Warszawa 2005, Wydawnictwo Magnum, ISBN 83-89656-15-9
- Robert Conquest, Wielki Terror Warszawa 1997, ISBN 83-902063-9-0
- p
- d
- e
Ukraińska Republika Ludowa | |
---|---|
Państwo Ukraińskie | |
Dyrektoriat Ukraińskiej Republiki Ludowej | |
Zachodnioukraińska Republika Ludowa | |
Centrum Państwowe URL za Granicą | |
Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka |
|
Ukraina od 1991 |
- p
- d
- e
- ↑ a b c Przewodniczący Sekretariatu Generalnego.
- ↑ a b c d e f g Przewodniczący Rady Ministrów Ludowych.
- ↑ a b c d Hetman Rady Ministrów Ludowych.
- ↑ W latach 1922–1991 republika związkowa ZSRR.
- ↑ a b c d e f g h Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych.
- ↑ a b c d e f g h i Przewodniczący Rady Ministrów.
- Britannica: biography/Khristian-Georgiyevich-Rakovsky
- Universalis: khristian-gueorguievitch-rakovski
- VLE: christian-rakovski