Burajr
Państwo | Mandat Palestyny | ||
---|---|---|---|
Dystrykt | Dystrykt Gazy | ||
Wysokość | 100 m n.p.m. | ||
Populacja (1945) • liczba ludności |
| ||
Data zniszczenia | 12 maja 1948 | ||
Powód zniszczenia | atak Hagany | ||
Obecnie | Beror Chajil, Telamim, Chelec | ||
Położenie na mapie Mandatu Palestyny | |||
31°34′14″N 34°38′21″E/31,570556 34,639167 | |||
| |||
Strona internetowa |
Burajr (arab. برير) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Gazy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana w dniu 12 maja 1948.
Położenie
Burajr leżała na północno-zachodnim skraju pustyni Negew. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 46 184 ha. We wsi mieszkało wówczas 2 740 osób[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 44 220 |
Żydzi | 618 |
publiczne | 1 346 |
Razem | 46 184 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy nawadniane | 409 | 0 |
uprawy zbóż | 43 328 | 617 |
nieużytki | 1 699 | 1 |
zabudowane | 130 | 0 |
Historia
Historia Burajr sięga I wieku p.n.e., kiedy to Izraelici utworzyli miasto o nazwie Beror Hajil. W okresie panowania rzymskiego zmieniono jego nazwę na Buriron. W VII wieku muzułmanie zmienili nazwę na Burajr[2]. W 1596 mieszkańcy wsi płacili podatki pszenicą, jęczmieniem, owocami, kozami i miodem[3].
Podczas I wojny światowej wieś Burajr znalazła się w rejonie walk toczonych pomiędzy Brytyjczykami a Turkami o Palestynę. W dniu 9 listopada 1917 do wsi wkroczyły wojska brytyjskie. Po przegrupowaniu sił Brytyjczycy wyprowadzili stąd natarcia w kierunku na Jafę i Jerozolimę. W okresie panowania Brytyjczyków Burajr była rozbudowywana. Wybudowano meczet i młyn. W 1920 otworzono szkołę podstawową dla chłopców, a następnie drugą szkołę dla dziewcząt. Ważnym momentem dla lokalnej gospodarki było odkrycie w 1940 przez Iraq Petroleum Company złóż ropy naftowej w okolicach wioski. Odwierty zakończyły się powodzeniem[4].
Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w listopadzie i grudniu 1947 mieszkańcy wsi blokowali drogi zaopatrzenia prowadzące do żydowskich osiedli na pustyni Negew. Z tego powodu, w dniu 29 stycznia 1948 siły żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagany podjęły próbę zajęcia wioski. Żołnierze byli wspierani przez pięć pojazdów opancerzonych, nie zdołali jednak wkroczyć do Burajr. W dniu 14 lutego żydowski konwój podjął próbę przejechania przez wieś, jednak po wymianie ognia musiał się wycofać. W następnych dniach mieszkańcy Burajr wznieśli barykadę, całkowicie blokując przejazd przez wieś. Interweniowały wówczas siły brytyjskiej policji mandatowej, zmuszając Arabów do rozebrania wzniesionej barykady[4].
W dniu 20 kwietnia 1948 żydowscy weterani wojenni założyli na pobliskim wzgórzu nowy kibuc Beror Chajil. Pomimo częstych incydentów zbrojnych kibuc przetrwał, a jego obronę wzmocniono żołnierzami Palmach. 12 maja żydowscy żołnierze zaatakowali i zdobyli wieś Burajr. Istnieją relacje mówiące, że podczas zdobywania wioski doszło do masakry ludności arabskiej. Wszyscy mieszkańcy uciekli następnie do Strefy Gazy[5]. Wszystkie domy zostały wyburzone.
Miejsce obecnie
Na gruntach należących do Burajr powstały w 1950 moszawy Telamim i Chelec.
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Burajr: „Można zobaczyć pozostałości domów, w tym nieistniejące części cementowej ściany. Przy wejściu do jednego z domów rosną drzewa eukaliptusowe. Niektóre ulice wsi wciąż są widoczne”[1].
Przypisy
- ↑ a b Welcome To Burayr. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-08-30]. (ang.).
- ↑ Moshe Sharon: Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae. Brill, 2004. ISBN 978-90-04-13197-2. [dostęp 2011-08-31]. (ang.).
- ↑ Claude Reignier, H.H. Kitchener: The Survey of Western Palestine: memoirs of the topography, orography, hydrography, and archaeology. London: Committee of the Palestine Exploration Fund., 1881, s. 144. [dostęp 2011-08-31]. (ang.).
- ↑ a b Walid Chalidi: All That Remains: The Palestinian Villages Occupied and Depopulated by Israel in 1948,. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992, s. 92. ISBN 0-88728-224-5. (ang.).
- ↑ Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 258. ISBN 0-521-00967-7. (ang.).
- p
- d
- e
Dystrykt Akki |
|
---|---|
Dystrykt Bajsanu |
|
Dystrykt Beer Szewy |
|
Dystrykt Dżaninu |
|
Dystrykt Gazy |
|
Dystrykt Hajfy |
|
Dystrykt Hebronu | |
Dystrykt Jafy |
|
Dystrykt Jerozolimy |
|
Dystrykt Nazaretu | |
Dystrykt Ramli |
|
Dystrykt Safedu |
|
Dystrykt Tyberiady |
|
Dystrykt Tulkarm |
|
- Zobacz też: wojna domowa w Palestynie
- I wojna izraelsko-arabska