Brzuchozębne

Brzuchozębne
Gastrodontidae
Tryon, 1866[1]
Ilustracja
Szklarka szklarniowa (Zonitoides arboreus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Heterobranchia

Infragromada

Euthyneura

(bez rangi) Tectipleura
Nadrząd

Eupulmonata

Rząd

trzonkooczne

Podrząd

Helicina

Infrarząd

Limacoidei

Nadrodzina

Gastrodontoidea

Rodzina

brzuchozębne

Typ nomenklatoryczny

Gastrodonta Albers, 1850

Synonimy
  • Gastrodontinae Tryon, 1866[2]
  • Godwiniinae C.M. Cooke, 1921[2]
  • Janulinae Wenz, 1923[1]
  • Poecilozonitinae Pilsbry, 1924[1]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Brzuchozębne (Gastrodontidae) – rodzina ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora), dawniej łączona z Zonitidae s. l. (w języku polskim określaną nazwą szklarkowate). Gastrodontidae obejmuje około 150[2] żyjących gatunków o holarktycznym zasięgu występowania. Ich muszla ma budowę podobną do muszli innych szklarek. Rodzina została wyodrębniona na podstawie różnic w budowie anatomicznej, m.in. obecności na końcu organu kopulacyjnego sarcobellum – wapiennej struktury podobnej do strzałki miłosnej ślimakowatych[3][4].

Do niedawna brzuchozębne były reprezentowane w faunie Polski przez jeden gatunek – szklarkę obłystek[4] (Zonitoides nitidus). Drugim gatunkiem, stwierdzonym w szklarni Ogrodu Botanicznego w Krakowie jest szklarka szklarniowa (Zonitoides arboreus), prawdopodobnie zawleczona z transportem egzotycznych roślin[5].

Systematyka

Do brzuchozębnych zaliczane są następujące rodzaje[2]:

  • Aegopinella Lindholm, 1927
  • Atlantica Ancey, 1887
  • Gastrodonta Albers, 1850
  • Glyphyalinia E. von Martens, 1892
  • Godwinia Sykes, 1900
  • Janulus R.T. Lowe, 1852
  • Mesomphix Rafinesque, 1819
  • Nesovitrea C.M. Cooke, 1921
  • Patulopsis Strebel & Pfeffer, 1879
  • Perpolita H.B. Baker, 1928
  • Poecilozonites O. Boettger, 1884
  • Pseudohyalina E.S. Morse, 1864
  • Retinella P. Fischer, 1877
  • Striatura E.S. Morse, 1864
  • Striaturops H. B. Baker, 1928
  • Ventridens W.G. Binney & Bland, 1869
  • Vermetum Wollaston, 1878
  • Vitrinizonites W.G. Binney, 1879
  • Zonitoides Lehmann, 1862

oraz rodzaje wymarłe, znane tylko ze szczątków kopalnych[2]:

  • Archaegopis Wenz, 1914 †
  • Vermetujanulus Walther & Groh, 2020 †

Rodzajem typowym rodziny jest Gastrodonta.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Philippe Bouchet, Jean-Pierre Rocroi. Classification and nomenclator of gastropod families. „Malacologia: International Journal of Malacology”. 47 (1–2), s. 1–397, 2005. ISSN 0076-2997. (ang.). 
  2. ↑ a b c d e MolluscaBase eds., Gastrodontidae Tryon, 1866, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-01]  (ang.).
  3. ↑ Robert Nordsieck: Gloss Snails (Gastrodontidae). [w:] The Living World of Molluscs [on-line]. [dostęp 2011-12-26]. (ang.).
  4. ↑ a b Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 394–395. ISBN 978-83-88147-09-8.
  5. ↑ Ewa Stworzewicz: Zonitoides arboreus (Say, 1816). [w:] Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN. [dostęp 2011-12-26]. (pol.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 4928260
  • GBIF: 4562841
  • identyfikator iNaturalist: 85782
  • NCBI: 407926
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 327582