Antoni Gorzeński

Antoni Gorzeński

Nałęcz
Rodzina	Gorzeńscy herbu Nałęcz
Data urodzenia	ok. 1710
Data śmierci	28 maja 1774
Ojciec	Aleksander Gorzeński
Dzieci	Augustyn Gorzeński

Antoni Gorzeński herbu Nałęcz (ur. ok. 1710, zm. 28 maja 1774) – chorąży kaliski i poznański, konsyliarz generalny wielkopolski konfederacji barskiej, konsyliarz województwa poznańskiego i województwa kaliskiego w konfederacji radomskiej w 1767 roku^[1].

Syn Aleksandra Gorzeńskiego i jego żony Anny z Koźmińskich. Był dwukrotnie żonaty, z zawartego w 1739 r. małżeństwa z Ludwiką z Błeszyńskich doczekał się czwórki dzieci – trzech córek i syna Augustyna, druga żona, Łucja z Chwałkowskich, zmarła w 1750 po narodzinach syna Józefa.

Od 1740 był łowczym, od 1759 stolnikiem i od 1762 chorążym kaliskim. W 1769 mianowany chorążym poznańskim. Z ramienia sejmików średzkich w 1737 r. wyznaczony został do komisji skarbowej, w 1755 r. był komisarzem skarbowym województw poznańskiego i kaliskiego, a w 1761 wybrany został marszałkiem średzkiego sejmiku gospodarskiego.

W 1767 wybrano go konsyliarzem konfederacji województw wielkopolskich, w tymże roku podpisał również akt konfederacji radomskiej. Po przystąpieniu do konfederacji barskiej w 1769 r. wybrany został członkiem wielkopolskiej Izby Konsyliarskiej i pierwszym konsyliarzem z prawem zastępowania marszałka, wykazując na zajmowanym stanowisku wiele energii i inicjatywy, a na początku 1770 r. wysłany został jako jeden z ablegatów do konfederackiej Generalności. We wrześniu 1771 r. z jej ramienia przybył do Wielkopolski z zadaniem ożywienia tamtejszej konfederacji. Czynnie włączył się wówczas m.in. w spór między Ignacym Malczewskim a Józefem Zarembą, zakończony złożeniem tego pierwszego z urzędu marszałkowskiego.

W 1772 r. protestował przeciwko okupacji pruskiej, inicjując m.in. antypruski zjazd szlachty powiatu gnieźnieńskiego.

W 1739 r. przejął od ojca dobra dobrzyckie, spłacając rodzeństwo. Niemal dwadzieścia lat później zmuszony był do zastawienia Dobrzycy Wojciechowi z Werbna Rydzyńskiemu na trzy lata za 220 tys. złp. – nie był jednak w stanie spłacić zaciągniętych zobowiązań, które uregulował dopiero jego syn Augustyn, któremu Antoni sprzedał dobra w 1772 r.

• RóżaR. Kąsinowska RóżaR., Dobrzyca. Fortalicja. Pałac. Muzeum, Dobrzyca: Zespół Pałacowo-Parkowy, 2007, s. 9-28, ISBN 978-83-924000-1-1, OCLC 233492426 .
• W. Szczygielski: Gorzeński Antoni. W: Polski Słownik Biograficzny. T. VIII. s. 325-326. ISBN 83-04-00148-9.
• W. Szczygielski: Konfederacja barska w Wielkopolsce 1768-1770. Warszawa: 1970.