5 złotych wzór 1958

5 złotych wzór 1958
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

5 złotych

Rocznik

1958, 1959, 1960, 1971, 1973, 1974

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

126 439 614 szt.

Data emisji

15 grudnia 1958

Data wycofania

1 stycznia 1995

Projektant

Wojciech Jastrzębowski (awers) Józef Gosławski (rewers)

Opis fizyczny
Masa

3,45 g

Średnica

29 mm

Materiał

aluminium PA-2

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

5 złotych wzór 1958 – moneta pięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 15 grudnia 1958 r. zarządzeniem z 1 grudnia 1958 r. (M.P. z 1958 r. nr 95, poz. 518), wycofana z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, rozporządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 listopada 1994 (M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 541)[1].

Pięciozłotówkę wzór 1958 bito do 1974 roku[2].

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, poniżej rok bicia, po obu stronach orła znak projektanta awersu W. J. – Wojciecha Jastrzębowskiego, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a od 1971 pod łapą orła dodano znak mennicy w Warszawie[1].

Rewers

Na tej stronie monety znajduje się napis „5 ZŁ” oraz rybak ciągnący sieci, a z lewej strony monogram projektanta rewersu J. G – Józefa Gosławskiego[1].

Nakład

Monetę bito w Mennicy Państwowej w aluminium PA-2, na krążku o średnicy 29 mm, masie 3,45 grama, z rantem ząbkowanym. Projektantami byli[3]:

Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[2]:

Rocznik Znak mennicy Nakład (sztuk) Uwagi
5 złotych 1958 1 328 000 istnieją odmiany z wąską albo szeroką cyfrą 8 roku[4]
5 złotych 1959 56 810 733
5 złotych 1960 16 300 881
5 złotych 1971 MW 1 000 000
5 złotych 1973 MW 5 000 000
5 złotych 1974 MW 46 000 000

Opis

Pięciozłotówka została wprowadzona do obiegu w celu wycofania banknotu o tym samym nominale, będącym w obiegu od dnia reformy walutowej z 1950 r[1].

Moneta została zastąpiona pięciozłotówką wzór 1975, ze względu na zmianę parametrów monet obiegowych z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych XX w[1].

W pierwszym dziesięcioleciu XXI w. Mennica Polska wypuściła kilka replik monety 5 złotych wzór 1958 o różnych średnicach krążka i w różnych materiałach[5][6].

Wersje próbne

Istnieją wersje tej monety należące do serii próbnych w mosiądzu (rok 1959) i niklu (rok 1959) z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybite w nakładzie 100 i 500 sztuk odpowiednio. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnej technologicznej w miedzioniklu z roku 1959 o nieznanym nakładzie[2].

W serii monet próbnych w niklu wybito z datą 1958, 1959 trzy alternatywne projekty pięciozłotówki, które nie weszły jednak do obiegu. Jeden z tych projektów (statek Waryński) był wybity w wersji próbnej niklowej również z data 1960[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e JerzyJ. Chałupski JerzyJ., Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989, 2010 .
  2. ↑ a b c d JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, 2003 .
  3. ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 86, ISBN 978-83-87355-01-2 .
  4. ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 86, ISBN 978-83-87355-01-2 .
  5. ↑ Rybak, replika monety, 5 zł (Srebrny Numizmat) [online], www.mennica.com.pl [dostęp 2024-09-10] .
  6. ↑ Rybak, złota replika monety, 5 zł [online], Mennica Polska [dostęp 2024-09-10]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • wizerunek monety
  • wizerunek monety