Łohoza

Łohoza
Лагаза
ilustracja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

łohojski

Sielsowiet

Łohoza

Populacja (2009)
• liczba ludności


674[1]

Nr kierunkowy

+375-1774

Kod pocztowy

223141

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Łohoza”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łohoza”
Ziemia54°13′46,3″N 27°45′41,2″E/54,229528 27,761444
Multimedia w Wikimedia Commons

Łohoza (biał. Лагаза, ros. Логоза) – wieś na Białorusi, w rejonie łohojskim obwodu mińskiego, około 7 km na północny zachód od Łohojska, siedziba sielsowietu.

Wieś magnacka położona była w końcu XVIII wieku w hrabstwie łohojskim w powiecie mińskim województwa mińskiego[2]

Historia

W XVII wieku Łohoza należała – wraz z innymi majątkami w okolicy Łohojska – do rodziny Tyszkiewiczów. W 1800 roku Łohozę nabył Jan Pawlikowski herbu Cholewa, łowczy, a następnie podczaszy i sędzia ziemski miński, poseł województwa mińskiego na sejm w 1764 roku i Sejm Czteroletni w 1788 roku. Jego syn Michał, kolejny właściciel Łohozy, nie pozostawił potomstwa. Majątek odziedziczył Stefan (ur. w 1812 roku), syn Dominika, brata Michała. W 1878 roku Łohoza została sprzedana Stanisławowi Andrzejowi Houwaltowi, spolonizowanemu Niemcowi[3]. Ostatnim dziedzicem majątku był jego syn Stanisław Houwalt[3][4][5].

W wyniku II rozbioru Polski wieś znalazła się w 1793 roku w Imperium Rosyjskim. W latach 1919–1920 była pod polskim zarządem wszedłszy w skład powiatu borysowskiego. W 1921 roku znalazła się w ZSRR, a od 1991 roku – na Białorusi.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego odnotowuje, że za czasów okupacji rosyjskiej folwark ten zamieszkiwało 106 dusz męskich[5].

Dawne zabytki

Prawdopodobnie zaraz po nabyciu Łohozy w 1800 roku Jan Pawlikowski pobudował tu dwór istniejący do 1917 roku. Był to duży prostokątny budynek o trzynastoosiowej elewacji, w centralnej, pięcioosiowej części piętrowy, z czterokolumnowym portykiem w wielkim porządku. Wnętrze miało układ dwutraktowy, amfiladowy. Dwór był otoczony ogrodem spacerowym, w którym znajdowały się aleje lipowe i sadzawka z wyspą. Niedaleko sad owocowy i warzywnik.

Obecnie po majątku nie ma śladu. Został on opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[3].

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 90.
  3. a b c RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 1: Województwa mińskie, mścisławskie, połockie, witebskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 100–102, ISBN 83-04-03713-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
  4. Profil Stefana Pawlikowskiego na stronie Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 2015-03-28].
  5. a b Łohoza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 684 .

Zobacz też

  • Współczesne zdjęcia Łohozy na stronie Radzima.org