Sturm-liouvilleprobleem

In de wiskundige analyse is een sturm-liouvilleprobleem een naar Charles Sturm en Joseph Liouville genoemde 2e-orde differentiaalvergelijking over het eindige interval I = [ a , b ] {\displaystyle I=[a,b]} van de vorm:

d d x [ p ( x ) d y ( x ) d x ] + q ( x ) y ( x ) = λ w ( x ) y ( x ) {\displaystyle -{\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} x}}\left[p(x){\frac {\mathrm {d} y(x)}{\mathrm {d} x}}\right]+q(x)y(x)=\lambda w(x)y(x)}

met de niet-triviale randvoorwaarden:

α 1 y ( a ) + α 2 y ( a ) = 0 {\displaystyle \alpha _{1}y(a)+\alpha _{2}y'(a)=0}
β 1 y ( b ) + β 2 y ( b ) = 0 {\displaystyle \beta _{1}y(b)+\beta _{2}y'(b)=0}

Hierin zijn de functies p ,   p ,   q {\displaystyle p,\ p',\ q} en w {\displaystyle w} continu en reëelwaardig, met p ( x ) > 0 {\displaystyle p(x)>0} en w ( x ) > 0 {\displaystyle w(x)>0} .

Het probleem kan geformuleerd worden met behulp van de lineaire differentiaaloperator

L = 1 w ( d d x p d d x + q ) {\displaystyle L={\frac {1}{w}}\left(-{\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} x}}\,p\,{\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} x}}+q\right)}

en heeft dan de vorm van het eigenwaardeprobleem:

L y = λ y {\displaystyle Ly=\lambda \,y}

Er is altijd de triviale oplossing y ( x ) = 0 {\displaystyle y(x)=0} , maar voor sommige waarden van λ {\displaystyle \lambda } bestaan er niet-nul oplossingen. Dit zijn de zogenaamde eigenwaarden λ n {\displaystyle \lambda _{n}} met bijhorende eigenfuncties y n ( x ) {\displaystyle y_{n}(x)} .

De hoofdresultaten van de Sturm-Liouvilletheorie zijn:

  • De eigenwaarden λ 1 , λ 2 , {\displaystyle \lambda _{1},\lambda _{2},\ldots } zijn reëel en kunnen geordend worden om een strikt stijgende rij te vormen:
λ 1 < λ 2 < < λ n < {\displaystyle \lambda _{1}<\lambda _{2}<\ldots <\lambda _{n}<\ldots }
met limiet
lim n + λ n = + {\displaystyle \lim _{n\to +\infty }\lambda _{n}=+\infty }
  • De bij λ n {\displaystyle \lambda _{n}} horende eigenfunctie y n ( x ) {\displaystyle y_{n}(x)} is uniek op een constante niet-nulfactor na, en heeft exact n 1 {\displaystyle n-1} nulpunten in het interval ( a , b ) {\displaystyle (a,b)} .
  • De eigenfuncties y n ( x ) {\displaystyle y_{n}(x)} vormen na normeren een orthogonale basis voor de gewichtsfunctie w ( x ) {\displaystyle w(x)} over [ a , b ] {\displaystyle [a,b]}
y n , y m = a b y n ( x ) y m ( x ) w ( x ) d x = δ m n {\displaystyle \langle y_{n},y_{m}\rangle =\int _{a}^{b}y_{n}(x)y_{m}(x)w(x)\,\mathrm {d} x=\delta _{mn}}

Sturm-Liouvilleproblemen hebben praktisch nut, omdat ze veel voorkomen in de wiskundige natuurkunde, bijvoorbeeld in elektromagnetisme, kwantummechanica en akoestiek.