Methyleendithiocyanaat

Methyleendithiocyanaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van methyleendithiocyanaat
Structuurformule van methyleendithiocyanaat
Algemeen
Molecuulformule C3H2N2S2
IUPAC-naam methyleendithiocyanaat
Andere namen methyleenbis(thiocyanaat), methyleendirhodanide
Molmassa 130,2 g/mol
SMILES
C(SC#N)SC#N
CAS-nummer 6317-18-6
EG-nummer 228-652-3
PubChem 22772
Wikidata Q1963090
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
EG-Index-nummer 615-020-00-0
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur geel-oranjegeel
Smeltpunt ca. 105 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Methyleendithiocyanaat is een organische verbinding met twee thiocyanaatgroepen verbonden aan een methyleengroep. Het is een gele tot oranjegele, giftige kristallijne of poedervormige stof.

Synthese

Methyleendithiocyanaat wordt gevormd door reactie van ammonium-, natrium- of kaliumthiocyanaat met dibroommethaan of di-joodmethaan:

2   N a S C N   +   C H 2 I 2   C H 2 ( S C N ) 2   +   2   N a I {\displaystyle \mathrm {2\ NaSCN\ +\ CH_{2}I_{2}\longrightarrow \ CH_{2}(SCN)_{2}\ +\ 2\ NaI} }

Dichloormethaan of difluormethaan zijn niet geschikt.[1][2]

Toepassingen

Methyleendithiocyanaat wordt gebruikt als actief ingrediënt in industriële biociden. Het wordt vooral in koelwatercircuits en in papierfabrieken aangewend om de aangroei van algen, schimmels en bacteriën te verhinderen. Het is in lage concentraties effectief en relatief goedkoop.[3] De stof wordt ook gebruikt als conserveermiddel in latexemulsies en oliën voor metaalbewerking. Deze toepassing is niet meer toegelaten in de Europese Unie, evenmin als het gebruik van de stof als conserveermiddel in conserven of als desinfecterend middel voor privégebruik of voor de openbare gezondheidszorg.[4]

Toxicologie en veiligheid

Methyleendithiocyanaat reageert heftig met oxidatiemiddelen en met sterke basen. Ze is weinig oplosbaar in water, maar wel in organische oplosmiddelen. Ze ontleedt langzaam in water.

Blootstelling aan de stof kan gebeuren via de huid, door inslikken of door inademen van stof of poederdeeltjes. Bij opstuivend poeder kan snel een zeer giftige concentratie in de lucht ontstaan. De stof werkt irriterend op de ogen en de ademhalingsorganen. Ze kan een invloed hebben op het centrale zenuwstelsel met als gevolg verlaagde bloeddruk, desoriëntatie, hallucinaties en coma; dit is gelijkaardig aan een cyanidevergiftiging. Blootstelling aan een hoge concentratie kan dodelijk zijn.[5]

Bij langdurig of herhaaldelijk contact kan methyleendithiocyanaat de huid overgevoelig maken en een eczeemachtige huidaandoening veroorzaken. De stof kan ook orgaanafwijkingen in het maag-darmkanaal veroorzaken.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. U.S. Patent 3524871, "Sequestering solvent process for the production of methylene bis thiocyanate" van 18 augustus 1970 aan Nalco Chemical Company
  2. U.S. Patent 3524872, "Production of methylene bis thiocyanate from ammonium thiocyanate and dihalo methanes" van 18 augustus 1970 aan Nalco Chemical Company
  3. Voorbeeld:U.S. Patent 3252855, "Method of controlling algal growth" van 24 mei 1966 aan American Cyanamid Company
  4. ESIS gegevens voor methyleendithiocyanaat
  5. Toxicity Studies of Methylene Bis(thiocyanate) (CAS No. 6317-18-6) Administered by Gavage to F344/N Rats and B6C3F1 Mice. National Toxicology Program, december 1993