Kiideva

Kiideva
Plaats in Estland Vlag van Estland
Kiideva (Estland)
Kiideva
Situering
Provincie Läänemaa
Gemeente Haapsalu
Coördinaten 58° 47′ NB, 23° 33′ OL
Algemeen
Inwoners
(2021)
56
Foto's
Uitkijktoren bij Kiideva
Uitkijktoren bij Kiideva
Portaal  Portaalicoon   Baltische staten

Kiideva (Duits: Kiwidepäh)[1] is een plaats in de Estlandse gemeente Haapsalu, provincie Läänemaa. De plaats heeft de status van dorp (Estisch: küla).

Tot in oktober 2017 behoorde Kiideva tot de gemeente Ridala. In die maand werd Ridala samengevoegd met de stad Haapsalu tot de gemeente Haapsalu.

Bevolking

De ontwikkeling van het aantal inwoners blijkt uit het volgende staatje:

Jaar 2000[2] 2011[3] 2017[4] 2019[4] 2020[4] 2021[5]
Aantal inwoners 43 35 51 50 50 56

Ligging

Kiideva ligt aan de Baai van Matsalu, een inham van de Oostzee die de zuidgrens van de gemeente Haapsalu vormt. Bij Kiideva begint het schiereiland Puise (Estisch: Puise poolsaar), vernoemd naar de plaats Puise, het westelijke buurdorp van Kiideva. Het dorp ligt in het Nationaal park Matsalu.

De plaats heeft een kleine haven zonder faciliteiten, Kiideva sadam.[6]

Geschiedenis

Snorri Sturluson vertelt in zijn Ynglinga saga, een onderdeel van de Heimskringla, hoe de mythische Zweedse koning Ingvar rond 600 sneuvelde in de strijd tegen de Esten bij een plaats genaamd at steini, ‘bij een steen’. Kiwidepäh, de Duitse naam voor Kiideva, is afgeleid van kividepää, ‘stenen hoofd’. Het is goed mogelijk dat ‘at steini’ Kiideva is.[7]

In 1614 werd bij Kiideva een landgoed gesticht. In 1671 stond het bekend onder de naam Kidipe, in 1688 als Kiwidipeh. Met Hallick (Allika) vormde Kiwidepäh een tijdlang één landgoed. In 1765 werden ze samen genoemd als Kiwidepaeh und Hallick. In 1782 werd Kiwidepäh weer genoemd als apart landgoed Kidepäh of Kidepeh. In 1796 was er nog sprake van een landgoed Hallik, maar in een inventarisatie van de landgoederen uit 1840 werd het niet meer vermeld. Kiwidepäh bleef tot in 1919 een apart landgoed. Het heeft vele eigenaren gehad. In 1910 kwam het in handen van Hugo von Toll, maar bij de onteigening door het onafhankelijk geworden Estland in 1919 was een zekere Pinkowski de eigenaar.[1][8][9][7]

Het landhuis van het landgoed, een houten gebouw met twee woonlagen, bestaat nog, maar wel in verwaarloosde staat. Het dateert uit de 19e eeuw.[7]

Het buurdorp Koidu werd in 1977 bij Kiideva gevoegd. In 1997 werd het weer een zelfstandig dorp, maar een deel bleef bij Kiideva. Dit deel van Kiideva wordt wel Lopi genoemd. Het zuidelijk deel van Kideva heet Kalaküla.[9][10]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b Hans Feldmann, Heinz von zur Mühlen en Gertrud Westermann, Baltisches historisches Ortslexikon. Teil 1. Estland (einschließlich Nordlivland), Böhlau Verlag, Köln/Wien, 1985, blz. 233.
  2. (et) Kiideva küla. Eestigiid. Gearchiveerd op 26 september 2020. Geraadpleegd op 8 oktober 2022.
  3. (en) Population by Place of Residence (Settlement), Sex and Age, 31 December 2011. Estisch bureau voor de Statistiek (31 december 2011). Geraadpleegd op 8 oktober 2022. Tik onder het middelste vak ‘Kiideva village’ in.
  4. a b c (mul) Interactieve kaart. Estisch bureau voor de Statistiek. Geraadpleegd op 8 oktober 2022.
  5. (en) Population by Place of Residence (Settlement), Sex and Age, 31 December 2021. Estisch bureau voor de Statistiek (31 december 2021). Geraadpleegd op 28 juli 2023. Tik boven het voorlaatste vak ‘Kiideva village’ in.
  6. (et) Kiideva sadam. Sadamaregister. Gearchiveerd op 7 oktober 2022. Geraadpleegd op 7 oktober 2022.
  7. a b c (et) Kiideva mõis. Eesti mõisaportaal. Gearchiveerd op 30 oktober 2021. Geraadpleegd op 18 oktober 2022.
  8. Baltisches historisches Ortslexikon, blz. 12.
  9. a b (et) Marja Kallasmaa, Kiideva. Dictionary of Estonian Place names. Gearchiveerd op 6 oktober 2022. Geraadpleegd op 18 oktober 2022.
  10. (et) Marja Kallasmaa, Koidu. Dictionary of Estonian Place names. Gearchiveerd op 6 oktober 2022. Geraadpleegd op 18 oktober 2022.